Frederik III van et Hillig Rôoms Ryk: verschil tussen versies
k robot Anders: no:Fredrik III av Det tysk-romerske rike |
Geen bewerkingssamenvatting |
||
Regel 5: | Regel 5: | ||
| functie1= [[Ofbeeldienge:Banner of the Holy Roman Emperor (after 1400).svg|35px|left]] [[Hillig Rôoms Ryk|Keizer van et HRR]] |
| functie1= [[Ofbeeldienge:Banner of the Holy Roman Emperor (after 1400).svg|35px|left]] [[Hillig Rôoms Ryk|Keizer van et HRR]] |
||
| periode1 =[[1452]]-[[1493]] |
| periode1 =[[1452]]-[[1493]] |
||
| vôorganger1 = [[Albrecht II |
| vôorganger1 = [[Albrecht II (HRR)|Albrecht II]] |
||
| ipvolger1 = [[Maximiliaan I]] |
| ipvolger1 = [[Maximiliaan I]] |
||
| functie2 = [[Ofbeeldienge:Flag of Austria.svg|25px|left]] Aartshertog van Oostnryk |
| functie2 = [[Ofbeeldienge:Flag of Austria.svg|25px|left]] Aartshertog van Oostnryk |
||
Regel 14: | Regel 14: | ||
| periode3 = 1424-1493 |
| periode3 = 1424-1493 |
||
| vôorganger3 = Ernst den Yzern |
| vôorganger3 = Ernst den Yzern |
||
| ipvolger3 = [[Ferdinand I |
| ipvolger3 = [[Ferdinand I (HRR)|Ferdinand]] |
||
| voader = Ernst den Yzern |
| voader = Ernst den Yzern |
||
| moeder = Cymburgis van Mazovië |
| moeder = Cymburgis van Mazovië |
||
}} |
}} |
||
[[Image:Pintoricchio 002a.jpg|thumb|<center>Detail van "Aeneas Piccolomini introduceert Eleonora van Portugal an Frederik III" deur Pinturicchio (1454-1513)]] |
|||
'''Frederik III''' (Innsbruck, [[21 september]] [[1415]] - Linz, [[19 ogustus]] [[1493]]), van ‘t Huus [[Habsburg]], was |
'''Frederik III''' (Innsbruck, [[21 september]] [[1415]] - Linz, [[19 ogustus]] [[1493]]), van ‘t Huus [[Habsburg]], was de voader van [[Maximiliaan I|Maximiliaan van Oostnryk]]. |
||
Je was van 1424 hertog van Karinthië, van 1439 hertog van Oostnryk, van 1453 aartshertog van Oostnryk, van 1440 Rôoms-Duutsche keunienk en van 1452 keizer van et [[Hillig Rôoms Ryk]]. |
|||
== Zyn leevn == |
== Zyn leevn == |
||
Frederik was de zeune van Ernst, hertog van Stiermarkn en Karinthië. In 1424 stierf zyn voader en zyn moeder vuuf joar loater. J'erfde Stiermarkn en Karintië an z'n neegn joar |
Frederik was de zeune van Ernst, hertog van Stiermarkn en Karinthië. In 1424 stierf zyn voader, en zyn moeder vuuf joar loater. J'erfde Stiermarkn en Karintië an z'n neegn joar. |
||
⚫ | |||
Je reisde no ’t hillig land en wierd doa den neegnstn september 1436 ip ’t Hillig Graf tout ridder gesleegn. |
|||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
In [[1452]] trouwde Frederik |
In [[1452]] trouwde Frederik mè prinsesse Eleonora Helena van Portugal en da zelfste joar wierd ie in [[Rome (stad)|Rome]] deur paus Nicolaas V gekrôond tout keizer van et Hillig Rôoms Ryk. Je was de latste keizer die deur den paus van Rome gekrôond wierd. Achter hem liet ollêne [[Keizer Karel V]] hem nog krôonn deur den paus, mor in Bologna in 1530. |
||
Binst zyn stryd vo de macht ha Frederik veel rivoaln, surtout de |
Binst zyn stryd vo de macht ha Frederik veel rivoaln, surtout de [[Boheemn]], Turkn en Hongaarn. Zyn gevoarlikstn teegnstander was Mathias Corvinus, keunienk van Hongareye. In 1481 viel ‘t Hongaars leger Neder-Oostnryk binn en ‘t veroverde Weenn in 1485. Met den dôod van Mathias in 1490 kwamt er ‘n ende an de bezettienge van de stad en Frederik zyn zeune Maximiliaan veroverde de verloorn gebiedn were. |
||
[[Ofbeeldienge:Emperor Frederick III Arms.svg|thumb|left|100px|Zyn woapn]] |
[[Ofbeeldienge:Emperor Frederick III Arms.svg|thumb|left|100px|Zyn woapn]] |
||
[[Ofbeeldienge:Monogramm Friedrichs des III..png|thumb|left|100px|Zyn monogram]] |
[[Ofbeeldienge:Monogramm Friedrichs des III..png|thumb|left|100px|Zyn monogram]] |
||
Achter da [[Karel |
Achter da [[Karel de Stoutn]], den [[hertog van Bourgondië]], van juli 1474 tout juni [[1475]] ’t stadje Neuss belegerd haad, begost Frederik met hem t’ounderhandeln. Binst die ounderhandelienge wierd den trouw van zyn zeune Maximiliaan mè Karel zyn dochter [[Maria van Bourgondië]] gepland. Azo kost ie de bezittiengn van ‘t Huus Habsburg styf uutbreidn. |
||
De latste tien joar van zyn leevn regeerdegt ie tegoare |
De latste tien joar van zyn leevn regeerdegt ie tegoare mè zyn zeune Maximiliaan. |
||
In 1493, an zyn 77 joar, ist |
In 1493, an zyn 77 joar, ist ie gestorvn in Linz, achter dat ie zyn lienkerbêen ha probeern t’amputeern. In 1513 wierd zyn stoffelik overschot bygezet in e proalgraf in de Sint-Stephanusdom in Weenn. 't Is êen van de belangrykste beeldhouwwerkn van de loate Middelêeuwn. |
||
Zyn zeune Maximiliaan liet z’n biografie (Der Weiszkunig) schryvn. |
Zyn zeune Maximiliaan liet z’n biografie (Der Weiszkunig) schryvn. |
||
== |
== Vrouwe en jounges == |
||
Frederik II trouwde met Eleonora van Portugal. Under jounges woarn: |
|||
* Christophorus (1455 - 1456) |
* Christophorus (1455 - 1456) |
||
* [[Maximiliaan I]] (1459 - 1519) |
* [[Maximiliaan I]] (1459 - 1519) |
Versie van 3 dec 2010 15:13
1415 – 1493 | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|
Keizer van et HRR | ||||||
|
||||||
Aartshertog van Oostnryk | ||||||
|
||||||
Hertog van Stiermarkn en Karinthië | ||||||
|
||||||
|
Frederik III (Innsbruck, 21 september 1415 - Linz, 19 ogustus 1493), van ‘t Huus Habsburg, was de voader van Maximiliaan van Oostnryk.
Je was van 1424 hertog van Karinthië, van 1439 hertog van Oostnryk, van 1453 aartshertog van Oostnryk, van 1440 Rôoms-Duutsche keunienk en van 1452 keizer van et Hillig Rôoms Ryk.
Zyn leevn
Frederik was de zeune van Ernst, hertog van Stiermarkn en Karinthië. In 1424 stierf zyn voader, en zyn moeder vuuf joar loater. J'erfde Stiermarkn en Karintië an z'n neegn joar.
Den twiddn februoari 1440 wierd ie verkoozn tout Rôoms-Duutsche keunienk, ipvolger van Albrecht II.
In 1452 trouwde Frederik mè prinsesse Eleonora Helena van Portugal en da zelfste joar wierd ie in Rome deur paus Nicolaas V gekrôond tout keizer van et Hillig Rôoms Ryk. Je was de latste keizer die deur den paus van Rome gekrôond wierd. Achter hem liet ollêne Keizer Karel V hem nog krôonn deur den paus, mor in Bologna in 1530.
Binst zyn stryd vo de macht ha Frederik veel rivoaln, surtout de Boheemn, Turkn en Hongaarn. Zyn gevoarlikstn teegnstander was Mathias Corvinus, keunienk van Hongareye. In 1481 viel ‘t Hongaars leger Neder-Oostnryk binn en ‘t veroverde Weenn in 1485. Met den dôod van Mathias in 1490 kwamt er ‘n ende an de bezettienge van de stad en Frederik zyn zeune Maximiliaan veroverde de verloorn gebiedn were.
Achter da Karel de Stoutn, den hertog van Bourgondië, van juli 1474 tout juni 1475 ’t stadje Neuss belegerd haad, begost Frederik met hem t’ounderhandeln. Binst die ounderhandelienge wierd den trouw van zyn zeune Maximiliaan mè Karel zyn dochter Maria van Bourgondië gepland. Azo kost ie de bezittiengn van ‘t Huus Habsburg styf uutbreidn.
De latste tien joar van zyn leevn regeerdegt ie tegoare mè zyn zeune Maximiliaan.
In 1493, an zyn 77 joar, ist ie gestorvn in Linz, achter dat ie zyn lienkerbêen ha probeern t’amputeern. In 1513 wierd zyn stoffelik overschot bygezet in e proalgraf in de Sint-Stephanusdom in Weenn. 't Is êen van de belangrykste beeldhouwwerkn van de loate Middelêeuwn.
Zyn zeune Maximiliaan liet z’n biografie (Der Weiszkunig) schryvn.
Vrouwe en jounges
Frederik II trouwde met Eleonora van Portugal. Under jounges woarn:
- Christophorus (1455 - 1456)
- Maximiliaan I (1459 - 1519)
- Helena (1460 - 1461)
- Cunigonde (1465 - 1520)
- Johann (1466 - 1467)
Ofbeeldiengn die ier by passn ku je vien in de categorie Frederik III (HRR) van Wikimedia Commons. |