België

Van Wikipedia
  Koninkrijk België
Royaume de Belgique
Königreich Belgien

Liggienge van België in Europa
50° 32' N, 4° 46' O
Officiële toale Nederlands
Frans
Duuts
Hoofdstad Brussel (Brussel/Bruxelles/Brüssel)
Stoatsvorm Constitutionele parlementaire
monarchie
Stoatshoofd Keunienk Filip
Êerste minister Alexander De Croo
Ippervlak 30.689,17 [1] km²
Inweuners

Bevolkiengsdichtheid

11.584.008 (1 januoari 2022) [2]
377 inw./km²
Munte Euro
(vo 2002: Belgische frang)
Tydzone UTC+1
(zomertyd: UTC+2)
Landcode BE, BEL
Telefongcode (+32)
Internet-TLD .be
Nationale fêestdag 21 juli (1831)
(Eedofleggienge 1e keunienk)

België (Nederlands: België, Frans: Belgique, Duuts: Belgien, officieel: Koninkrijk België, Royaume de Belgique, Königreich Belgien) is e parlementaire, constitutionele monarchie an de Nôordzêe. 't Grênst ten zuudn an Vrankryk, ten ôostn an Duutsland en Luxemburg en ten noordn an Holland. In 't westn is er nie echt e gebeur, mo wel de Nôordzêe. Achter 't woater ligt Iengeland. 'n Hoofdstad è Brussel. Andere grôte steedn zyn Antwerpn, Luuk, Gent, Brugge en Charleroi.

Bevolkienge[bewerkn | brontekst bewerken]

D'r weunn om en by de 11,6 miljoen inweuners in België. 6,7 miljoen doavan zyn Vloamiengn, der zyn 1,2 miljoen Brusseloars en de reste - 3,7 miljoen - zyn Woaln en Duutsers in de Ôostkantongs.

Toaln[bewerkn | brontekst bewerken]

D'r zyn drie officiële toaln: Nederlands, Frans en Duuts.

Koarte van België

Geografie[bewerkn | brontekst bewerken]

Belgie is over 't olgemeen styf plat - voerol in Vloandern. In 't zuudn, in de Woalen, è je e bitje 'bergen'. Den hôogstn is de Signal de Botrange (694 meters) in de Hoge Veenn. D'n hogstn top in Vloandern is Remersdoal (287,5 meters) in de Voerstreke. Ip de twidde plekke komt de Kemmelberg (156 meters) in 't Heuvelland.

194,95 km² of 0,635% van België is woater.[1]

Geschiedenisse[bewerkn | brontekst bewerken]

De geschreven geschiedenisse begunt round 52 v.Chr. op 't moment da Julius Caesar (in z'n De Bello Gallico) over de Belgen schryft ("De Dapperste Oller Galliërs"). Loater is gebleken dat die stammn nie overêenkomn mè de Belgen van nu, moa da doet er nie toe.

Bestuur[bewerkn | brontekst bewerken]

Gewestn en gemêenschappn

België is e stoat die bestoat uut drie gemêenschappn en drie gewestn. De gemêenschappn en e toal-culturele oorsproung, de gewestn en ruumtelik-economischn:

Ierby e je ton ook nog eki de federoale regerienge die ol de reiste doet.

Zie ook et artikel over de stoatservormienge.

Verder is België ounderverdêeld in provinsjes, arroundissementn en gemêentn.

Zie ook et artikel over Belgische provinsjes.

Belgische gewestn
Gewest Liggienge Inweuners 2022 [2] Ippervlak [3] Dichtheid
inw/km²
Hoofdstad Prov. Arr. Gem.
Oantal % Km² %
Vlams Gewest
(Vloandern)
6.698.876 58% 13.625,54 44% 492 Brussel 5 22 300
Woals Gewest
(Wallonië)
3.662.495 32% 16.901,22 55% 217 Noamn 5 20 262
Brussels Gewest 1.222.637 11% 162,42 0,5% 7.528 Brussel / 1 19
Totoal 11.584.008 30.689,18 377 10 43 581

Polletiek[bewerkn | brontekst bewerken]

Koamer van Volksvertegenwoordigers[bewerkn | brontekst bewerken]

De zetelverdêlienge van de Koamer van Volksvertegenwoordigers ziet er ezô uut:[4][5]

Party F/N 2019 2014 2010 2007 2003
N-VA N 25 33 27 6 1
PS F 20 23 26 20 25
Vlaams Belang N 18 3 12 17 18
MR F 14 20 15 20 21
Ecolo F 13 6 8 8 4
CD&V N 12 18 17 24 21
PVDA-PTB F/N 12 2 0 0 0
VLD / Open Vld N 12 14 13 18 25
sp.a(-Spirit) ¹ / Vooruit N 9 13 13 14 23
Groen! / Groen N 8 6 5 4 0
cdH F 5 9 9 10 8
FDF / DéFI F 2 2 3 3 3
PP F 0 1 1
LDD ² N (1) 0 1 5
FN F 0 1 1
Totoal 150 150 150 150 150
Nederlandstoaligen 88 87 88 88 88
Franstoaligen 62 63 62 62 62

¹ sp.a-Spirit in 2003 en 2007

² In 2019 as onafhankelike vo N-VA

Êerste ministers (vanoaf 1974)[bewerkn | brontekst bewerken]

Ēerste minister Van Tot Joaren Party
Leo Tindemans 1974 1978 4 CVP
Paul Vanden Boeynants 1978 1979 1 PSC
Wilfried Martens 1979 1981 2 CVP
Mark Eyskens 1981 1981 0 CVP
Wilfried Martens 1981 1992 11 CVP
Jean-Luc Dehaene 1992 1999 7 CVP
Guy Verhofstadt 1999 2008 9 Open Vld
Yves Leterme 2008 2008 0 CD&V
Herman Van Rompuy 2008 2009 1 CD&V
Yves Leterme 2009 2011 2 CD&V
Elio Di Rupo 2011 2014 3 PS
Charles Michel 2014 2019 5 MR
Sophie Wilmès 2019 2020 1 MR
Alexander De Croo 2020 nu 2 Open Vld

Weirelderfgoed[bewerkn | brontekst bewerken]

Kyk noa UNESCO-weirelderfgoed in België

Beroemde Belgn[bewerkn | brontekst bewerken]

Andere betêkenissn[bewerkn | brontekst bewerken]

Behalve 't welbekende land woa da West-Vloandern ligt, zyn d' er nog andere betêkenissn van 't woord Belgium / Belgique in andere toaln.

  • Vier steedn in de Verênigde Stoatn (in Illinois, West Virginië, Wisconsin en Minnesota)
  • Een liedje van den Amerikoansen punkgroep "Bowling for Soup"
  • Een andere noame vôr een Brabants trekpeird
  • Een Amerikoans cargoschip (SS Belgique)
  • De name van twê Belgische ounderzoeksscheepn (Belgica)
  • Een imaginair vloekwoord in "The Hitchhiker's Guide to the Galaxy" ("zô grof da 't in de hêle melkweg verboon is, buutn in e pleksje woa dan ze nie weetn wa da 't betêeknt")
  • Een onconventionele êenheid van uppervlakte (A Web Site the Size of Belgium (gearchivêerd))

Referensjes[bewerkn | brontekst bewerken]

  1. 1,0 1,1 Statbel
  2. 2,0 2,1 Statbel
  3. Statbel
  4. DE KAMER.BE
  5. ibz

Externe koppeliengn[bewerkn | brontekst bewerken]

Wikimedia Commons
 
Belgische landsdêlen

Vlams Gewest:
Antwerpn | Limburg | Ôost-Vloandern | Vlams-Broabant | West-Vloandern

Woals Gewest:
Enegouwn | Luuk | Luxemburg | Noamn | Woals-Broabant

Brussels Oofdstedelik Gewest

Vlamsche Gemêenschap | Fransche Gemêenschap | Duutstoalige Gemêenschap


België | Gewestn | Gemêenschappn | Provinsjes


{{{ofb_links}}} Europese Unie (EU) Vlag van de Europese Unie {{{ofb_groot}}}
{{{ofb_links}}} Landn in Europa {{{ofb_rechts}}} {{{ofb_groot}}}

AlbaniëAndorraArmeniëAzerbeidzjanBelgiëBosnië-HerzegovinaBulgareyeCyprusDenemarknDuutslandEstlandFinlandGeorgiëGrieknlandHollandHongareyeIerlandItoaliëKazachstanKosovoKroatiëLetlandLiechtnsteinLitouwnLuxemburgMaltaMoldoaviëMonacoMontenegroNoord-MacedoniëNôorweegnOekraïneÔostnrykPoolnPortugalRoemeniëRuslandSan MarinoServiëSlovakeyeSloveniëSpanjeTsjechiëTurkeyeVaticoanstadVerênigd KeunienkrykVrankrykWit-RuslandYslandZweednZwitserland