Brontekst bekijken van Rounde van Itoalië

[[Ofbeeldienge:Maglia rosa.jpg|thumb|De leider van de Rounde van Itoalië droagt de roazn boai]]
[[Ofbeeldienge:Giro Italia 1909-map.png|thumb|'t Parcours van d' allerêeste Rounde van Itoalië]]
De '''Rounde van Itoalië''' ([[Italioans]]: ''Giro d'Italia'', dikwyls ofgekort toet ''Giro'') is e mêerdoagse [[velokoers]] in en round [[Itoalië]]. 't Is êen van de drie grôte roundes. Den etappekoers is voe 't êest verreedn in [[1909]] en wordt sindsdien ieder joar - uutgezounderd binst de joarn van de twêe Weireldoorloogn - g'houdn. Juste lyk d' andere twêe grôte roundes - de [[Rounde van Vrankryk]] en de [[Rounde van Spanje]] - deurt de Rounde van Itoalië [[23 (getal)|drieëntwientig]] doagn die in de mêeste gevalln bestoan uut [[21 (getal)|êenentwientig]] etappes, inclusief een eventuele proloog en twêe rustdoagn. E proloog is een individuele tydrit an 't begun van e rounde van maximoal [[8 (getal)|acht]] kilometer. De latste etappe van de etappekoers endigde de latste joarn mêestal in [[Milaan]].

<gallery widths="175" heights="125">
Ofbeeldienge:Giro2013.jpg|Parcours van de 96ste editie van de Giro d'Italia in 2013
</gallery>

== Recente winnoars ==
* 2022 - {{AU-VLAG}} Jai Hindley
* 2021 - {{CO-VLAG}} Egan Bernal
* 2020 - {{GB-VLAG}} Tao Geoghegan Hart
* 2019 - {{EC-VLAG}} Richard Carapaz (Movistar)
* 2018 - {{GB-VLAG}} Chris Froome (Team Sky)
* 2017 - {{NL-VLAG}} Tom Dumoulin (Team Sunweb)
* 2016 - {{IT-VLAG}} Vincenzo Nibali (Astana)
* 2015 - {{ES-VLAG}} [[Alberto Contador]] (Tinkoff-Saxo)
* 2014 - {{CO-VLAG}} Nairo Quintana (Movistar)
* 2013 - {{IT-VLAG}} Vincenzo Nibali (Astana)
* 2012 - {{CA-VLAG}} Ryder Hesjedal (Garmin-Barracuda)
* 2011 - {{IT-VLAG}} Michele Scarponi (Lampre-ISD)
* 2010 - {{IT-VLAG}} Ivan Basso (Liquigas-Doimo)
* 2009 - {{RU-VLAG}} Denis Mensjov (Rabobank)
* 2008 - {{ES-VLAG}} [[Alberto Contador]] (Astana)
* 2007 - {{IT-VLAG}} Danilo Di Luca (Liquigas)
* 2006 - {{IT-VLAG}} Ivan Basso (CSC)
* 2005 - {{IT-VLAG}} Paolo Savoldelli (Discovery Channel)
* 2004 - {{IT-VLAG}} Damiano Cunego (Saeco)
* 2003 - {{IT-VLAG}} Gilberto Simoni (Saeco)
* 2002 - {{IT-VLAG}} Paolo Savoldelli (Index-Alexia)
* 2001 - {{IT-VLAG}} Gilberto Simoni (Lampre-Daikin)
* 2000 - {{IT-VLAG}} Stefano Garzelli (Mercatone Uno-Albacom)
* 1999 - {{IT-VLAG}} Ivan Gotti	(Polti)
* 1998 - {{IT-VLAG}} Marco Pantani (Mercatone Uno-Bianchi)
* 1997 - {{IT-VLAG}} Ivan Gotti (Saeco)
* 1996 - {{RU-VLAG}} Pavel Tonkov (Panaria-Vinavil)
* 1995 - {{CH-VLAG}} Tony Rominger (Mapei-Gb)
* 1994 - {{RU-VLAG}} Jevgeni Berzin
* 1993 - {{ES-VLAG}} Miguel Indurain
* 1992 - {{ES-VLAG}} Miguel Indurain
* 1991 - {{IT-VLAG}} Franco Chioccioli
* 1990 - {{IT-VLAG}} [[Gianni Bugno]]

==Mêervoudige winnoars==
Coureurs in 't cursief zyn nu nog actief.
{| class="wikitable"
! Overwinniengn
! Renner
! Land
! Joarn
|-
| align=center rowspan= 3 | 5 || [[Alfredo Binda]] || {{IT}} || 1925 + 1927 + 1928 + 1929 + 1933
|-
| [[Fausto Coppi]] || {{IT}} || 1940 + 1947 + 1949 + 1952 + 1953
|-
| [[Eddy Merckx]] || {{BE}} || 1968 + 1970 + 1972 + 1973 + 1974
|-
| align=center rowspan= 5 | 3 || [[Giovanni Brunero]] || {{IT}} || 1921 + 1922 + 1926 
|-
| [[Gino Bartali]] || {{IT}} || 1936 + 1937 + 1946 
|-
| [[Fiorenzo Magni]] || {{IT}} || 1948 + 1951 + 1955 
|-
| [[Felice Gimondi]] || {{IT}} || 1967 + 1969 + 1976 
|-
| [[Bernard Hinault]] || {{FR}} || 1980 + 1982 + 1985 
|-
| align=center rowspan= 14 | 2 || [[Carlo Galetti]] || {{IT}} || 1910 + 1911
|-
| [[Costante Girardengo]] || {{IT}} || 1919 + 1923
|-
| [[Giovanni Valetti]] || {{IT}} || 1938 + 1939
|-
| [[Charly Gaul]] || {{LU}} || 1956 + 1959
|-
| [[Jacques Anquetil]] || {{FR}} || 1960 + 1964
|-
| [[Franco Balmamion]] || {{IT}} || 1962 + 1963
|-
| [[Giuseppe Saronni]] || {{IT}} || 1979 + 1983
|-
| [[Miguel Indurain]] || {{ES}} || 1992 + 1993
|-
| [[Ivan Gotti]] || {{IT}} || 1997 + 1999
|-
| [[Gilberto Simoni]] || {{IT}} || 2001 + 2003
|-
| [[Paolo Savoldelli]] || {{IT}} || 2002 + 2005
|-
| [[Ivan Basso]] || {{IT}} || 2006 + 2010
|-
| [[Alberto Contador]] || {{ES}} || 2008 + 2015
|-
| ''[[Vincenzo Nibali]]'' || {{IT}} || 2013 + 2016
|}

==Overwinniengn per land==
{| class="wikitable"
! Ooverwinniengn
! Land
|-
| align=center | 69|| {{IT}}
|-
| align=center | 7|| {{BE}}
|-
| align=center | 6|| {{FR}}
|-
| align=center | 4|| {{ES}}
|-
| align=center | 3|| {{RU}}, {{CH}}
|-
| align=center | 2|| {{LU}}
|-
| align=center | 1|| {{CA}}, {{CO}}, {{EC}}, {{IE}}, {{NL}}, {{GB}}, {{US}}, {{SE}}
|}

==Mêeste etappezeges==
{| class="wikitable"
! colspan="4" align="center" |Mêeste etappezeges
|-
! # || Coureur !! Land !! Etappes
|-
|1 || Mario Cipollini || {{IT}} || align="center"|42
|-
|2 || Alfredo Binda || {{IT}} || align="center"|41
|-
|3 || Learco Guerra || {{IT}} || align="center"|31
|-
|4 || Costante Girardengo || {{IT}} || align="center"|30
|-
|5 || Alessandro Petacchi || {{IT}} || align="center"|27
|-
|6 || [[Eddy Merckx]] || {{BE}} || align="center"|25
|-
|7 || Giuseppe Saronni || {{IT}} || align="center"|24
|-
|8 || Francesco Moser || {{IT}} || align="center"|23
|-
|9 || Fausto Coppi || {{IT}} || align="center"|22
|-
|9 || [[Roger De Vlaeminck]] || {{BE}} || align="center"|22
|-
|}

==Buutnland==
De loatste decennia es de Rounde van Itoalië somstekêe ôok in 't buutnland van start gegoan, vo ton achter êenigte etappes were na Itoalië te komm'n, e bitje in achterdoeninge van wa ze in den Tour de France ol langer doene. De volgnde landn en steedn in 't buutnland mochtn ol den start van de Giro organizeern:
*{{NL-VLAG}} [[Holland]] (3): [[Groningen]] ([[2002]]), [[Amsterdam]] ([[2010]]), Apeldoorn ([[2016]])
*{{BE-VLAG}} [[België]] (2): [[Verviers]] ([[1973]]), [[Seraing]] ([[2006]])
*{{SM-VLAG}} [[San Marino]] (1): [[San Marino (stad)|San Marino]] ([[1965]])
*{{MC-VLAG}} [[Monaco]] (1): Monte Carlo ([[1966]])
*{{VA-VLAG}} [[Vaticoanstad]] (1): Vaticoanstad ([[1974]])
*{{GR-VLAG}} [[Grieknland]] (1): [[Athene]] ([[1996]])
*{{FR-VLAG}} [[Vrankryk]] (1): [[Nice]] ([[1998]])
*{{DK-VLAG}} [[Denemarkn]] (1): Herning ([[2012]])
*{{GB-VLAG}} [[Verênigd Keunienkryk]] (2): [[Belfast]] ([[2014]])
*{{IL-VLAG}} [[Israël]] (1): Jeruzalem ([[2018]])

== Referensjes ==
*{{nl}}{{en}}{{fr}}[http://www.gazzetta.it/Speciali/Giroditalia/2010/nl/?lang=nl&t=01  Officieeln website]
*[https://web.archive.org/web/20141129201618/http://www.giroitalia.nl/ Giro d'Italia - giroitalia.nl]
<references/>
{{commonscat|Giro d'Italia|Rounde van Itoalië}}

[[Categorie:Italioansche wielerkoers]]