Viking

De Vikings

Expansie van de Vikings van de 8ste (int road) tout de 11ste êeuwe (int geel)

Viking is de benaminge voe de Scandinaavn, zowel Noorn, Deenn als Zweedn, die in de Middeleeuwn vulle bak de zeeën ipgingn, zowel voe commerce als voe te gaan plundern.

Lindisfarne als 't startschot

Under eerste bekende iptreen is van 't jaar 793 a ze 't klooster van Sint-Cuthbert ip 't eiland Lindisfarne in Northumbria ipgekuust en. Ze sloegn de munkn dood en dein under goudewerk mee. Ook de munkn die ze niet dood gedaan an dein ze mee voe te verkoopn als slave. In de jaren derachter pluumdn ze nog vele andere kloosters: ounder meer in 794 Jarrow ip de revier de Tyne, in 795 't klooster ip 't eiland Iona voor de Schotse Westkust, klooster an de Ierse westkust. In 799 pluumdn ze 't klooster van Sint-Philibert in Noirmoutier an de Loire. Round 840 waren z'al in Rouen, Nantes, Chartres, Amiens, Tours, Orléans en Parys.

Noorse, Deense en Zweedse Vikings

De Zweedn giengn meest no 't oostn, en dein doa commerce. Ze vaardn ip d'Oostzee en de grote reviern van Middn-Europa. Ze droengn verre deure in Ruusland, ze bereiktn zels Constantinopel.

De Deenn roofdn en koloniseerdn surtout round de Noordzee en 't Kanaal, dus Vrankryk en Ingeland. De Noorn gingn meer no 't noordn en 't westen. Ze koloniseerdn d'Orkney Eilan, Shetland, de Faroer Eilan, Ysland, Groenland en waarn tydelik zelfs in Newfoundland in Canada.

Levenswyze

Oundanks dat de Vikings uut een immens uutgestrekt gebied kwaamn, was ulder levenswyze ipmerkelik gelykig. De familie stoend centraal. Vikings leefdn van jacht en visvangste, moa waren in eerste plekke boern. Zuste lik elders in Europa was ulder maatschappye verdeeld in drie klassen: slaavn, vryen en adel. De vryen waarn een gevarieerde klasse van vissers, scheepsbouwers, smeedn, en ook vele boern en boereknechtn. De rykere (rykste) boern wiern "boendr" genaamd. Boendr waarn boern met under land in eigendom, en ze waren heel ounafankelik van mentaliteit. Ze waarn vry van feodale lastn. 't Waarn zyder en andere vrye die in 't voorjaar en beist de zomer de zee ipgiengn.

Vikingrecht

Al de vrye mann die een deel land bezaatn, kwaamn regelmatig t'ope in een openbare vergaringe, de Ding genaamd. In de Ding wiern de wetten gestemd en wier der recht gesprookn. Iedere lokale gemeenschap a z'n eigen Ding. De Ding had in Vloandern in de vierschare z'n weegaarde. Recht was (nog) nie geschreevn. Ook de bloedvete was een belangrik probleem. Families in vete kostn under zake voe de Ding bringn, etwuk die in Vloandern voor de kamer kwam.

Ofbeeldiengn die ier by passn ku je vien in de categorie Vikings van Wikimedia Commons.