Thomas Hardy: verschil tussen versies

← Vorige veranderienge Volgende veranderienge →

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud

In de regel

Versie van 21 jan 2015 20:30

Dat artikel es geschreevn in 't Noordelik West-Vlams.

Thomas Hardy (Higher Bockhampton by Dorchester, graafschap Dorset, 2 juni 1840 – odoa, 11 januoari 1928) was 'n Ienglsche romangschryvre en e dichtre uut 't tydperk van keuneginne Victoria. Y wordt y algemêen anzien lik êen van de grôote schryvrs van d' Ienglsche lettrekunde.

Leevn

Hardy wierd geboorn lik e zeune van e stêenkappre e mêtsre en in de joarn 1862 – 1867 krêegt y e schoolinge vô bowmêestre. Achtre e poar joar die stiel gedoan 't ên, voend 'n dat 'n z'n eign hêelegans moste geevn an 't schryv'n. In z'n werkn steund y regelmoatig ip zyn êeste kennisse en ervoaringe.

Tusschen 1871 en 1895 schrêeft 'n 13 romangs. Zyn êeste werk The Poor Man and the Lady, wierd nie anveird deur d'uutgeevers, zôda Hardy in e vroede koleire 't andschrifte no de moane hielp. Gelukkig krêegt 'n tonne de nôodige road en anmoediginge en y beslôot van toch vôort te doene. Zyn twêe volgnde werkn verschêen zoendre zyn name d'rip. Achtre 't verschynn van drie romangs zagtr nor uut dat 'n de juuste droai en de juuste tôone gevoenn ad. Y koste tonne deurebreekn mê Far from the Madding Crowd. Y wierd hêel rap e gevierde schryvre, die zyn platse in de weirld van de lettrn a gevoenn.

Hardy hield ip mê proza te schryvn achter da Jude the Obscure (1895) en ook Tess of the d'Urbervilles (1891), veele teegnwiend a gekreegn, verzekers vô de duudlyke stellinge tegen 't trown, en de vô dien tyd oenzeedlikke inoed.

Vanof tonne kêerdn weere noa zyn grôote liefde, de kunste van 't dichtn. Ook doamee krêegt 'n weere de wiend van achtrn.

Achtr de dôod van z'n êeste wuuf Emma Gifford in 1912 -ze woarn 38 joar getrouwd- êrtrowde hy mê Florence Dugdale. Undr uus, genaamd Max Gate, in Dorchester, deur Hardy zeive oentworpn, moa vrêe oengerieflik, wierd e beevoartplatse vôr andre schryvers, lik vô Siegfried Sassoon en Thomas Edward Lawrence.

Hardy blêef in de were tou ip ênigte daagn vô zyn dôod. Zyn begravinge, ip 16 januoari in d' Abdy va Westminster, was noga e poespas. Zyn famielje en zyn môatn haddn hêm lievre zien begraavn in Stinsford, moa zyn gemachtigde uutvoerdre Sir Sydney Carlyle Cockerell, stound 'r ip dat zyn asse zou begraavn wordn in "den hoek van de dichtrs", in d' Abdy va Westmienstre. D’r wierd ip 't ende oovrêen gekomn da Hardy's zyn êrte in Stinsford zou meugn rustn.

D'r stoa vô Thomas Hardy e stanbeeld ip 'n heuvle in Dorchester.

Romangs

The Poor Man and the Lady (Den oarme vint en de chieke madam), 1867, nôoit verschêenn en verloaren gegoan
Desperate Remedies (Wanôpige middels), 1871
Under the Greenwood Tree (Oundre de groene boom) , 1872
A Pair of Blue Eyes (E kople blauw’ oogn), 1873
Far from the Madding Crowd (Verre van de ofstompnde stadsdrukte), 1874
The Hand of Ethelberta (Den 'and van Ethelbertha), 1876
The Return of the Native (De wêerekomste van den inbôorling), 1878
The Trumpet-Major (1880)
A Laodicean (Een ounverschilligoard), 1881
Two on a Tower (Twêe ip e tôorn), 1882
The Mayor of Casterbridge (De burgemêestre va’ Casterbridge) (1886)
The Woodlanders (De dêeze van de busschen) (1887)
Tess of the d'Urbervilles (Tess van de d’Urbervilles) (1891, verfilmd deur Roman Polański oender de tietle Tess)
The Well-Beloved (De keppe), 1892/1897
Life's Little Ironies (De kleêne ironien van 't leven), 1894, e kolleksje van verschillende ver'aaln
Jude the Obscure (Jude de duustr), 1895 ; in 1996 verfilmd met vô tietle "Jude", oundre bestier van Michael Winterbottom

Ver'aaln

Wessex Tales ( Vertelliengn uut Wessex), 1888
A Group of Noble Dames ( E groep aadlyke daamn), 1891
Life's Little Ironies ( De klêene spotternyjn van ‘t leevn ), 1894
A Changed Man (E veranderde vint), 1913

Hardy's zyn Wessex

Hardy's vertelliengn vienn platse in 't ingebeeld graafschap Wessex, da genaamd is noa 't Angelsaksische keuninkryk Wessex dat e stik was van 't Ryk van Zeevn Keuningn dat bestound vô 't ountstoan van ’t Keuninkryk Iengland. Hardy's Wessex, da zyn de teegnwôordige graafschappn Berkshire, Devon, Dorset, Hampshire, Somerset en Wiltshire. De name wierd vô den êeste kêe gebruukt in Far from the madding crowd en pas in de joaren nadien, zekers vanof The Mayor of Casterbridge, peisde Hardy vôort ip 't ountwerp en zagt 'n 't lik e koadre woabinn da zyn verhaaln kostn deuregoan. De nie-bestoande platsnaamn verwyzn noar echte steen en dorptjies in die streke. In loatre bewerkiengn van zyn verhaaln ei Hardy d' ôorsprounklikke echte platsnaamn vervangn deur d'ingebeelde. Wa dat 'r zeekre ipvoalt in zyn werk, is da 't de leevnsoasm weeregift uut 't landlyke Wessex van vôo de komste van de tringroute en d'industriêele oumwentlinge, die 't Ienglsche landschap vôgoed zoun verandrn.

Gedichtn

Vanof 1898 wrocht 'n an gedichtn en liet 'n bundels verschynn, toe in 1928. Hy schiep 't grôte tonêelstik in rymn en tekste The Dynasts (1904 - 1908). Doa beschryvt hy in 130 bedryvn d’ôorloogn van Napoleon van 1805 tou 1815. D’handlinge wordt, juust lik in de romangs, bestierd deur 't nôodlot. Zyn maniere van werkn was e bronne woaruut andre dichtrs gepit ein.

Voddre dichtwerkn:

Wessex Poems (Gedichtn uut Wessex), 1898
Poems of the Past and Present (Gedichtn van tonne en van nu), 1901
Time's Laughing Stocks, 1910
Satires of Circumstance, 1914
Late Lyrics and Earlier, 1922
Human Shows (Menschlyke uutbêeldingn), 1925

E proevrtje

De bank in den hof

Ôorsproenklyke tekste ^[1]

West-Vlamsche "êrtoalienge" ^[2]

Its former green is blue and thin,
and its once firm legs sink in and in;
soon it will break down unaware,
soon it will break down unaware.

At night when the reddest flowers are black;
those who once sat thereon come back;
quite a row of them sitting there,
quite a row of them sitting there.

With them seat does not break down,
nor winter freeze them, nor floods drown,
for they are as light as upper air,
they are as light as upper air!

Zyn vroeg're groen' is dinne en blow
zyn sterke pôot'n zyn nu zô flow
nog 'n kortn tyd en j' stuukt inêen
nog 'n kortn tyd en j' stuukt inêen

By nachte ot de rôodste blomm'n verdwynn
de deze die doar ôoit zaat'n verschynn
'n hêele reeke van undre zit'r ton doa
'n hêele reeke van undre zit'r ton doa

Oundr undre gewichte goa dien bank nie bezwykn
Vô grôote koude noch vô reeg'n goan zydr wykn
Van ze zyn lichte lik lucht van doaboovn
Ze zyn lichte lik lucht van doaboovn

E bitje voddr kykn

Ofbeeldiengn die ier by passn ku je vien in de categorie Thomas Hardy van Wikimedia Commons.

(en) Hynes, Samuel (ed.) 1994 : Thomas Hardy. A selection of his finest poems. Oxford Poetry Library. Oxford University Press., 266 p. ISBN 0-19-282268-3
(en) The Thomas Hardy Society
(en) The Thomas Hardy Association
(en) Hardy's Wessex

Verwyzing'n

Referensjes

Referenties:

↑ Eugenio Montale 1975 : Quaderno di Traduzioni, Arnoldo Mondadori Editore, blz. 62 en Hynes, Samuel (ed.), 1994 : The Garden Seat, blz. 138
↑ geschuufld deur e busveugle

[1] Eugenio Montale 1975 : Quaderno di Traduzioni, Arnoldo Mondadori Editore, blz. 62 en Hynes, Samuel (ed.), 1994 : The Garden Seat, blz. 138

[2] schuufld deur e busveugle

[1]

[2]

@@ Regel 1: / Regel 1: @@
 {{streektoale|Noordelik West-Vlams}}
 [[Ofbeeldienge:Thomashardy_restored.jpg|thumb|Thomas Hardy]]
-'''Thomas Hardy''' (Higher Bockhampton by Dorchester, graafschap Dorset, [[2 juni]] [[1840]] – odoa, [[11 januoari]] [[1928]]) was 'n [[Verênigd Keunienkryk|Ienglsche]] romangschryvre en e dichtre uut 't tydperk van keuneginne Victoria. 'y wordt 'y algemêen anzien lik êen van de grôote schryvrs van d'  Ienglsche lettrekunde.
+'''Thomas Hardy''' (Higher Bockhampton by Dorchester, graafschap Dorset, [[2 juni]] [[1840]] – odoa, [[11 januoari]] [[1928]]) was 'n [[Verênigd Keunienkryk|Ienglsche]] romangschryvre en e dichtre uut 't tydperk van keuneginne Victoria. Y wordt y algemêen anzien lik êen van de grôote schryvrs van d' Ienglsche lettrekunde.
 == Leevn ==
-Hardy wierd geboorn lik e zeune van e stêenkappre e mêtsre en in de joarn 1862 – 1867 krêeg 'y e scholinge vô bouwmêestre. Achtre e poar joar die stiel gedoan 't hein, vound 'n dat 'n z’n eign hêelegans moste geevn an 't schryv'n. In z'n werkn steund' 'y regelmoatig ip zyn êeste kennisse en ervoaringe.
+Hardy wierd geboorn lik e zeune van e stêenkappre e mêtsre en in de joarn 1862 – 1867 krêegt y e schoolinge vô bowmêestre. Achtre e poar joar die stiel gedoan 't ên, voend 'n dat 'n z'n eign hêelegans moste geevn an 't schryv'n. In z'n werkn steund y regelmoatig ip zyn êeste kennisse en ervoaringe.
-Tusschen 1871 en 1895 schrêeft 'n 13 romangs. Zyn êeste werk ''The Poor Man and the Lady'', wierd nie anveird deur d’uutgeevers, zôda Hardy in e vroude koleire 't handschrifte noa de moane hielp. Gelukkig krêegt 'n toune de nôdige road en anmoediginge en hy beslôot van toch vôort te doene. Zyn twêe volgnde werkn verschêenn zoundre zyn name d'rip. Achtre 't verschynn van drie romangs zag ‘t ‘rnoar uut dat 'n de juuste droai en de juuste tône gevoundn had. Hy koste toun deurebreekn mê ''Far from the Madding Crowd''. Hy wierd hêel rap e gevierde schryvre, die zyn platse in de weireld van de lettrn a gevoundn.
+Tusschen 1871 en 1895 schrêeft 'n 13 romangs. Zyn êeste werk ''The Poor Man and the Lady'', wierd nie anveird deur d'uutgeevers, zôda Hardy in e vroede koleire 't andschrifte no de moane hielp. Gelukkig krêegt 'n tonne de nôodige road en anmoediginge en y beslôot van toch vôort te doene. Zyn twêe volgnde werkn verschêen zoendre zyn name d'rip. Achtre 't verschynn van drie romangs zagtr nor uut dat 'n de juuste droai en de juuste tôone gevoenn ad. Y koste tonne deurebreekn mê ''Far from the Madding Crowd''. Y wierd hêel rap e gevierde schryvre, die zyn platse in de weirld van de lettrn a gevoenn.
-Hardy hield ip mê proza te schryvn achter da ''Jude the Obscure'' (1895) en ook ''Tess of the d'Urbervilles'' (1891), vele teegnwiend a gekreegn, verzekers vô de duudlyke stellinge tegen 't trouwn, en de vô dien tyd ounzeedlikke inhoud.
+Hardy hield ip mê proza te schryvn achter da ''Jude the Obscure'' (1895) en ook ''Tess of the d'Urbervilles'' (1891), veele teegnwiend a gekreegn, verzekers vô de duudlyke stellinge tegen 't trown, en de vô dien tyd oenzeedlikke inoed.
-Vanof toune kêerd ’n were noa zyn grôte liefde, de kunste van 't dichtn. Ook doamee krêegt 'n were de wiend van achtrn.
+Vanof tonne kêerdn weere noa zyn grôote liefde, de kunste van 't dichtn. Ook doamee krêegt 'n weere de wiend van achtrn.
 [[Ofbeeldienge:Burial marker for the heart of Thomas Hardy.jpg|left|thumb|Rustplatse van 't êrte van Thomas Hardy]]
-Achtr de dôod van z'n êeste wuuf Emma Gifford in 1912 -ze woarn 38 joar getrouwd- êrtrouwde hy mê Florence Dugdale. Undr’ huus, genaamd Max Gate, in Dorchester, deur Hardy zeive ountworpn, moa vrêe oungerieflik, wierd e beevoartplatse vôr andre schryvers, lik vô Siegfried Sassoon en Thomas Edward Lawrence.
+Achtr de dôod van z'n êeste wuuf Emma Gifford in 1912 -ze woarn 38 joar getrouwd- êrtrowde hy mê Florence Dugdale. Undr uus, genaamd Max Gate, in Dorchester, deur Hardy zeive oentworpn, moa vrêe oengerieflik, wierd e beevoartplatse vôr andre schryvers, lik vô Siegfried Sassoon en Thomas Edward Lawrence.
 Hardy blêef in de were tou ip ênigte daagn vô zyn dôod. Zyn begravinge, ip 16 januoari in d' Abdy va Westminster, was noga e poespas. Zyn famielje en zyn môatn haddn hêm lievre zien begraavn in Stinsford, moa zyn gemachtigde uutvoerdre Sir Sydney Carlyle Cockerell, stound 'r ip dat zyn asse zou begraavn wordn in "den hoek van de dichtrs", in d' Abdy va Westmienstre. D’r wierd ip 't ende oovrêen gekomn da Hardy's zyn êrte in Stinsford zou meugn rustn.