Jan van Eyck

Van Wikipedia
Vint me rooie tulband, 1433. Volgens sommigste e zelfportret van Jan van Eyck.

Jan van Eyck (Maaseik?, ca. 1390 –Brugge, 9 juli 1441) was e kunstschilder uut den êestn elft van de 15e êeuwe en êen van de belangrykste Vlamsche Primitievn.

Zyn leevn[bewerkn | brontekst bewerken]

Jan van Eyck was êest hofschilder van de groaf van Holland, moar achter diens dôod in 1425 vertrokt 'n no Brugge, woa dat 'n hofschilder en koamerhêre was van Filips den Goein, de machtign hertog van Bourgondië die zot was van kunst.

Direct achter zyn anstellinge in 1425 vertrokt 'n no Rysel woa da den hertog ton ’t liefste verblêef. Mo van 1430 blêeft 'n definitief in Brugge. Ol de schilderyen die zeker van hem zyn, dateern uut de Brugsche periode.

Jan van Eyck is de reste van zyn leevn in dienst van Filips den Goein gebleevn. Je stierf in Brugge in 1441 en j'is begroavn in de Sint-Donaaskerke.

Zyn werk[bewerkn | brontekst bewerken]

Jan van Eyck makte surtout portrettn en religieuze thema’s.

't Werk Vint me rooie tulband is 't êeste portret in de kunstgeschiedenisse da rechte in d'oogn kykt. Doarom zoudt 't e zelfportret kunn zyn da vo de spegel gemakt is.

Je signeerde en dateerde zyn werkn en da was ton nog nie gebrukelik. Soms zetteg't ie d’r ook z’n lyfspreuke by: als ich can, en da bewyst hoe zelfbewust dat 'n was.

’t Êeste schilderye da van hem bewoard is gebleevn en ook ’t grotste is ’t in 1432 voltôoid retabel of altoarstik ’t Lam Gods (Sint-Baafskathedroale in Gent ). 't Patriciërskoppel Jodocus Vydt en Elisabeth Borluut goavn ipdracht vo 't altoarstik van de zykapelle van de kathedroale te beschildern. Volgns 't ipschrift zou Jans broere Hubrecht ôok meegewerkt hen an 't werk.

’t Twidde grotste schilderye is de Madonna mè kanunnik Joris van der Paele, van 1436 (Groeningemuseum in Brugge).

Jan van Eyck was styf g’interesseerd in de mens en de nateure en zyn religieuze symboliek wyst ip zyn uutgebreide kennisse, zyn smoake en kritische zin.

Je was den êestn die d'olieverftechniek gebruukte en je beïnvloedde doamee de Venetioansche Schole. Je was e voorbeeld vor ol de grôte Vlamsche schilders van de 15ste en de 16stee êeuwe en de belangrykste schoakel in d'ountwikkelienge van d'Europeesche schilderkunst.

Overzicht van zyn bekendste schilderyen[bewerkn | brontekst bewerken]

De rechtvaardige rechters (Dêel van't Veelluik van het Lam Gods) gestolen in de nacht van den tiensten ip den elfsten april 1934.
  • Veelluik van het Lam Gods, gebroeders Hubert en Jan van Eyck, 1424-1432, Sint-Boafskathedroale, Gent
  • Madonna in een kerk, ca. 1426, Gemäldegalerie, Berlyn
  • De drie Maria's bij het graf van Christus, gebroeders Hubert en Jan van Eyck, ca. 1426, Museum Boijmans Van Beuningen, Rotterdam
  • Diptiek met de Kruisiging en het Laatste Oordeel, 1426, The Metropolitan Museum of Art, New York
  • Man met blauwe kaproen, ca. 1429, Muzeul National de Arta al României, Boekarest
  • Niccolò Albergati, ca. 1431, Kupferstichkabinett, Dresden
  • Portret van een man (Leal Souvenir), 1432, National Gallery, Londn
  • Baudoin de Lannoy, ca. 1432, Gemäldegalerie, Berlyn
  • Man met rode tulband, 1433, National Gallery, Londn
  • Maria met Kind, 1433, National Gallery of Victoria, Melbourne
  • Giovanni Arnolfini en zijn vrouw, 1434, National Gallery, Londn
  • Madonna met Kind en kanselier Rolin, ca. 1434, Musée du Louvre, Parys
  • Annunciatie, ca. 1433-1435, National Gallery of Art, Washington
  • Maria met Kind en heiligen en kanunnik Joris Van der Paele, 1436, Groeningemuseum, Brugge
  • Jan de Leeuw, 1436, Kunsthistorisches Museum, Weenn
  • Annunciatie, ca. 1436, Museo Thyssen-Bornemisza, Madrid
  • Triptiek van de Heilige Maagd (Giustiniani-triptiek), 1437, Gemäldegalerie, Dresden
  • Heilige Barbara (aquareltekenienge), 1437, Koninklijk Museum voor Schone Kunsten, Antwerpn
  • Maria met Kind (Lucca Madonna), ca. 1437, Städelsches Kunstinstitut, Frankfurt
  • Giovanni Arnolfini, ca. 1438, Gemäldegalerie, Berlyn
  • Margareta van Eyck, 1439, Groeningemuseum, Brugge
  • Madonna bij de fontein, 1439, Koninklijk Museum voor Schone Kunsten, Antwerpn
  • Heilige Hiëronymus in zijn studeervertrek, ca. 1440-1442, The Institute of Arts, Detroit
Wikimedia Commons