Vos: verschil tussen versies

Van Wikipedia
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k r2.7.1) (Robot Derby: dsb:Cerwjena liška, hsb:Čerwjena liška
FoxBot (discuusjeblad | bydroagn)
k r2.6.5) (Robot Anders: be:Звычайны ліс
Regel 59: Regel 59:
[[ba:Төлкө]]
[[ba:Төлкө]]
[[bat-smg:Lapė]]
[[bat-smg:Lapė]]
[[be:Звычайная лісіца]]
[[be:Звычайны ліс]]
[[be-x-old:Звычайная лісіца]]
[[be-x-old:Звычайная лісіца]]
[[bg:Лисица]]
[[bg:Лисица]]

Versie van 1 feb 2012 16:42

Dit artikel es geschreevn in 't Ypers, en da zou best ozô bluuvn.


Vossn zyn de grotste roofdiern die vôornkommn in West-Vloandern. Ze zyn deur vele menschn (zeker dedie die henn henn) nie geirn ezien omdan ze e slichte reputoasche en voun zounder reedns olle kiekns in en hennekot dôod te bytn.

Leefgebied

Vossn kommn vôorn in Nôord-Amerika, hêel Europa (buutn Ysland), 't nôordn van Afrika en bykan hêel Azië. In Australië zyn z'uutezet voun de keuneploage die der wos (ouk achter dan dedie uutezet zyn deur de menschn voun derup te joagn), mo ze pakkn buutn keuns ouk e masse endemische bêestn, die verre ollemoale vele troagerder zyn of keuns. Ezô zyn der ol e masse bêestn die 't moelik henn. Zest zounder de grôte populoasche in Australië, is er gin êen landroofdier met zuk e grôte verspreidienge lik de rôodn vos.

Van biotoop leevn vossn eigentlik overol. Ze leevn in oopn land en in busschn, mor oundertusschn leevn der ouk ol e masse in de mêeste grôte steedn.

Leevnswyze

Teetn

Vossn eetn lik dan ze leevn: ze zyn van nietnt vies. Z'eetn olle sôortn bêestn (veugels lik fazantn, muuzn en rattn, keuns en hoazejoungn en zest grôte kevers. Z'eetn ouk oas en fruut (lik beiers)).

An ze joagn, doen ze dadde mêestol ollêne en oul hier mêestol a 't schemert of ol dounker is.

Leevn en vôortplantieng

Vossn leevn in klêne grouptjes van 1 vintje, êentige wuvetjes en de joungn. Van de joungn meugn ollêne de wuvetjes bluuvn, de vintjes joagn ze weg. Z'hen en hol, mo dat is ollêne gebruukt deur wuvetjes die in verwachtieng zyn. Hoevele joungn dat e wuvetje krygt, hangt of van d'omstandigheedn (at er vele teetn is of nie), mor in 1 nest kunn ze 10 joungn henn.

Die joungn kunn nog nie zien an ze ebôorn zyn, mo dat deurt mor e weke of twêe. Ze zyn vulgroeid an ze 6 moandn zyn en kunn zevve voe joungn zorgn an ze 10 moandn oud zyn.

Vossn kunn e joar of tiene oud komn, mo 't zyn der styf vele die vele jounger dôod goan, deur overreen te zyn van otto's, deur de jacht en deur stropery.

Uutzicht

Van kleur zyn de mêeste vossn rôod (ze noemn nem oek wel rôodn vos) vanboovn en wit vanounder. Nundern steirt is dikke en nunder pôotn zyn zwort.

Vossn kunn bykan e meiter lank kommn (zounder nundern steirt, die ouk nog en hoolvn meiter lank ku zyn) en ze weegn round de 10 kilo.

Vossn in de cultuur

Ofbeeldienge:Hommage a Jean de La Fontaine de charles correia CR+SC.jpg
E standbeeld van Jean de la Fontaine me De Vos en de Roave by nem.

Uutdrukkiengn

  • 't Is e lêepn vos: e kent olle truuksjes.
  • Os de vos de passy prikt, boer past up je ganzen: os e sluw persoan schoane vertellyngstjes verkopt, voert ie wat in zyn schild