Seneca
Lucius Annaeus Seneca (Córdoba, Spanje, ± 4 v.Chr. - by Rome, 65) was e Romeins filosoof die z'n eigen by de stoa of stoïcisme rekende.
Leven
[bewerkn | brontekst bewerken]Als kiend et Seneca nog tbc get en jet nog depressief gewist dervan.
Je ist ie al rap wel in de filosofie gesukkeld en azo et ie serieus veel oanzien verworven. Je is in 49 verplicht gewist om leirmeester van Keizer Nero te worden. Je deed da nie gern, ma je mochte gein ontslag nemen van Nero.
Utendelik ist ie gestorven omdat Nero peisde dat ie in e complot tegen em zat. Da was in 't joar 65. Nero verplichtte Seneca voe gif te drienken. Seneca et da gedoan zoender e kik te geven. Sommige bronnen, gelik Tacitus, zeggen dat ie nog ferm afgezien et voor dat je werkelijk dôod gegoan is.
Werken
[bewerkn | brontekst bewerken]Seneca et oegeveer 20 werken geschreven. De bekènste zyn z'n lettres aan Lucilius, waarin dat ie e vriend, Lucilius, advies geeft voe goed te leven. Van Lucilius weten we nie te vele, ma Seneca voend de maniere waarip dat je me z'n sloaven omgienk gôed. Te weten, Lucilius zeit assan dat iederène e sloave is. Zefs wieder zien nog assam sloaven, van uze wellust, uze angst en uze emoties.
Verder e Seneca ook nog gechreven:
Proza:
- De Ira (over de wrok, 41?);
- De brevitate vitae (Over de kortheid vant leven, 49);
- De Clementia (over de mildheid, ±56);
- De vita beata (Over 't gelukkige leven, ±58);
- De Otio (over de vrye tyd, ?)
- De Beneficiis (Over de weldaden, na 60);
- De Constantia Sapientis (Over de gelykmoedigheid van de wyzen, ?);
- De tranquillitate animi (Over de rust van de gêeste [gemoedsrust], ?);
- De Providentia (Over de voorzienigheid, ?);
- Quaestiones Naturales (Vraagstukken over de natuur, ±64-65);
- Epistulae Morales ad Lucilium (Brieven me ethische inhoed aan Lucilius, ?)
Tragedies:
- De Hercules Furens,
- Agamemnon,
- Troades,
- Medea,
- Hercules Oetaeus,
- Phoenissae,
- Phaedra,
- Thyestes
- De Oedipus
Satire:
- Ludus de morte Divi Claudii (Spel over de dood van de vergoddelekte Claudius), of De Apocolocyntosis Divi Claudii (Verpompoening van de vergoddelijkte Claudius) (58)
Bronnen
[bewerkn | brontekst bewerken]- https://web.archive.org/web/20140202145921/http://www.filosofie.nl/nl/sleutelfiguren/258/seneca.html
- http://www.humanistischecanon.nl/humanitas/seneca
- http://www.science.uva.nl/~seop/entries/seneca/,Prof. Dr.in de filosofie Katja Maria Vogt, 2011.
- https://web.archive.org/web/20131212125637/http://www.human.nl/ep-45297-durf-te-denkenseneca
- Seneca on Anger - Philosophy: A Guide to Happiness, Alain De Botton
Ofbeeldiengn die ier by passn ku je vien in de categorie Lucius Annaeus Seneca van Wikimedia Commons. |