Zuudôostelik West-Vlams: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Regel 6: | Regel 6: | ||
Êentige verschilln mè 't Kustwestvlams van 't nôordn en 't westn zyn: |
Êentige verschilln mè 't Kustwestvlams van 't nôordn en 't westn zyn: |
||
*De scherplange ''ee'' en ''oo'', in 't [[Middelnederlands]] uutgesprookn lik ''eeë'' en ''ooë'' (''breeëd, zeeë, beeën'' en ''grooët, brooëd, schooëne, pooët''), is in 't zuudôostelik West-Vlams vanuut 't [[Brabants]] g'evolueerd noa ''ieë'' en ''oeë'': ''brieëd, zieë, bieën'' (zelfs ''brjid, zji, bjin'') en ''groeët, broeëd, schoeëne, poeët'' (''grwot, brwod, schwone, pwot''). Ook woordn lik ''oge, boom, loopm'' (kustwestvlams), weirdn in 't zuudôostn lik tweeklank uutgesprookn: ''oeëge, boeëm, loeëpm''. |
*De scherplange ''ee'' en ''oo'', in 't [[Middelnederlands]] uutgesprookn lik ''eeë'' en ''ooë'' (''breeëd, zeeë, beeën'' en ''grooët, brooëd, schooëne, pooët''), is in 't zuudôostelik West-Vlams vanuut 't [[Brabants]] g'evolueerd noa ''ieë'' en ''oeë'': ''brieëd, zieë, bieën'' (zelfs ''brjid, zji, bjin'') en ''groeët, broeëd, schoeëne, poeët'' (''grwot, brwod, schwone, pwot''). Ook woordn lik ''oge, boom, loopm'' (kustwestvlams), weirdn in 't zuudôostn lik tweeklank uutgesprookn: ''oeëge, boeëm, loeëpm''. |
||
*Ontrondienge van korte ''u'' tot ''i'', een oud Kustgermoans kenmerk, (lik ''stuk ==>stik, put ==>pit, kruk ==>krikke, dun ==>dinne'', schup ==>schippe, rugge ==>rik), komt minder vôorn in |
*Ontrondienge van korte ''u'' tot ''i'', een oud Kustgermoans kenmerk, (lik ''stuk ==>stik, put ==>pit, kruk ==>krikke, dun ==>dinne'', schup ==>schippe, rugge ==>rik), komt minder vôorn in 't zuudôostn van West-Vloandern. Hoe mêer noa 't westn hoe mêer ontronde vormn. 't Woord ''brigge'' vo ''brugge'' is allêne nog moa bekend in 't westn van [[Frans-Vloandern]]. Dat die kenmerkn vroeger ook meer Ôostwoarts vôornkwoamn is te zien in noamn, lik ''Pittem'', ''Vandepitte'' en de ''Hille'' in [[Zwevezêle]]. |
||
*De korte ''ie'' en '' |
*De korte ''ie'', ''uu'' en ''oe'' in de dialectn in en by d'overgangszone noa 't Ôost-Vlams, weirdn mêer oopn uutgesprookn of in 't westn. De ''ie'' klienkt doa lik e korte ''ee (i)'', de ''uu'' lik e korte ''eu (ö)'' en de ''oe'' lik e korte ''oo'' (''o''): ''min odders goan noa zin özeke'', kustwestvlams: ''mien oeders goan noa zien uuzetje''. |
||
*Vervoegienge van 't werkwoord èèn (AN hebben): ''ik èè, gy èèt, (h)y èèt, wulder èèn, gulder èèt, zulder èèn'' (kustwestvlams: ''ik en, gy et/eet, (h)y et/eet, wy(n)der en, gy(n)der et/eet, zy(n)der en''. |
*Vervoegienge van 't werkwoord èèn (AN hebben): ''ik èè, gy èèt, (h)y èèt, wulder èèn, gulder èèt, zulder èèn'' (kustwestvlams: ''ik en, gy et/eet, (h)y et/eet, wy(n)der en, gy(n)der et/eet, zy(n)der en''. |
||
Versie van 15 feb 2010 11:44
Zuudôostelik of Continentoal West-Vlams is de toale die geklapt weirdt in de streke rond Roeseloare, Tielt en Kortryk.
't Continentoal West-Vlams èi minder Ingveoonse of Nôordzêegermoanse eignoardigheedn bewoard of 't Noordelik en Westelik West-Vlams (Kustwestvlams) en in sommigte ipzichtn doe 't mee mè 't Ôost-Vlams.
Verschilln mè 't Kustwestvlams
Êentige verschilln mè 't Kustwestvlams van 't nôordn en 't westn zyn:
- De scherplange ee en oo, in 't Middelnederlands uutgesprookn lik eeë en ooë (breeëd, zeeë, beeën en grooët, brooëd, schooëne, pooët), is in 't zuudôostelik West-Vlams vanuut 't Brabants g'evolueerd noa ieë en oeë: brieëd, zieë, bieën (zelfs brjid, zji, bjin) en groeët, broeëd, schoeëne, poeët (grwot, brwod, schwone, pwot). Ook woordn lik oge, boom, loopm (kustwestvlams), weirdn in 't zuudôostn lik tweeklank uutgesprookn: oeëge, boeëm, loeëpm.
- Ontrondienge van korte u tot i, een oud Kustgermoans kenmerk, (lik stuk ==>stik, put ==>pit, kruk ==>krikke, dun ==>dinne, schup ==>schippe, rugge ==>rik), komt minder vôorn in 't zuudôostn van West-Vloandern. Hoe mêer noa 't westn hoe mêer ontronde vormn. 't Woord brigge vo brugge is allêne nog moa bekend in 't westn van Frans-Vloandern. Dat die kenmerkn vroeger ook meer Ôostwoarts vôornkwoamn is te zien in noamn, lik Pittem, Vandepitte en de Hille in Zwevezêle.
- De korte ie, uu en oe in de dialectn in en by d'overgangszone noa 't Ôost-Vlams, weirdn mêer oopn uutgesprookn of in 't westn. De ie klienkt doa lik e korte ee (i), de uu lik e korte eu (ö) en de oe lik e korte oo (o): min odders goan noa zin özeke, kustwestvlams: mien oeders goan noa zien uuzetje.
- Vervoegienge van 't werkwoord èèn (AN hebben): ik èè, gy èèt, (h)y èèt, wulder èèn, gulder èèt, zulder èèn (kustwestvlams: ik en, gy et/eet, (h)y et/eet, wy(n)der en, gy(n)der et/eet, zy(n)der en.
Referensje
- De Vos, M. Taal in stad en land - West-Vlaams, Uitgeverij Terra - Lannoo, 2005, ISBN 90 209 6051 2