Naar inhoud springen

Kreukel

Van Wikipedia
(deureverweezn van Geweune kreukels)

De kreukel of karrekolle (Littorina littorea) is e kieuwslekke die in de zêe leeft.

De geweune kreukel is e slekke met e schelpe van ca. 3 cm hoge en max. 2,5 cm brêed. 't Huzetje is kegelvormig met e spitse top en 't het e gleddig ippervlak. De kleur is mêestol bruun of grysde met e dêel dounkerdere striepn. De windiengn zyn geribbeld. De buutnkant van d' openienge is dounker, de binnenkant is wit. Z' hen zworte dwarsbandn ip hunder tentoakels en z'oasemen deur kieuwn. By lêeg woater sluutn z' hunder of met e kleptje ('t operculum) vo nie uut te drogen.

Kreukels eetn surtout algn en zêewier da ze van de stêens schreepn.

Vôortplantienge

[bewerkn | brontekst bewerken]

D' eitjes wordn ofgezet in deurzichtige eikapsels. Achter e poar doagn kruupn de larven der uut en bluuvn een ende zweven in 't zêewoater. Achter e poar weekn wordt de schelpe te zwoar en zakkn ze noa de bodem.

Kreukels leevn ip e vastn ounderground, lik ip rotsn, stêens, houtn stoakn en brise-lames. De slekke zet hem vaste met e slymloagsje woadeure dat 'n nie meegesleurd wordt deur de zêestromienge en de boaren. Kreukels kommen algemêen vôren in 't Nôordzêegebied. Ze kunnen styf goed tegen vervuuld woater.

De kreukel is in vele landn e delicatesse. De slekke wordt gekokt me kruudn, en met een kromme spelle of tandestoker uut z'n huzetje g'hoald. De smoake is te vergelykn me kieknvlêes.

Wikimedia Commons Mêer ofbeeldiengn die ier by passn ku je vien ip Littorina littorea ip Wikimedia Commons.