Nôordzêegeirnoare

Nôordzêegeirnoare
Grysde gernoare
Taxonomische indêlienge
Ryk: Animalia (Bêestn) Stamme: Arthropoda (Geleedpôtigen) Substamme: Crustacea (Kreeftachtigen) Klasse: Malacostraca (Oggere kreeftn) Orde: Decapoda (Tienpôtigen) Infraorde: Caridea (Gernoars) Familie: Crangonidae (Zandgernoars) Geslacht: Crangon
Sorte
Crangon crangon Linnaeus, 1758

De Nôordzêegernoare of grysde gernoare (Crangon crangon) is een kreeftachtige van de orde van de tienpôtigen en is de gekendste gernoaresôorte in uze streke.

Uutzicht

Nôordzêegernoars zyn 5 tout 9 cm lank en ze zyn grysde deurschynend van kleur met brune en zwarte vleksjes. Kenmerkend vor under sôorte is dat under lankste antennes bykan even lank zyn of hêel under lyf.

Voedinge

Een gernoare is een alleseter die plantoardige voedinge it, moar ook prôoibêestn lik worms en sleksjes. Je goat 's nachts ip zoek achter eetn en je groaft em overdag in zodat allêne z’n ogen en voelsprietn uutsteekn. Een gernoare kan van kleur verandern vor em an te passn an den ounderground en j’is ton styf moeilik te zien.

Vôortplantinge

Lik vele sôortn, kunn gernoars binst under leevn verandern van geslacht. Soms zie je wuvetjes met een klomptje eiers ounder under buuk. Die eiers zyn oranje tout bruungrysde. De wuvetjes leggn drie kêers per joar eiers. Z’oudn ze vaste tusschn under vôorste zwempôotn. Achter een moand kommn de larvn uut.

Leefgebied

De Nôordzêegernoare zie je vele in kustwoater met een zanderign tout slibberign ounderground, surtout in West-Europa en de Middellandsche Zêe.

Gekokte Nôordzêegernoars

Culinaire delicatesse

Nôordzêegernoars zyn gekend voor under goe smoake. Vele gerechtn ein grysde gepelde gernoars lik ingrediënt (gelik tomate-crevette). Even gekend lik under smoake, is under ne prys. Mêer of 30 euro's vo ne kilo gepelde gernoars is gin uutzounderienge. Ongepeld zyn ze goekôper - een groot stik van de prys zit in 't (manueel) pelln - mêestol gedoan deur goekôopn arbeid in Marokko. Doar is 't er kritiek ip vo 't broeikaseffect - we vissn ze uut oes ne zee, voern ze noa Marokko en were, en eetn ze ton ip.