Plakkaat van Verlatinghe
De Plakkaat van Verlatinghe (ook wel Acte van Verlatinghe genoemd) wos d'officiële verkloarienge van en deel van de Zeventien Provinciën woarin dan ze zynder de Spoanschn keunienk Filips II nie ne mè erkendn lik hunder vorst. De verkloarienge wos up 26 juli 1581 in Den Haag oundertekend.
Plakkaat van Verlatinghe
[bewerkn | brontekst bewerken]De plakkoate wos gebaseerd up middeleeuwsche charters die rechtn goavn an de steejn, lik et Charter van Kortenberg van 1312 en de Blyde Inkomste van 1356. De stoatn verkloarn in die plakkoate da hundern vorst Filips II hunder rechtn en vryheedn hèt geschoundn en verkloarn zynen troon lik verloatn.
Gebiedn
[bewerkn | brontekst bewerken]In d'acte stoan de gebiedn upgesomd dan d'acte oundertekend hèn:
- Hertogdom Broabant
- Hertogdom Gelre en groafschap Zutphen
- Groafschap Vloandern
- Groafschap Holland
- Groafschap Zêeland
- Heerlykheid Friesland
- Heerlykheid Mecheln
- Heerlykheid Utrecht
- Heerlykheid Overyssel
De meeste van die stoatn han hunder kort doavoorn verboundn in de Unie van Utrecht (1579).
Belang
[bewerkn | brontekst bewerken]Feitelik wos datte en eenzydige ounofhankelikheidsverkloarienge van de deelnemende stoatn an de Unie van Utrecht da geresulteerd hèt in 't ountstoan van de Republiek. Die verkloarienge kadert binn ne breedn context van de rebellie in de Nederlandn tegen de Spoansche troepn dan hier gelegerd woarn achter 'n desastreuzn beeldnstorm van 1566. In die periode hèn de Spanjoardn 't grotste deel van Vloandern en Broabant heroverd up 't Stoats leger van de Unie van Utrecht. Eén van de gevolgn hiervan wos 't ountstoan van de generaliteitslandn Stoats-Vloandern en Stoats-Broabant (de stikkn dan stoats zyn gebleevn).
Den tekst van de plakkoate hèt de loatere ounofhankelikheidsverkloariengn g'inspireerd van de Broabantsche Omwentelienge (1789-1790) van de Zudelikke Nederlandn, en van de Verenigde Stoatn van Amerika van 1776.
Externe koppeliengn
[bewerkn | brontekst bewerken]- 'n Heeln tekst van de Plakkaat van Verlatinghe up Wikisource
- (en) Over de Plakkaat van Verlatinghe
- Den Nederlandschn tekst mè d'Iengelsche vertoalienge
Ofbeeldiengn die ier by passn ku je vien in de categorie Plakkaat van Verlatinge van Wikimedia Commons. |