Libelln: verschil tussen versies

Van Wikipedia
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Forstbirdo (discuusjeblad | bydroagn)
Geen bewerkingssamenvatting
Forstbirdo (discuusjeblad | bydroagn)
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 21: Regel 21:


In sommigte stuudjes <ref> byvôorbeeld Trueman & Rowe 2008</ref> wordn d' ''Odonata'' verstoan in e wydre betêeknisse, in de groend soamnvollnd mê de superorde ''Odonatoptera'' mo zoendre de vôoriestooriesche ''Protodonata''. By die benoadrienge is de term ''Odonatoidea'' gebruukt, in de platse van ''Odonatoptera''. De systematiek van de ''Palaeoptera'' is in 't hêele nie ipgelost; wa da wêl kan gezeid wordn is da oenofanklik van 't feit of ze "Odonatoidea" of "Odonatoptera" gêetn wordn, d' ''Odonata'' en undre uutgestorvn verwantn wê deeglik e kloade vormn<ref>Trueman 2008</ref>.
In sommigte stuudjes <ref> byvôorbeeld Trueman & Rowe 2008</ref> wordn d' ''Odonata'' verstoan in e wydre betêeknisse, in de groend soamnvollnd mê de superorde ''Odonatoptera'' mo zoendre de vôoriestooriesche ''Protodonata''. By die benoadrienge is de term ''Odonatoidea'' gebruukt, in de platse van ''Odonatoptera''. De systematiek van de ''Palaeoptera'' is in 't hêele nie ipgelost; wa da wêl kan gezeid wordn is da oenofanklik van 't feit of ze "Odonatoidea" of "Odonatoptera" gêetn wordn, d' ''Odonata'' en undre uutgestorvn verwantn wê deeglik e kloade vormn<ref>Trueman 2008</ref>.

Dr wierd lange tyd geloofd da de ''Anisoptera'' 'n oendrorde woarn, en datr e derde was, de "Anisozygoptera". Echtre, ziedre wierdn gekombieneerd in d'oendrorde ''Epiprocta'' (woarin da ''Anisoptera'' 'n infraorde is) achtre dat 't uutkwam da de "Anisozygoptera" e parafyleetiesche groep is, saamgesteld uut mêest uutgestorvn ofstammliengn van ''Epiprocta''-evoluusje. De twêe leevnde sôortn die in die groep geplatst zyn, wierdn dus gezet in de infraorde ''Epiophlebioptera'', terwyl da de fossiele taxa die doarin woarn gezet nu verdeêeld zyn oovre de ''Odonatoptera'' (of ''Odonata'' in brêe zin)<ref>Lohmann 1996; Rehn 2003</ref>.


{{Commonscat|Odonata}}
{{Commonscat|Odonata}}

Versie van 21 feb 2015 09:12


De libelln (Odonata) zyn 'n orde van vlêeseetnde insektn, die de oenglykvleuglign (Anisoptera) en de woatrejuufrs of glykvleuglign (Zygoptera) omvat. Dr zyn oengevêer 5900 sôortn beschreevn[1].

Etymologie

Johan Christian Fabricius is de scheppre van de term Odonata uut 't Grieks οδόντoς (οδούς), odontos (tand) schynboar omda de libelln tandn ên ip undre mandiebls, aloewêl de mêeste insektn ook mandiebls mê tandn ên[2].

Systematiek en taksonomie

Die orde wierd tradiesjonêel tegoare gepakt mê de haften (Ephemeroptera) en verschillnde uutgestorvn ordn in e groep genoamd de Palaeoptera, mo die groepeerienge ku parafyleetiesch zyn. Wa da ze gemêenschapplik ên mê haftn is de maniere woarip da de vleugls gelid zyn en oe da ze stoan in ruste.

In sommigte stuudjes [3] wordn d' Odonata verstoan in e wydre betêeknisse, in de groend soamnvollnd mê de superorde Odonatoptera mo zoendre de vôoriestooriesche Protodonata. By die benoadrienge is de term Odonatoidea gebruukt, in de platse van Odonatoptera. De systematiek van de Palaeoptera is in 't hêele nie ipgelost; wa da wêl kan gezeid wordn is da oenofanklik van 't feit of ze "Odonatoidea" of "Odonatoptera" gêetn wordn, d' Odonata en undre uutgestorvn verwantn wê deeglik e kloade vormn[4].

Dr wierd lange tyd geloofd da de Anisoptera 'n oendrorde woarn, en datr e derde was, de "Anisozygoptera". Echtre, ziedre wierdn gekombieneerd in d'oendrorde Epiprocta (woarin da Anisoptera 'n infraorde is) achtre dat 't uutkwam da de "Anisozygoptera" e parafyleetiesche groep is, saamgesteld uut mêest uutgestorvn ofstammliengn van Epiprocta-evoluusje. De twêe leevnde sôortn die in die groep geplatst zyn, wierdn dus gezet in de infraorde Epiophlebioptera, terwyl da de fossiele taxa die doarin woarn gezet nu verdeêeld zyn oovre de Odonatoptera (of Odonata in brêe zin)[5].

Wikimedia Commons

Verwyziengn

<references>

  1. (en) Zhang, Z.-Q. 2011 : Phylum Arthropoda von Siebold, 1848 In: Zhang, Z.-Q. (Ed.) Animal biodiversity: An outline of higher-level classification and survey of taxonomic richness, Zootaxa, 3148, p. 99–103
  2. (en) Mickel, Clarence E. 1934 : The significance of the dragonfly name "Odonata", Annals of the Entomological Society of America, 27/3, p. 411–414
  3. byvôorbeeld Trueman & Rowe 2008
  4. Trueman 2008
  5. Lohmann 1996; Rehn 2003