Leo Belgicus
De Leo Belgicus, Latyn vo Nederlandsche Lêeuw is een koarte van de Lêge Landn, 't gebied da tegenwôordig Olland, België en Luxemburg besloat, die in de vorm van een lêeuw is getêkend.
De vroegste Leo Belgicus is getêkend deur den Ôostenryksn koartemaker Michael Aitzinger in 1583, up 't moment dan de Nederlandn de Tachtigjoarign Oorloge an 't vechtn woarn. 't Motief was g'inspirèrd deur de heraldische figeurn die up vele wapens van de streke vôrenkwoamn, gelik Brabant, Vloandern, Olland, Geldern, Enegouwn, Limburg, Luxemburg en Zêeland, en ook in 't wapen van Willem van Oranje.
Aitzinger zyn koarte was den êesten van vele gelykoardige koartn. Der zyn drie sôortn ountwerpn. De mêest olgemêenn, gelik den deen van Claes Janszoon Visscher (1609) hè zyn kop in 't nôord-ôostn en de steirt in 't zuud-ôostn. Een minder olgemêen ountwerp zette de lêeuw juuste ommegekêerd, gelik in de koarte van Jodocus Hondius.
De derde versie wierd gepublicèrd teegn 't ende van den ôorloge, en achter dat Olland ounafhankelik was gewordn. 't Wordt de Leo Hollandicus of Ollandschn Lêeuw genoemd, en 't toogt ollêne d' Ollandsche provinsjes. Êen van de vroegste vôorbêeldn wierd uutgebrocht deur Visscher round 1625.
Nota over de name "Leo Belgicus"
[bewerkn | brontekst bewerken]Olhoewel dat de name "Belgica" nu gereservèrd is vo de Zudelike Nederlandn (België), wierdn de Lêge Landn up zyn hêeln (vôor de splitsienge tusschn nôord en zuud) in 't Latyn as Belgica angeduud. Azo stoat der up sommigte koartn toet lange achter d' ounafhankelikheid van Olland de name Belgium Foederatum (bvb. de koarte van Matthaeus Seutter uut 1745).
|
Ofbeeldiengn die ier by passn ku je vien in de categorie Leo Belgicus van Wikimedia Commons. |