Monument van Lippens en De Bruyne

Van Wikipedia
Lippens en De Bruyne vo 1923 zounder nêgerinne en kiend
Lippens en De Bruyne in 2010
't Monument 'Moedersmart' ip 't kerkhof van Blanknberge

't Monument van Lippens en De Bruyne, dat ip den dyk stoat in Blanknberge, is ountworpn ter êre van de Blanknbergsche sergeant Henri De Bruyne en z'n vriend lutenant Jozef Lippens uut Brussel. By 'n ipstand in Kasongo (Congo) zyn z' in december 1892 tegoare gruwelik vermôord deur de Arabische sultan Sefoe.

Guillaume Charlier[bewerkn | brontekst bewerken]

E Brussels comitee van oud-kolonioaln besliste in 1897 van e standbeeld ip te richtn ter êre van de twè Congo-heldn. De keuze viel ip Blanknberge, de geboorteplekke van De Bruyne. Ze vroegn an de gekende Brusselse beeldhouwer Guillaume Charlier, die vele ip verlof kwam in Blanknberge, vor e project te moakn. 't Resultoat was e standbeeld van Lippens en De Bruyne met e Belgische vlagge die vastegeklampt wordt deur e blôte nêgerinne met heur kiend.

't Project viel in de smoake van 't comitee van oud-kolonioaln, moa nie van 't katholiek gemêentebestier van Blanknberge, die 't openboare zedenschennisse vound. In 1900 wierd 't beeld ing'huldigd moa zounder de blôte nêgerinne, die terechte kwam in e magazyn. Heftig protest van beeldhouwer Charlier hielp nie.

't Monument kostte 50.000 fr. De stoat betoalde 10.000 fr en 't zelfste bedrag wierd geschounkn deur de keunienk.

Êeste weireldoorloge[bewerkn | brontekst bewerken]

Binst den Êeste Weireldoorloge zyn de bronzn beeldn deur de Duutschers weggepakt. 't Brons wierd gesmoltn vo kanongs van te moakn.

Achter den oorloge vroeg Blanknberge de gietvorme van de beeldn an beeldhouwer Charlier. Je gaf zyn toestemmienge ip één condiesje en da was da 't project hêlegans zoudt uutgevoerd wordn, dus mè nêgerinne en kiend. En met de liberoale partye ton an 't bewiend wierd er e mêerderheid gevoundn die akkôord was.

Were ip under plekke[bewerkn | brontekst bewerken]

In 1923 stoundn Lippens en De Bruyne were ip under plekke, nu mè nêgerinne en kiend.

Charlier was zo content dat 'n vo dank 't monument "Moedersmart" an de stad Blanknberge gaf, da nu ip 't kerkhof stoat.

Leopold II[bewerkn | brontekst bewerken]

Lippens en De Bruyne zyn assan anzien gewist lik heldn die gestorvn zyn in de stryd teegn de sloavernye. Moa de geschiedenisse lêert uus dat er ounder Leopold II ook andere belangn woarn die e rolle gespeeld hen, lik ivoor en de caoutchouplantages, woaby dat allêne 't profyt telde, zounder respect vo de platselikke bevolkienge. In 1908 pakte de Belgische regerienge Congo Vrystoat (van ton of Belgisch-Congo) over van de keunienk, achter protest uut 't buutnland over volkernmôord, sloavernye, marteln, verkrachtiengn, onthoofdiengn en 't ofkappn van handn.

Sedert 20 moarte 1980 is 't monument van Lippens en De Bruyne beschermd erfgoed. (afd. Monumentn en Landschappn).

Externe koppeliengn[bewerkn | brontekst bewerken]

Wikimedia Commons