Antonius Sanderus

Van Wikipedia

Antonius Sanderus

Antoon Sanders (Antwerpen, 15 september 1586 – Affligem, 16 of 10 januoari 1664) was geschiedkundige, wysgêere en theolôog uut de Zuudlikke Needrlandn.

Sanders stuudêerde theologie te Leuvn en Dowaai en wierd priestre gewyd in Gent. Y was oendre mêer pastre van Oosteeklo van 1615 toe 1618 en pastre van Sleidinge in de joarn 1611 toe 1622.

Van 1617 toe 1619 vultôojde y teglyk zyn stuudjes te Dowaai. Sanders bestrêed 't Anabaptisme in Vloandern. Lik schryvre latyniezêerde y zyn noame, lik tonne gebruuklik was, toe Antonius Sanderus.

Zyn belangrykste werk is 't mê zowêl têekniengn lik graveurn ryk verluchte Flandria illustrata, sive Descriptio comitatus istius per totum terrarum orbem celeberrimi; vertoalienge : Verlucht Vloandren of e beschryvienge van de befoamste menschn van 't hêele gebied (êeste uutgoave in 1641-1644 vôgns tietleblad in Keuln by Cornelius ab Egmond, in 't echte uutgegeevn in Amsterdam by Cornelis en Joan Blaeu).

Da grôot werk verschêen in twêe dêeln; 't derde dêel (mê Frans-Vloandern) bleef oenofgewerkt. Da werk is e geschiedkundige beschryvienge van veele Vlamsche steedn en gemêentn. Da boek wierd in 1725 vertoald in 't Needrlans oendre de tietle "Verheerlykt Vlaandre; vertaling in het Nederduytsch" (Leiden, 1725).

By zyn vermeldiengn van schryvers gift Sanderus dikkers zyn bronnn an, nl. (de verloorn nota's van) Dionysius Harduwijn (Harduinus, 1530-1604), 't Schilder-boeck van Karel van Mander en de tekstn van de Florentyn Lodovico Guicciardini. An êm dankn wydre de noamn van Gerard David, Adriaen Isenbrandt en de schildersfamielje Claeissens. Anders woaren z' anoniem gebleevn of bekend lik Mêestr van ...

Sanderus deej ook nog e beschryvienge van illignleevns verschynn, Hagiologium Flandriae sive de sanctis eius provinciae (Antwerpen, 1625); e lofdicht ip Peter Paul Rubens (september 1621); 'n inventoaris van andschriftn in Belgiesche boekeryn, Bibliotheca belgica manuscripta (Rijsel, 1641-1643); en e geschiednisse van Brabantsche abdyn en klôosters (Chorographia sacra Brabantiae) (Brussel, 1659); ook de Regiae Domus Belgicae, die de befoamde koartn van Van Werden bevat (1659).

Sanderus stierf in d' abdy van Affligem op 16 (of 10) januoari 1664.

Bronn[bewerkn | brontekst bewerken]

  • Sanderus 1735 : Flandria Illustrata, 2 dêeln, Brussel/Den Haag.
  • Caullet G. 1908 : De gegraveerde, onuitgegeven en verloren geraakte teekeningen voor Sanderus' "Flandria Illustrata", Antwerpen.
  • Carlos De Vleeschauwer, Carlos 1978 : De Flandria Illustrata van Antonius Sanderus, A. Van Look, Brussel.
  • Till-Holger Borchert 1998 : De Ontdekking van de Brugse Schilderkunst, in: tentoonstellingscatalogus Brugge en de renaissance, ISBN 90-5544-229-1
Wikimedia Commons