Echte gêetn

Van Wikipedia
Dat artikel ier is nog moa e klêen begun. Ge zyt g'inviteerd vôor ip bewerkn te klikkn vo mêer encyclopedische kennisse toe te voegn.

Echte gêetn of geweune gêetn (Capra) zyn e geslacht van eevnhoevigen uut de familie van de holhôornigen, woarin dan oek de antiloopn, runders en schoapn zittn. 't Zyn êentige verschillige sôortn, de temme gête is anzien lik en oundersôorte van Capra aegagrus of bezoargête, ol zyn der oek die der en aparte sôorte van moakn.

Sôortn en verspreidienge[bewerkn | brontekst bewerken]

Verspreidienge van d'echte gêetn
Sub-Species Noame Fotto Verspreidienge Uutleg
Capra aegragus – Bezoargête Turkeye, over de Kaukasus toet in India, oek in Oman. Up Kreta zittn der oek, mo dat zoudn verwilderde temme gêetn kunn zyn Bezoar komt van de stêenn die in nunder moage zittn. Temme gêetn stammn of van de bezoargête en telln voun oundersôorte (C. a. hircus).
Capra caucasica – Koebantoer, West-Kaukasischn stêenbok 't Westn van de Kaukasus, up e stik land van 4500 km² an de grenze tusschn Rusland en Georgië Voolgns IUCN stief bedreigd, 't is doar e nateurreservoat upericht.
Capra cylindricornis – Dagestantoer, Ôost-Kaukasischn stêenbok 't Ôostn van de Kaukasus (Rusland, Georgië, Azerbeidzjan) Nie ezo bedreigd lik de West-Kaukasischn Stêenbok, 't zoudn der nog 10 000 in 't wilde zittn.
Capra falconeri – Markhoorn, Schroefhôorngête Westelikke Himalaya (Oezbekistan, Tadzjikistan, Pakistan, Afghanistan, India Leeft in de bergn en it doa olle sôortn plantn. Snêeuwpanters, wolvn en lynxn joagn derup.
Capra ibex – Alpnstêenbok Ollêne in d'Alpn Eetn surtout ges, dan ze viendn in wêen boovn de boomgrenze. 't Is in tyde e masse up ejoagd, woadeure dat er ollêne nog e kudde overwos in Italië, loater van tyd were uutezet in Zwitserland & Vrankryk (oundermêer in 't nateurpark Vanoise, 'n fotto is doar etrokkn).
Capra nubiana – Nubischn stêenbok Eritrea, Soedan, Egypte, Israël, Jordanië, Saoedi-Arabië, Jemen, Oman Ieder generoasje zyn der à peu près 10% miender Nubische stêenbokkn, 't zoudn der in 't wilde mor e 1500 mi zyn.
Capra pyrenaica – Iberischn stêenbok De bergn van Spanje (nie mir in de Pyreneeën), e klêen groeptje in Portugal, in tyde oek in Vrankryk. 2 oundersôortn zyn uuteroeid (C. p. lusitanica uut Portugal en C. p. pyrenaica in de Pyreneeën, 't latste wuvetje veroungelukt in 2000). Van de oundersôorte C. p. hispanicus zyn der e stik of 8000 over in 't ôostn van Spanje, ol d'aar gêetn in Portugal en in 't centrum en 't westn van Spanje stammn of van 12 bêestn van d'oundersôorte C. p. victoriae, nu zyn der 3500. Olletwêe de sôortn zyn nu indeliks beschermd.
Capra sibirica – Siberischn stêenbok Zuud-Rusland, West-Mongolië, China, stikkn van India, Pakistan en Afghanistan 't Zoudn in 't wilde 250 000 Siberische stêenbokkn zyn, mo dat aantal vermiendert ossan reke. Ze leevn toet up en hogte van 6700 meiters.
Capra walie – Ethiopischn stêenbok Semiengebergte in Ethiopië Nu zyn der round de 500 gêetn, 't woarn der in 1963 mor 120 nemi. In 't Semiengebergte zoudn der toet 2000 kunn leevn.
Wikimedia Commons