De Twidde slag om Mêesn
- Dit artikel es geschreevn in 't Mêesns, en da zou best ozô bluuvn.
 |
 |
De Twidde slag om Mêesn, ouk gekend oender de noame "De Myneslag va Mêesn", wos e crucioal gevicht in 'n Êestn Weireldôorlog in 1914.
De vôorgeschiedenisse
[bewerkn | brontekst bewerken]Tusschen 30 oktober en 3 november 1914 wos 't er ol zwoar gevochtn round Mêesn in De Slag van 't London Scottish Regiment, ouk gekend ounder de noame Êeste Slag om Mêesn (dat is e bitje e bedrieglikke noame, want e masse gevechtn woarn eigentlik in Wytschoate). Mêesn wos ingenoomn op 1 november 1914 deur de Duutschers omda 't van strategisch belang wos. A je mêester wos over Mêesn, koste je de hêle streke aan de west- en zuudkant min of mêer domineern: Mêesn legt op een euvel va 80 meters oge, en 'n omtrek is gemiddeld moa 45 meters oge. De Duutschers willnde eigentlik op 'n Kemmelberg geroakn, moa da gieng nie goed. Doarom naamn ze ouk Wytschoate in, da ogger lei.
19 mynn ontploffn
[bewerkn | brontekst bewerken]De Twidde Slag om Mêesn viel op 7 juni 1917. De Britsche troepn, ounder leidieng va Generaal Plumer, addn bykan 1,5 joar gegroaven an tunnels om tout ounder de stelliengn van 'n Duuts te geroaken. De tunnels liepn va Hill 60 in 't nôordn tout in Ploegsteirt in 't zuudn.
'n Anvol wos eigentlik ol ingezet op 3 juni mi zwoarder bombardementn die anieldn tout 7 juni. Op dat moment lei 't d'r ol 100.000 man van 't Twidde Leger van d'Iengelsche grêed om t'attakeern. 't Were wos kloar en de moane schoenk. Olmetteki vieln d'Iengelsche bombardementn stille. De Duutsche woarn verschrikt e begostn zelve te schietn.[1] Twientig menuutn loater, in de vroegn uchtend (3:10 AM), brak d'elle los: 19 mynn explodeernde, 'n êen achter 'n andern. Da wos in totoal goed voe 431.700 kilogram explosivn.[2] De schok adde de macht van een oardbevieng. Noa 't schynt kossn ze 't voeln tout in Parys. En 'n Êestn Minister van Iengeland koste 't ôorn in Lonn.[3]
Van de 22 mynn kostn de Duutsche d'r eintje elimineern in 1916. Op 17 juli 1955 is er nog e myne ontploft deur 'n bleksem, gelukkiglik zounder dôodn. Dus nu is er nog ossan êen myne over die nie ontploft is. 't Bekendste restant van de Myneslag is Kroater 11 in Wytschoate, beter gekend ounder de noame Pool of Peace (diameter: 76 meters).[4]
Grôot succes voe de Geallieerde
[bewerkn | brontekst bewerken] |
Mi nundern aanvol die d'rop voogde kostn de Brittn en d'Australiërs 'n euvelkam Mêesn-Wytschoate verovern. Vourol 't Twidde Leger van d'Iengelsche (negen diviesjes infanterie), oender leidieng va Plumer avaseerde rap. 'n Slag wos op 14 juni 1917 edoan. 't Dôdental wos enorm: round de 25.000 Duutsche e 17.000 Britse soldoatn. Moa 'n moral van de Geallieerde kostte ni kapot: voe 'n êeste kêe an 't westelik frount woarn d'r mêer dôodn an de kant van de verdedigers dan an de kant van de anvallers. Achter 'n aanvol addn de Geallieerde 7 kilometers terringwinste: in de loopgroavenôorlog va '14-'18 wos dat ol e grôot succes.
Op 10-11 april 1918 wos Mêesn were deur de Duutsche veroverd, moar op 28 september 1918 wos 't voe goed bevryd deur troepn va Nieuw-Zêeland [5].
't Vervoog
[bewerkn | brontekst bewerken]De Twidde Slag om Mêesn wos e vôorloper van de Derde Slag om Yper, beter gekend oender de noame Passchendoale.
De slag om Mêesn... of de slag om Wytschoate?
[bewerkn | brontekst bewerken]D'Iengelsche klappn ossan over 'The Battle of Messines Ridge'. Toch zou 't even juuste zyn vo te klappn van The Battle of Wytschaete (lik dan de Duutschers ouk mêestol schryvn over der Schlacht am Wytschaete-Bogen), omda Wytschoate in 't middn van 'n zak legt dan ze met de slag veroverd en. 't Probleem vo d'Iengelsche wos da by Wytschoate 't 16ste Ierse Divisieregiment lag - e katholiek Iers regiment. D'Iengelsche zagen da ni zittn dan die Ieren me d'êre zoun goan loopn. Doavôorn kozen ze vo 'De slag om Mêesn', en die noame is toun ook overepakt deur de Nederlandstoalige geschiedenisseschryvers.
Varia
[bewerkn | brontekst bewerken]De Myneslag kwam in beeld in de populaire tv-reekse Eigen kweek (derde sezoen).
Bronn
[bewerkn | brontekst bewerken]- ↑ www.diggerhistory.info, URL bekeekn op 21/01/2007
- ↑ www.webmatters.net, The total weight of explosives used amounts to 431,700 kilos - URL bekeekn op 06/01/2007
- ↑ www.firstworldwar.com , Audible in Dublin and by Lloyd George in his Downing Street study, the combined sound of the simultaneous mine explosions comprised the loudest man-made explosion until that point - URL bekeekn op 06/01/2007
- ↑ www.wo1.be, URL bekeekn op 06/01/2007
- ↑ http://ww1cemeteries.com, URL bekeekn op 09/01/2007