Naar inhoud springen

Karel Van Mander

Van Wikipedia
(deureverweezn van Karel van Mander)
Dit artikel es geschreevn in 't Mullebeeks, en da zou best ozô bluuvn.

Portret van Carel van Mander ip zyn 56ste. (ofbeeldienge uut zyn "Schilder Boeck".

Karel van Mander is ne maniëristische skildre en skryvre die in meie 1548 in Mullebeke geboorn is uut goeie komof. Zyn grôotvoadre wos zelfs vertrouwensman van Keizer Karel V.

Y eit skole gelôopn in de Latynse skole van Tielt en loater in Gent wo dat y in de lêre gienk by de skildre en dichtre Lucas d'Heere en loater in Kortryk by Pieter Vlerinck.

Achter zyn studies kwam 't y were noa Mullebeke woa dat y em toelei ip literaire zoakn en woa dat y ôok tonêeliptreedns gaf.

Gelik ol de kunstenoars in dien tyde, trokt y noar Rôme om de oude Rominse culteure te gan bekykn. 't Wos immers vulip Renaissance en de Rominse kunstn kwoamn were in de belangstellienge. Y et doar gebleevn van 1574 tut 1577. Achternoa et y em in Olland gan vestign, want da wos ton in tyde de ipkommende economische regio van West-Europa. In Vloandern ging et ton minder goed deur ondermêer de godsdienstoorlogn. Y is doar gebleevn tut an zyne dôod in 1606.

Y èt veel boanbrekend werk gedoan. Em èt et vô de êeste kêer angedurfd vô noakte minsn te skildren in de Loage Landn. Y oat ondertussn wok e academie ipgericht en êen van zyn lêerliengn wos Frans Hals.

Ip 11 september 1606 is't y toamelik onverwachts gestorvn en wier't y in de Oude Kerke van Amsterdam bygezet. Y liet zeevn joengens en e vrouwe achtre.

In Mullebeke kun je byvôorbeeld een stroate vindn die achter em genoemd is. D'r stoat ôok e beeld vô 't gemêente-uus en er angt ôok e gedenkploate in de Mullebeekse Wetstroate.

't Schilder Boeck

[bewerkn | brontekst bewerken]

't Bekendste dat y oes et achtergeloatn is zyn "Schilder Boeck". Doarin stoan d'r vele beskryviengn van Middelêeuwse skilders. t'Is deur em da we nu nog zo vele weetn van onder andere Jan van Eyck en Bruegel. In dien tyde wos da werk ol ip applaus ontoald. 't Wos trouwens 't êeste kunsttheoretische boek ôoit da boovn d'Alpn wos verskeenn.

Van d'reste van zyn werkn is 't er nie mêer zô vele overgebleevn: ol t'ôpe nog 28 skilderyn woavan zeevne in Olland en moar êen in Belgie. Da latste is te ziene in de St. Moartenskerke van Kortryk en nomt "De marteldôod van de H. Catharina" uut 1582.

Wikimedia Commons