Camille Claudel

Van Wikipedia

Camille Claudel in 1884 ( 19 joar oed ).

Camille Claudel ( 8 decembre 1864; 19 oktobre 1943 ) was e fransche beeldowstre en groafiesche kunstenoaresse. Zy was d'oedre zustre van de dichtre en dieplomoat Paul Claudel.

Vroege joarn[bewerkn | brontekst bewerken]

Camille Claudel wierd geboorn in Fère-en-Tardenois, Aisne, in nôord Frankryke, twidde kiend in e famielje van boern en landoadl. Eur voadre, Louis Prosper, was ypoteekebewoardre en y deej bankverrichtiengn. Eur moedre, mêt eur meisjesnoame Louise Athanaïse Cécile Cerveaux, kwam va Champagne uut e famielje van katlieke boern en pasters. De famielje verhuusde noa Villeneuve-sur-Fère o Camille nog e beeby was. Eur joengre broere Paul Claudel wierd doa geboorn in 1868. Tonne verhuusdn ze noa Bar-le-Duc (1870), Nogent-sur-Seine (1876), en Wassy-sur-Blaise (1879), oewêl da zydre nog oltyd de zomers deurebrochtn in Villeneuve-sur-Fère. 't Grimmige landschap van die streeke makte e diepen indruk ip de kienders. Camille gienk weunn mêt eur moedre, broere en joengre zustre in de wyk va Montparnasse in Parys in 1881, eur voadre most achtrebluuvn vor under 't oendroedn.

Scheppnde kunstenoaresse[bewerkn | brontekst bewerken]

Auguste Rodin, Petreit van Camille Claudel mêt e mutse, 1886

Angetrokkn deur stêen en klyte van osse e kiend was, mocht z' as joenk meistje vôortlêeren an de Académie Colarossi by beeldowre Alfred Boucher. (In dien tyd mochtr gin vrovôk goan noa d' École des Beaux-Arts.) In 1882, eurde Claudel e werkwienkl mêt andr joenk vrovôk, mêest iengelsche, woaroendre Jessie Lipscomb. Alfred Boucher wierd eur lêeroare ê gaf inspieroasje en bemoedegienge an de joenge ginneroasje van beeldowrs lik Laure Coutan en Claudel. De deeze was uutgetêeknd in "Camille Claudel lisant" van Boucher[1] e loatre makte ze zeive e bostbeeld van eur lêeroare. Vôo noa Firenze te verhuuzn en achter datn Claudel en andre drie joar oendreweezn a, vroeg Boucher an Auguste Rodin om d' oenderrichtienge van zyn lêerliengn vôort te zettn. En da was 't begun van de wanordlikke en êrtstochtlikke betrekkiengn tusschn Rodin en Claudel.

Roend 1884, begost ze te werkn in Rodin zyn werkwienkle. Claudel wierd e bronne van inspieroasje, zyn model, zyn vertowlienge en zyn minoaresse. Zy leefde nôoit tegoare mê Rodin, die zyn 20 joar deurnde reloasje mê Rose Beuret nie koste ipgeevn. Kennisse van de veroedienge gaf ipschuddienge by eur famielje, byzoenderlik by eur moedre, die nôojt in eur noptjies gewist was mê de studierichtienge van eur dochtre. Doadeure verliet ze 't oederlik uus. In 1892, achter 'n oengewensten abortus, was 't gedoan mê de liefdesbetrekkiengn tusschn Claudel en Rodin, oewêl da ze mekoars nog reeglemoatig zaagn toe in 1898.

Vanof 1903, stelde zy eur werkn tentôone in de Salon des Artistes français of in de Salon d'Automne.

Camille Claudel in eur werkwienkle.

't Zoed e misse zyn va te peizn da Claudel peur bekend zoe gebleevn zyn deur eur ôoit beruchte band mê Rodin. De schryvre e kunstkrietiekuus Octave Mirbeau beschrêefd eur lik "'n Ipstand teegn de nateure : e ginjaal wuuf". Eur vroeg werk gelykt ip dadde va Rodin, moa toogt e verbeeldienge en e lyriek die hêelegans van eur eign is, byzoenderlik in de befoamde bronzn "Wals" ( 1893 ). "De Rype Leeftyd" (1900) die eur broere uutlei lik e kloeke vôorstellienge van eur breuke mê Rodin, mê êen figeure "De Smeekstre" da ip z'n eign stoend, êt ook uutgeleid gewist as minder zuuvre zeifbeschryvienge lik e sterke vôorstellienge van verandrienge en doel in de menschlikke stoat [2].

Eur onyx-n en bronzn klêenschaalige "Golve" (1897) was e bewuste stylbreuke mê eur Rodin-tydperk, 't ad e sierwoarde die sterk verschilt mê 't gevoel van êldndom in eur vroegre werk.

In d' êeste joarn van de twientigsten êew, a Claudel ipdrachtgeevrs, tusschnpersôon' , en êenigte kommersjêele byval.

De komponiest Claude Debussy zoed ook ip êen of andre romantiesche maniere verboendn gewist zyn mê Claudel, moa 't wierd loatre beweezn da dadde moa klap was. Pertanks, Debussy ad e kopie stoan ip zyn schouwe van Claudel eur "Wals".

Andoenienge[bewerkn | brontekst bewerken]

Achtre 1905 blêek Claudel gêestesziek te zyn. Zy makte veele van eur beeldn kapot, was verschillende kêern spôorlôos vô lange tyd, ad achtrevolgiengswoann en dr wierd e dieagnooze gesteld van schiezofrenie [3]. Ze beschuldigde Rodin van eur voendstn te steeln en van teegn eur saamn te spann' om eur te vermôordn. Achtre de trow van eur broere (die eur toe tonne oendersteund ad) in 1906 en zyn wêerekêer no China, leefde ze zy ofgezoenderd in eur werkwienkle.

Ipsluutienge[bewerkn | brontekst bewerken]

Gedenkploate an quai de Bourbon 19 in Parys.

Eur voadre, die nieks teegn eur beroepskeuze ad, probeerde eur 't êlpen en mê geld 't oendresteunn'. Otn dôo gienk de 2 moarte 1913 wierd Claudel doa nie van ip d' oogte gebrocht. Ip 10 moarte 1913, ip vroage van eur broere wierd ze zy ipgenoomn in 't ospetal vo gêestesziekn van Ville-Évrard in Neuilly-sur-Marne. De papiern zegn da ze vrywillig kwam, moa eur ipname was allêene getêeknd deur e dokteur en eur broere. Dr zyn papiern die toogn da ze mentoale uutbarstiengn ad, moa da ze kloar van gêest was osse an eur kunste bizzig was. De dokteurs probeerden de famielje 't oovretuugn da ze nie in een instellienge moste zyn, moa toch ieldn ze zydre eur doa.

In 1914, om beschut te zyn vo de ankommende Duutsche troepn, wierden de patiêntn van Ville-Évrard êest verplatst nor Enghien. Ip 7 septembre 1914 wierd Camille oovregebrocht mêt 'n antal andre wuuvn, no 't Asiel van Montdevergues, in Montfavet, zes kielomeetrs van Avignon. Eur sertifiekoat van ipnoame was getêeknd ip 22 septembre 1914; 't stelt da ze zy lêed "an systemoatiesche vervolgiengswoann mêestndêels gesteund ip verkêerde interpretoasjes en verbeeldienge".

Parys, quai de Bourbon 19, woa Camille Claudel geweund en gewerkt êt in 1899-1913.

Gedeurende e tyd beschuldigden de gazettn eur famielje van e ginjaale beeldouwstre ip te sluutn. Eur moedre verbood eur post 't ontvangn van gelyk wien tezy van eur broere. Reeglmoatig stelde 't bestier van d' instellienge vôorn vo Claudel vry te loatn, mor eur moedre ield iedre kêe 't bêen styf. Ip 1 juni 1920 zoend de geneesêere Dr Brunet e brief waarin dat y eur moedre anried te probeern eur in de famielje ip te neemn. Dr kwam nietnt van in uus.

Paul Claudel bezocht eur 't êene joar wê en 't andre joar nie, oewel dat y altyd oovre eur sprak lik oovre e dôo. In 1929 bezocht Jessie Lipscomb eur en ze zwoer da "'t nie woa was" da Claudel gestôord was. Rodin zyn moat, Mathias Morhardt, verkloarde da Paul e "simplen van gêest" was die zyn ginjaale zustre ad "achtre slot en grendle gezet".

Camille Claudel gienk dôod ip 19 oktobre 1943, achter 30 joar verbluuf in 't asiel te Montfavet (tonne gekend lik Asiel van Montdevergues, teegnwôordig 't modern psychiatriesch ospetal Centre Hospitalier de Montfavet), en zoendre êen bezoek van eur moedre of zustre (eur moedre stierf ip 20 juni 1929). Eur lichoam wierd ter eirde besteld ip 't kerkof van Monfavet. Gin êen van de famielje kwam noa de plechtigeid (allêene moa êenigte pirsonêelsleedn van 't ospetal). Loatre wierden eur oovreblyfsels begraavn in e gemêenschappelijk graf (eur lichaam wierd nôojt ipgeëist deur eur famielje ).

Noaloatnschap[bewerkn | brontekst bewerken]

Oewêl da ze veele van eur werk vernield êt, zyn dr toch 90 beeldn, schetsn en têekniengn bewoard gebleevn.

Sommigte schryvrs beweirn da Henrik Ibsen zyn latste stik uut 1899 "Os wiedre dôod wakkrewordn", steunde ip de reloasje tusschen Rodin en Claudel [4][5][6][7].

In 1951 organiezeerde Paul Claudel e tentôonstellienge in 't Musée Rodin, dat nog altyd eur beeldn toogt. E grôote uutstallienge van eur werk gebeurde in 1984. In 2005 wastr e grôote vôorstellienge oovre de werkn van Rodin en Claudel in Kebêk-stad (Kanada) en in Detroit (Michigan, Verêenigde Stoatn). In 2008, organiezeerde 't Musée Rodin e tentôonstellienge die mêer dan 80 van eur werkn omvatte.

De uutgave van verschillende leevnsbeschryviengn in de joaren 80 wakkerden weere de belangstellienge an vor eur werk.

Camille Claudel (1988) was e verfielmienge van eur leevn, vor e grôot stik gesteund ip de feitn. Geregisseerd deur Bruno Nuytten, mê co-producer Isabelle Adjani, die zeive Claudel speelde e Gérard Depardieu in de rolle van Rodin. De film krêeg twee Oskars in 1989.

In 2003 woarn dr plann’ vô ’t famieljaal uus van de Claudels in Nugent-sur-Seine in te richtn vô muzeum, en werkn an te koopn van de famielje. Deze omvattn 70 stikkn van Camille Claudel en e buste van Rodin.

E bitje vodr kyk'n[bewerkn | brontekst bewerken]

  • (en) Ayral-Clause, Odile 2002 : Camille Claudel: A Life, Abrams, New York.
  • (en) Lenormand-Romain, Antoinette et al. 2005 : Camille Claudel and Rodin: Fateful Encounter, Ginkgo Press, New York.
  • (fr) Rivière, Anne & Bruno Gaudichon 2001 : Camille Claudel: Catalogue raisonné, Adam Biro, Paris.

Externe koppliengn[bewerkn | brontekst bewerken]

Wikimedia Commons Mêer ofbeeldiengn die ier by passn ku je vien ip Camille Claudel ip Wikimedia Commons.
Wikimedia Commons
Gedenkstêen by ’t kneekl-uus van Montfavet.


Verwyziengn[bewerkn | brontekst bewerken]

  1. (fr) Camille Claudel révélée, exporevue, magazine, art vivant et actualité at www.exporevue.com
  2. (en) The different scales, the different modes of plasticity, and gender-representation, of the three figures which make up this important group, enable a more universal thematic and metaphoric stylistics related to the ages of existence, childhood, maturity, and the perspective of the transcendent (v. Angela Ryan, "Camille Claudel: the Artist as Heroinic Rhetorician." Irish Women's Studies Review vol 8: Making a Difference: Women and the Creative Arts. (December 2002): 13-28).
  3. (en) Jornal Brasileiro de Psiquiatria - Camille Claudel: a revulsion of nature. The art of madness or the madness of art?
  4. (en) Schmoll gen. Eisenwerth, J.Adolf 1994 : Auguste Rodin and Camille Claudel, Prestel.
  5. (en) Bremel, Albert 1996 : Contradictory characters: an interpretation of the modern theatre, Northwestern University Press, pages=282–283.
  6. (en) Binding, Paul 2006 : With vine-leaves in his hair: the role of the artist in Ibsen's plays, Norvik Press.
  7. (en) Templeton, Joan 2001 : Ibsen's women, Cambridge University Press, page 369.