Uerdingerlinie

Kaart van de Uerdinger en de Karlsruher Linie as toalgrense tusschn Nederlands en Nederduuts op de en kant en Middel - en Oogduuts op de ander kant.

Ik, Ich

De Uerdingerlinie es en isoglosse tusschn et gebied da "ik" (of "ek") zegt en et gebied da "ich" (of "ech") uutsprikt. ("Ek gonn noar hüss." / "Ech jon noo huus.")

De wisselienge van k → ch es één van de gevolgn van de Oogduutsche klankverschuvienge. Die verschuvienge es nie overol in dezelste moate gebeurd. De Uerdinger linie goat dus ollene over de "ik/ich"-grenze moa zegt nietn over de wisselienge van k in ch in andere woordn die meestol de "k" g'oudn èn. "Ouch" (ook) es een van de uutzounderiengn woar dat de wisselienge wel gebeurd es.

De begrenzienge lopt in uze streekn deur de provinsjes Vlams-Broabant, round Tienen, en deur Belgs Limburg en Ollands Limburg. Da wilt dus zeggn da sommigste Broabanders "ich" zeggn en nie olle Limburgers "ich" uutspreekn. Die grenze goat vodder over Venlo en lopt deure na 't oostn, dweirs deur Duutsland, en passeert ten zuudn van Berlyn.

De Uerdingerlinie es e zylyne van de Benrather linie. En neffers k → ch zyn d'r ook de p → f en t → s verschuviengn. Zo keun je in een en dezelstn regio vo verschillige woordn evenzovele verschillige isoglossn upstelln. Deur die "uutwoaierienge" van isoglossnbundels noemn ze da gebied den Rynlandschn woaier.