Groafschap Artesië: verschil tussen versies

Van Wikipedia
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
+cat
Pastel (discuusjeblad | bydroagn)
links
Regel 1: Regel 1:
[[Ofbeeldienge:VlaanderenArtesie1477.png|thumb|Vloandern en Artesië (1477)]]
[[Ofbeeldienge:VlaanderenArtesie1477.png|thumb|'t Groafschap Vloandern en Artesië (1477)]]
[[Ofbeeldienge:Artois Arms.svg|thumb|200px|’t Woapnschild van Artesië]]
[[Ofbeeldienge:Artois Arms.svg|thumb|200px|’t Woapnschild van Artesië]]
'''Artesië''' (Frans: '''Artois''') was e groafschap, gesticht in [[West-Francië]], en loater e provincie in ’t nôordn van Vrankryk tout an ’t ende van de 18ste êeuwe. Achter de Fransche Revolutie in 1787 kwam ‘t ounder ’t departement Pas-de-Calais. De belangrykste steedn zyn Arras (Atrecht), Calais (Kales), Boulogne-sur-Mer (Boonen), Saint-Omer (Sint-Omoars), Lens en Béthune.
'''Artesië''' (Frans: '''Artois''') was e groafschap, gesticht in [[West-Francië]], en loater e provincie in ’t nôordn van [[Vrankryk]] tout an ’t ende van de 18ste êeuwe. Achter de Fransche Revolutie in 1787 kwam ‘t ounder ’t [[Departement (Vrankryk)|departement]] [[Nauw van Kales (departement)|Nauw van Kales]] (Pas-de-Calais). De belangrykste steedn zyn Arras (Atrecht), Calais (Kales), Boulogne-sur-Mer (Boonen), Saint-Omer (Sint-Omoars), Lens en Béthune.


== Geschiedenisse ==
== Geschiedenisse ==

Versie van 15 ogu 2009 09:59

't Groafschap Vloandern en Artesië (1477)
’t Woapnschild van Artesië

Artesië (Frans: Artois) was e groafschap, gesticht in West-Francië, en loater e provincie in ’t nôordn van Vrankryk tout an ’t ende van de 18ste êeuwe. Achter de Fransche Revolutie in 1787 kwam ‘t ounder ’t departement Nauw van Kales (Pas-de-Calais). De belangrykste steedn zyn Arras (Atrecht), Calais (Kales), Boulogne-sur-Mer (Boonen), Saint-Omer (Sint-Omoars), Lens en Béthune.

Geschiedenisse

De noame komt van de Keltische stam van de Atreboatn, die doa binst den Oudheid gevestigd woarn. Julius Caesar versloeg ze binst de Gallische Oorloogn in de 1ste êeuwe v. Chr. en je miek van hunder streke e Romeinse civitas, de Civitas Atrebatium met den hoofdstad Nemetacum (Atrecht, Frans: Arras). De civitas lag in de Romeinse provincie Gallia Belgica.

Veroverd deur de Frankn in de 5de êeuwe was Atrecht êest de gouwe pagus Atrebatensis, en ounder de Karoliengers wierd et groafschap (comitatus) gesticht in West-Francië ounder Odalric (ca. 850) en Ecfrid (ca. 892).

’t Groafschap Artesië was begrensd deur Boulogne in ‘t westn, Picardië in ‘t zuudn, Koameryk in ‘t ôostn en ‘t groafschap Vloandern in ’t nôordn.

Round 932 veroverde Arnulf I van Vloandern Atrecht, en ’t blêef e hêel ende ounder Vloandern, tout da Filips van den Elzas ’t in 1180 gaf an zyn nichte Isabella van Henegouwn, os ze trouwde mè keunienk Filip August van Vrankryk. Azo kwam Artesië ounder de Capetiengers.

In 1285 trouwde Mahaut van Artesië met Otto IV van Bourgondië. Hunder dochter Johanna II van Bourgondië erfde ’t groafschap Bourgondië van heur voader en ’t groafschap Artesië van heur moeder.

In 1320 trouwde Margaretha I van BourgondiëLodewyk I van Vloandern of Lodewyk van Nevers. Hunder zeune was Lodewyk van Male en azo kwam Artesië were by Vloandern. Deurda zyn dochter Margaretha van Male in 1369 getrouwd was mè Filips den Stoutn, hertog van Bourgondië kwam ’t ounder de Bourgondische hertoogn van ’t huus Valois en loater ounder de Habsburgers.

In 1529, by de Vrede van Koameryk (of Paix des Dames), most Keizer Karel V Bourgondië ofstoan an Frans I van Vrankryk, moa je mocht wel ‘t Groafschap Vloandern en Artesië houdn.

In de 16ste êeuwe was Artesië êen van de Zeventien Provinciën of Habsburgse Nederlandn en ’t blêef nog lange ounder ‘t Spoans bewiend, tout ip ’t ende van de Tachtigjoarign Oorlog. By de Vrede van de Pyreneeën in 1659 kwam Artesië definitief by Vrankryk ounder keunienk Lodewyk XIV.

Groavn van Artesië

Wikimedia Commons