Friesland

Van Wikipedia
Holland Friesland

Woapn

Vlagge

Liggienge van de provinsje

Koarte van de provinsje
Hoofdstad Leeuwarden
Ippervlak totoal 5753,26 km²
Woarvan land 3340,10 km²
Woarvan woater 2413,15 km²
Inweuners

Bevolkiengsdichtheid

659.551 (2023)
197 inw./km² (land)
Gemêentn 18
Commissoaris van
de Keunienk
Arno Brok
(VVD)
Website www.fryslan.frl/


Friesland (officieel is Fries: Fryslân) is e provinsje in 't noôrdn van Holland met e goeie 660.000 inweuners (2023) ip een totoal ippervlak van 5.753 km². D'n hoofdstad is Leeuwarden (Fries: Ljouwert). D'officiële toaln zyn Nederlands en Fries.

In 't oôstn wordt Friesland begrensd deur de provinsjes Groningen en Drenthe, in 't zuudn deur de provinsjes Overyssel en Flevoland, in 't zuudwestn deur 't Ysselmeer, en in 't westn en t noôrdn deur de Waddnzêe (buutn de Waddneilandn deur de Nôordzêe). Friesland is verboundn met de provinsje Noord-Holland deur den Ofsluutdyk.

De Waddneilandn Vlieland, Terschelling, Ameland en Schiermonnikoog moakn deêl uut van de provinsje. Ze zyn met een overzetboôt te bereikn vanof 't vasteland.

Qua totoale ippervlakte, dus inclusief woaterippervlakte, is Friesland de grotste provinsje en achter Drenthe de minst bevolkte provinsje van Holland.

De geschiedenisse van Friesland is de geschiedenisse van 't kustgebied van Holland lik da 't nu is, vanof 't Zwin an de Belgische grenze tout an riviere de Wezer in Duutsland.

Noame[bewerkn | brontekst bewerken]

Fryslân

Den 1stn januoari 1997 is d'officiële noame van de provinsje veranderd van 'Friesland' noa 'Fryslân'. In de reste van Holland wordt wel assan de Nederlandstoalige noame Friesland gebruukt.

Heitelân

It Heitelân ('’t voaderland') is vo Friezn e veel gebruukte term vo de provinsje Friesland an te duudn. Nationalistisch ingestelde Friezn gebruukn vele da woord.

Toale[bewerkn | brontekst bewerken]

De toalsituoasje in 't noôrdn van Holland

De toaln die 't meêst geklapt wordn in de provinsje zyn 't Nederlands en 't Fries (Frysk of Westerlauwers Fries). 't Fries bezit de stoatus van minderheidstoale en is tegoare me Nederlands erkend als officiële landstoale.

Buutn 't Standoardfries zyn d'r ook e deêl dialectn. In vele Friesche steedn wordt Stadsfries geklapt, e Nederlands dialect me sterke Friesche invloedn. In 't zuudoôstn, in de gemeêntn Weststellingwerf en Ooststellingwerf, klappn ze Stellingwerfs, e Nedersaksisch dialect.

Bevolkienge[bewerkn | brontekst bewerken]

Bevolkiengsontwikkelienge:[1]

  • 1850 — 248.000
  • 1900 — 345.000
  • 1950 — 465.000
  • 2000 — 625.000
  • 2023 — 660.000

Grotste plekkn[bewerkn | brontekst bewerken]

De tien grotste plekkn in de provinsje noa 't antal inweuners (1 januoari 2007) zyn:

  • Leeuwarden (Fries: Ljouwert)
  • Drachten
  • Sneek (Snits)
  • Heerenveen (It Hearrenfean)
  • Joure (De Jouwer)
  • Harlingen (Harns)
  • Franeker (Frjentsjer)
  • Dokkum
  • Wolvega (Wolvegea)
  • Lemmer (De Lemmer)

Friesche elf steedn[bewerkn | brontekst bewerken]

De Friesche elf steedn zyn elf plekkn in de provinsje Friesland, die stadsrechtn gekreegn hen en woa dat de schatsmarathon Elfsteedntocht nor is vernoemd. D'elf steedn zyn allemolle beschermd stadsgezicht.

Gemêentn[bewerkn | brontekst bewerken]

Friesland is ipgedêeld in 18 gemêentn sinds 2019. D' officiële noamn zyn:

Referensjes[bewerkn | brontekst bewerken]

  1. Bevolkingsatlas van Nederland, p. 29

Externe koppeliengn[bewerkn | brontekst bewerken]

 
Hollandsche provinsjes
Vlagge van Holland
Drenthe | Flevoland | Friesland | Gelderland | Groningen | Limburg
Nôord-Broabant | Nôord-Holland | Overyssel | Utrecht | Zêeland | Zuud-Holland