Sinte-Moartn

Beeld va Sinte Moartn op de Dom va Lucca

Sinte-Moartn, echte noame Martinus va Tours (316-397), is de tegenanger va Sintekloaj. Ze fêestdag volt op 11 november.

Leevn

• Martinus is ebôorn round 316 in Ongarije. Zyn ouders woarn Romeinn. At 'n jounk wos, kwamt 'n e bedeloare teegn in Amiens (Vrankryk). E snêde ze schôonn frak in twêe en de bedeloare krêeg 'n eft. Loater et 'n nem bekêerd toet 't Christndom.
• In 371 vroeg de bevolkienge van Tours of dat 'n bisschop wilde zyn.
• In 397 gienk Martinus dôod a kurs. E legt begroavn in de basilieke va Tours.

Woundern

Martinus zoudt e poar woundern verricht en. E ventje da nem verangn adde, zou 'n were toet leven ebrocht en.

Vereringe

Martinus is in e poar streekn in Olland e Vloandern beter gekend lik Sinte-Moarten: e grôot stik van de Westoek (buutn 't centrum va Poperienge), Oalst, êentege plekkn in Limburg,... Op 11 november krygn de froaje kiendjes speelgoed, sneukelbucht en mandarynn.

Je kut em ook gan verêren in de prochie Loppem, woa dat ie de beschermeiligen is. Z'en doa zelfs een relikwie in e schôon zilvern schryn. Ip den tienstn november meugn de kiendjes doa roundgoan ip 't dorp en gan ziengn an de deure by de menschn. Ze krygen ton e spekke of e koekstje. 't Liedje noemt "Sinte Moartens Oavend" :

Sinte Moartens Oavend,
De torre goa mee no Gent,
En oals me moeder koekn bakt,
Me zittn der geiren omtrent

Stoakt vier, Moakt vier,
Menêre van Sinte Moarten komt ol ier:
Me zettn em in et oekstje
Me warmn em ze broekstje

Me ze krentn vestje
Me ze peperbolle kazakstje
M'en gezoengn en m'en gefêest
Ej gin appeltj'of e stikstje vlêes

Aar Liedjes

• Sinte-Moartn, koekn en toartn, brôod en wyn, 't ol voe myn! (Dikkebus)