Karote
Karote | |||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Karootn van olle kleurn | |||||||||||||||
Taxonomische indêlienge | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
Sôorte | |||||||||||||||
Daucus carota L., 1753 |
De karote, krote, wortel of workel es e groensel die in West-Vloandern vele gekwikt wordt. Allêne de wortel wird ipgeetn, de groenze es vô de keuns of de kiekens.
De Latynse noame es Daucus carota, de Fransken carotte etgêne dat den ôorsproung van 't word verkloart.
Der bestoat ôok een uutdrukkienge "je lacht em e karote" vergelykboar met 't AN zich een breuk lachen.
J'èt verschillende variantn van de karote: mêest gekend zyn vaneigens d'oranje, moar der bestoan ôok gele, witte, en zelfs zworte! De oranje kleur weird verôorzoakt deur êen chemische stoffe: β-caroteen.
D'êeste oranje karoten zoen in Vloandern ol in de 15e êeuwe gekwikt zyn.
Voedingsweirde
[bewerkn | brontekst bewerken]Karootn zyn gezound vo t' eetn. Ze bevattn dus β-caroteen, dat in 't lichoam wordt ommegezet toet vitamine A.
Volgens d'overleveringe zoe je ôok scherper keunn zyn deur veel karootn t'eetn, moar der es doar gin weetnschappelik bewys vôorn.
Sommigte menschn vertelln ôok e flauw kluchtje om da an te tônen: "E j'ol e keun gezien met e bril?".
Nog e kluchtje
[bewerkn | brontekst bewerken]Een ander kluchtje is et gekende "Wit je oe da je 'n keun moe vang'n?" "Je kruupt achter een boom en je schufelt lik een karote!"
-
'n Bloeinde karote -
Karotezoad
Mêer ofbeeldiengn die ier by passn ku je vien ip Daucus carota ip Wikimedia Commons. |