Koepeure (Brugge)

Dat artikel es geschreevn in 't Noordelik West-Vlams.

De Koepeure (offiesjêel : Coupure) is e voart in 't êrte van Brugge, teglyk ook de noame vo de stroate Koepeure (offiesjêel : Coupure), die er lanstlopt an de westlikke kant en van 1753 toe nog nie lange geleen "Coupurerei" gêetn wierd. De stroate lanst de oostkant êet Preediekêernreie (Predikherenrei).

Geschiednisse

De Koepeure wierd gegroavn in de joarn 1751-1753, lik 'n oendrdêel van de voart die Gent, Brugge en Ostende mê mekoar mostn verbienn. De Koepeure lopt van de Rienkvoart tusschn de Bonin- en de Kazerneveste, e bitje te Nôordn van de Gentpôorte, toe da ze tegoare komt mê de Groenereie en de Sint-Annareie.

Vroegre stopte de voart Brugge-Ostende by de Dampôorte, binst da de Gentsche Voart an 't Minnewoatre begost. Vo van den êene voart no den andre te groakn, mostn ze dwês deur Brugge voarn. De niewe vereistn brochtn mee dat de woatrweegn deur 't êrte van Brugge mostn verdiept wordn. Da was meuglik vo de Langereie en de Sint-Annareie, mo vo 't gedêelte tusschn de Meulnbrugge en 't Minnewoatr blêek da nie te doene. Doarom wierd oafweege d' 18ste êewe beslootn van de Koepeure te groavn. 't Gedêelte van de buutenvestiengsgracht tusschn de Koepeure en de Katlynepôorte, woa da de Gentsche voart begoste, wierd ook verbridderd en uutgediept. Toe an 1855 vormde d' asse Langereie - Sint-Annareie - Koepeure de deurvoart van den Ostensche voart no de Gentsche voart. Nodien wierd de vestienggracht tusschn de Koepeure en de Dampôorte ook bevoarboar gemakt en wierdn an de Dampôorte de nôodige sluuzn gebowd. Iermee oentstoend de teegnwôordige ommevoart roend de binnestad van Brugge.

Den anleg van die voart was lettrlik e snee deur de stad Brugge. Uuzn, e poar stratjes en e klôostr'of mostn verdwynn vo de verbiendienge mê de bestoande Langereie meuglik te moakn. Dankzy d' ofkortienge lanst de Koepeure kostn ze de smolle, bochtige reitjes in 't zuudn van de stad vermydn.

An de twêe kantn van de niewe woatreweg wierdr e stroat angeleid. Lanst den ôostelikke kant krêeg de weg de noame Prediekêernrei, an de westlikke wierd 't Koepeurereie, loatre Koepeure.

Preediekêernklôostre

E dêel van 't domein van 't Preediekêernklôostre wierd vo den anleg van de Koepeure oenteigend. In 1796 wierd 't klôostre ofgeschaft. De kerke wierd ofgebrookn, mêt uutzoendrienge van e poar illementn van 't vôorportal. Die zyn teegnwôordig nog te ziene (en lik monument beschermd), geïntegreerd in 'n appartementsgebow dat van de joarn 1980 is. 't Grotste dêel van 't klôostre is bewoard gebleevn en wierd in 2001 lik monument beschermd. 't Êene dêel wierd in de negentienste êewe ingenoomn lik rykswachtkazerne, woaby e vôorgebow lanst de Preediekêernreie wierd ipgetrokkn, mê drachtre 't oengeschoendn gebleevn klôostre. Da gedêelte wierd in 2005 geristoreerd. 't Twidde dêel, datr direkt ip ansluut, is lanst de Langestroate bereikboar en wierd lange lik 'Hotel Verriest' uutgeboat, vôoda 't lokoal van 't Brugsche Rôo Kruus wierd. Da gedêelte wacht ip ristoroasje in funksje van e gebruuk lik Ryksarsjief. Neffnst de klôostregebown wierd in 1810 lanst de Preediekêernreie e klassiciestiesch gebow ipgetrokkn. Da gebow gienk in 2011 teegn de vlakte, vo platse te moakn vor 'n oendergroendsche parkeerplatse en e niewbow vo 't Ryksarsjief.

Rekreaosje

Oendertusschn êt de voart zyn ekonoomiesche betêeknisse verlôorn, omda de vrachtscheepn 'n andre roete pakkn, lanst de Rienkvoart. De Koepeure wordt nu oofzoaklik bevoarn deur rekreantn. Dr is e klêene jachtaavn, woa ook e poar weunbôotn liggn angemêerd.

Ter ogte van d' oede vestn en de Rienkvoart, woarip de Koepeure ansluut, wierd in 2002 e vieloo- en voetgangersbrugge oovre de Koepeure angeleid. Die wierd oentworpn deur Jürg Conzett. 't Was 't sluutstik vo de vieloo- en wandlpoadn lanst d' oede vestn roend de binnestad. Vodien mostn fietsers en wandloars 'n ommeweg moakn toe oavweege de Koepeure, vo doa 't woatr oovr te steekn.

Befoamde beweuners

Jules Fonteyne, kunstenoare (weunde doa van 1951 toe an zyn dôod in 1964)

Gallery

De Koepeure in Brugge.
De Koepeurebrugge verbiendt de Schoarestroate mê de Hôojstroate.
D' oovrebluufsls van 't vôorportoal van de vroegre Domieniekoannkerke an de Preediekêernreie, nu verwerkt in 'n appartementsgebow.
't Klassiciestiesche gebow uut 1810, dêel van de vroegre Rykswachtkazerne lanst de Preediekêernreie; ofgebrookn in novembre 2010.
't Niewe Ryksarsjief ip de platse van 't ofgebrookn klassiciestiesche gebow uut 1810.
De Conzettbrugge.

E bitje voddr kykn

(nl) Schouteet Albert 1948 : De Coupure, in : Brugsche Courant, 19 mei.
(nl) De Smet Jos. 1961 : De Coupure te Brugge, in : Brugsch Handelsdblad, 26 augustus.
(nl) Buysse Emiel 1961 : De Coupure, in : Vlaams Weekblad, 15 juli.
(nl) Ryckaert M. 1979 : De Coupure en het "IJzeren Hekken" te Brugge, in : Brugs Ommeland, 19 (1979), p. 362-376.
(nl) Ryckaert Marc 1991 : Brugge, Historische stedenatlas van België, Brussel.
(nl) Baes W. 1997 : Van Rame tot Coupure, De Garve, Brugge, ISBN 9789051481495.
(nl) 2002 : Waterspiegel, Informatieblad van de administratie Waterwegen en Zeewezen (AWZ) 2002, jaargang 3, extra nummer "Conzett-Brug", 22 februari.

Ofbeeldiengn die ier by passn ku je vien in de categorie Coupure (Brugge) van Wikimedia Commons.