Brontekst bekijken van Maria van Hongareye (1505-1558)

{{Dynastie|
| ploatje = [[Ofbeeldienge:Krell, Hans - Mary of Habsburg - Bayerische Staatsgemäldesammlungen.jpg|200px]]
| noame = Maria van Hongareye
| leevn =  [[1505]] – [[1558]]
| functie1 =Keuniginne van Hongareye en Boheemn
| periode1 = 1522-1526
| vôorganger1 = Anna van Foix
| ipvolger1 = Anna van Boheemn
| functie2 = [[Landvoogdn van de Nederlandn|Landvoogdesse van de Nederlandn]]
| periode2 = [[1530]] – [[1555]]
| vôorganger2 = [[Margaretha van Oostnryk (1480-1530)|Margaretha v. Oostnryk]]
| ipvolger2 =[[Emanuel Filibert van Savoye]] 
| voader = [[Filips I van Kastilië|Filips de Schôonn]]
| moeder = [[Johanna van Kastilië]]
}}
'''Maria van Hongareye''' ([[Brussel]], [[18 september]] [[1505]] – Cigalos, [[18 oktober]] [[1558]]) was ‘n dochter van [[Filips I van Kastilië|Filips de Schôonn]] en [[Johanna van Kastilië]]. Heur grôotouders langs moeders kant woarn [[Isabella I van Kastilië]] en Ferdinand II van Aragon. Heur grôotouders langs voaders kant [[Maria van Bourgondië]] en [[Maximiliaan I]].
 
== Heur jounk leevn ==
[[Ofbeeldienge:Wiener Doppelhochzeit.jpg|thumb|left|<center>Houtsnede deur [[Albrecht Dürer]] van de Wiener Doppelhochzeit.<br />Van lienks: [[Maximiliaan I]]; Maria met heur vint [[Lodewyk II van Hongareye|Lodewyk II]]; [[Vladislav II]] mè zyn dochter [[Anna van Boheemn|Anna]] en zyn broere [[Sigismund I van Pooln|Sigismund I]].]]
[[Ofbeeldienge :Hans Krell 001.jpg|thumb|left|<center>Heur vint [[Lodewyk II van Hongareye]]]]
Maria is geboorn in [[Brussel]]. Tegoare met heur broere, [[Keizer Karel V]], en heur zusters Eleonora en Isabella, is z’ipgebrocht in [[Mecheln]] deur heur tante [[Margaretha van Oostnryk (1480-1530)|Margaretha van Oostnryk]], [[Landvoogdn van de Nederlandn|landvoogdesse van de Nederlandn]].

Nog vor heur êeste verjoardag beloofdeg heur grotvoader Maximiliaan I heur an Wladislaus II, de keunienk van Hongareye en Boheemn, vo zyn zeune die ton nog nie geboorn was. D’n eestn juli [[1506]] is heur toekomstige vint, de loatere keunienk [[Lodewyk II van Hongareye]] geboorn. 

D’n tweeëntwintigstn juli 1515 wast er 'n dubbele trouwfêeste in de Stephansdom in [[Weenn]], de ''Wiener Doppelhochzeit'' genoemd, te zien ip ’n houtsnede deur [[Albrecht Dürer]]. Maximiliaan was platsvervanger vo zyn klêenzeune Ferdinand, die zelve nie anwezig was.

Maria trouwde mè Lodewyk II. Heur broere [[Ferdinand I van et Illig Rôoms Ryk|Ferdinand I]], aartshertog van Ôostnryk, die ton regeerde in noame van zyn broere Keizer Karel V en loater ook keizer kwam, trouwde mè Lodewyk zyn zuster Anna van Boheemn. ’t Dubbel huwelik zorgde der vôorn dat Hongareye en Boheemn elf joar loater ook by ’t huus [[Habsburg]] kwoamn.

Maria wierd van tonne in Innsbruck voorbereid ip heur rolle ols keuniginne van Hongareye. In ‘t vôorjaar van 1521 voarde ze mè d‘n boot van Linz no Weenn en van doa no Buda. Lodewyk was doa vo de dreigienge van de Turkn van ‘t Ottomoans Ryk. 

In 1522 was under officieeln trouw. Vier joar loater sneuvelde Lodewyk an z’n twientig joar binst de gevechtn teegn Süleyman I in de Slag by Mohács, (29 ogustus 1526). Maria kwam ton regente in Hongareye tout an de krônienge van de nieuwe keunienk, heur broere Ferdinand. 

Z’is loater nie mèr hertrouwd.

== Landvoogdesse van de Nederlandn ==
[[Ofbeeldienge:HabsburgMaria.jpg|thumb|left|<center>Landvoogdesse Maria van Hongareye met heur weeuwekappe]]
[[Ofbeeldienge :Punishment sisyph.jpg|thumb|<center>Schilderye van [[Titiaan]], deur heur besteld vor heur kastêel in Binche]]
Achter d’n dood van heur tante Margaretha van Oostnryk in 1530, wierd Maria deur heur broere Karel V angesteld ols landvoogdesse van de Nederlandn. 

In 1542 liet ze in ‘t zuudn van de provincie Naamn, ‘n versterkte stad anleggn die noar heur vernoemd is: Mariembourg. En in de Henegouwse stad Binche liet ze ’n paleis bouwn woa da ze vele verblêef.

De vuufentwientigstn oktober [[1555]] gaf z’heur besteursfunctie over de Nederlandn ip, tegoare mè ’t oftreedn van heur broere Karel V. Mo z’hielp nog e joar mee mè [[Filips II van Spanje]] die van 1555 Here van de Nederlandn was en met [[Emanuel Filibert van Savoye]], heur ipvolger ols landvoogd van de Nederlandn.

== Spanje ==
De viftienstn september 1556 vertrok ze tegoare met heur broere Karel en heur zuster Eleonora no [[Spanje]]. Achter d’n dôod van Eleonora in februari [[1558]] en loater ’t zelfste joar d’n êenentwientigstn september van Karel, is Maria styf ziek gekommn en d’n achttienstn oktober is ze gestorvn in Cigalos.

{{Commons|Mary of Habsburg}}

[[Categorie:Habsburg]]
[[Categorie:Landvoogd]]