Moand

Van Wikipedia

E moand is e tydêenheid die ôorsprounkelik gebaseerd was op d' omlooptyd van de moane. In de gregorioansche kalender die nu gebruukt wordt en in andere kalendersystèmes die ip 't zunnejoar gebaseerd zyn, is de lengte van de moand zodoanig dat er 12 moandn in e joar goan.

Historie[bewerkn | brontekst bewerken]

De woordn moane en moand zyn etymologisch verwant. Oorsprounkelik was e moand gin twoalfde van e zunnejoar moar e dêel van e moanejoar.

Moandn in 't westers joar[bewerkn | brontekst bewerken]

't Westers joar bestoat uut de volgnde moandn:

Moand Antal doagn Genoemd noa Andere noamn
Januoari 31 De Romeinsche god Janus Ysmoand, Wolfsmoand
Februoari 28 of 29 De Etruskische god Februus Sprokkelmoand
Moarte 31 De Romeinsche god Mars Lentemoand
April 30 aperire ( = oopn doen in 't Latyn) Gas-of gesmoand
Meie 31 De Grieksche godinne Maia Bloeimoand, Mariamoand
Juni 30 De Romeinsche godinne Juno Zomermoand
Juli 31 De Romeinsche veldheer Julius Caesar Hôoimoand
Ogustus 31 De Romeinsche keizer Augustus Oestmoand
September 30 Latyn vo zevenste moand Herfstmoand
Oktober 31 Latyn vo achtste moand Wynmoand, Zoaimoand
November 30 Latyn vo negenste moand Slachtmoand
December 31 Latyn vo tienste moand Wientermoand, Fêestmoand, Kestmoand

Ezelsbruggetje[bewerkn | brontekst bewerken]

Der bestoat een ezelsbruggetje vo 't antal doagn van iedere kalendermoand t'onthoudn.

O je van je twi handn e vuuste makt, stelln de knokkels en doaln doa tusschn de moandn vôorn. Moandn die by e knokkel passn, hen 31 doagn; by de doaln passn moandn met 30 doagn, uutgezounderd februoari met 28 doagn en vor e schrikkeljoar 29.