Blankenbergs Varretje
(deureverweezn van Blanknbergsche Voart)
't Blankenbergs Varretje of Grote Ede verzorgt d' ofwoaterienge noa de zêe van 't Poldergebied tusschn de Gentele en de Zydelinge, nu e dêel van de "Nieuwe Polder van Blankenberge". 't Lopt centroal deur d' Uutkerksche Polder, e nateurreservoat mè bezoekerscentrum "Groenwaecke". D' ofwoaterienge gebeurt deur 't sluuzecomplex van Blankenberge.
D' oudste verwyzienge is were te viend'n in e Charter van 1337 die de bouw van de nieuwe dyk'n vôrenschryft achter de stormvloed woarby da Scarphout by Blankenberge deur de zêe verzwolgn is. 't Oudst gekend reglement is de "Keure van de Waetringhe van Blanckenberghe" g'acteerd ip 12 juni 1563.
Gedicht
[bewerkn | brontekst bewerken]Gedicht over 't Blankenbergs Varretje van de Blankenbergsche volksdichter en kunstschilder Jozef Hoenraet:
- 't Blankenbergs Varretje
- Ze kroenkelt schowne 't landschap in en z'endigt an de zeie,
- en lik of dat uus varretj' is, doa zyn der zelfs gin tweie!
- Ze sliengert weg en were, begroeid langs weerzekanten,
- en die goed kykt die ziet het wel, 't stoa vul mè wilde planten.
- Ze sliengert lienks, ze droait no reks, ze zoekt heur weg no 't nôorden,
- ze stroalt de groene ruste uut, en 'k vienden zelfs gin woorden,
- om de stilte te beschryven ip en round da woater.
- 't Is in alle vroegte azo, 't is ook azo heil loater.
- Tusschen een hoage flutekruud, doa schufelt de korluut,
- en de tiengels stoan te wachten ip dien eine wandeloare,
- die e blommetje wil plukken, mo ton kykt 'n vreindig roare:
- 't Zyn pertang de schonste plekken, mo ze kunnen vreindig stekken!
- De visschers zitten an de kant en wachten euren en euren,
- Oender e grouwte parasol mè schetterende kleuren.
- Ik peizen da ze te vele verlangen,
- van 'k zien zelden e twa vangen!
- Ip e schowne zomerdag, ton komt er ein roeien,
- en d' einigste getugen zyn e kudde bonte koeien.
- Hunder koppen droaien mee binst dat 't bootje passeert,
- en azo et de kudde weer e twa bygeleerd:
- "'t Zyn alleine de menschen die kunnen voaren,
- je zoe wenschen da me gin koeien woaren!"
- En os de stormwiend in 't zuudwesten zit,
- Ton kabbelt de voart, en zyn de schuumkoptjes wit.
- De wiend bloast geweldig mè rukken en snokken
- En d' eendjes krupen in 't rietgras ounder moeders rokken.
- Ost vroeger 's wienters wienter was,
- Kwamen de schatsen goed van pas,
- en die gin had da woaren dutsen,
- met hunder van restjes gebreide mutsen.
- En deur al die joargetyden, stroomt uze schowne voart
- Al hounderde joaren ounvervoard
- Deur uus groene polderland,
- En houdt ze 't woaterpeil in stand.
- Meschien, vo te sluten nog ein goe road:
- Os je coroage ip e leig pitje stoat,
- Goa no Schaerebrugge en zet j' an de kant
- En geniet van de stilte in Vloanderland.
- Luustert no 't ruuschen van uus riet,
- E schonder liedje bestoat er niet.