Groafschap Brussel
‘t Groafschap Brussel (of Ukkel) was ’t mêest ôostelik stik van de Broabantgouwe, of ’t gebied tusschn de Zenne en de Dyle.
D’n oudste bekende noame van Brussel was Bruocsela en loater Broekzele (Frans: Bruxelles), e soamnstellienge van broek (moerassig land) en sela of zele van ‘t Oudgermoans sala (nederzettienge).
In 977 kwam Karel, de joungste zeune van de Fransche keuniek Lodewyk IV, hertog van Neder-Lotharingen.
Karel van Neder-Lotharingen wordt soms de stichter van Brussel genoemd, omdat ’n z’n dochter Gerberga ’t groafschap Brussel cadeau dêed vor heur trouw round 985–990 mè Lambert I, de groaf van Leuven van ‘t Huus Reginar (of de Reiniers). Deur under trouw wierd et groafschap Brussel verênigd met et groafschap Leuven.
De groavn van Leuven en Brussel krêegn round 1085/1086 ook ’t westelik stik van de Broabantgouwe, of ‘t gebied tusschn de Dender en de Zenne.
’t Was êest e Paltsgroafschap van Lotharingen gewist, mor achter d’n dôod van paltsgroaf Herman II van Lotharingen wierd et in lêen gegeevn an groaf Hendrik III van Leuven oender de vorm van e landgroafschap.
In meie 1106 kwam zyn broere en ipvolger, Godfried I van Leuven, ook hertog van Neder-Lotharingen en markgroaf van Antwerpn en doamee wierd de boasis geleid vo ’t hertogdom Broabant.
In 1183/1184 wierdn de gebiedn van Godfried III van Leuven verênigd tout hertogdom en zyn oudste zeune Hendrik I kwamt den êestn hertog van Broabant.