Betongstoal
Betongstoal verwyst noa stoaln staavn die gebruukt wordn in gewapend betong vô 't mêer sterkte te geevn. Betongstoal is over 't olgemêen een koolstofstoal woavan dan de staavn geribbeld zyn, wa da ter voarn zorgt da 't betong goed vaste zit an de stoaln stave.
Gewapend betong is azô een vôorbêeld van een composiet materioal.
Fabrikoasje
[bewerkn | brontekst bewerken]Tegenwôordig wordt vornamelik hogesterktebetongstoal (met een rekgrenze van minstens 500 N/mm²) gebruukt voar gewapend betong. Over 't olgemêen wordn de staavn warmgewalst vanuut een continugegootn langeblok (billet), met een typische samenstellienge van 0,20% koolstoffe, 1,50% mangaan, 0,25% silicium, 0,25% koper, 0.15% chroom en 0,15% nikkel. @t Warmwalsn gebeurt in upêenvolgende walsstappn, waordat de vierkante deursnee van de langeblok goandeweg toet een rounde deursnee vervormd wordt. De latste walse is geprofileerd vô de rebbn in de stave te vormn. In sommige processn gelik 't Tempcore-proces wordt den hête stave rap ofgekoeld mè woater, wa dat de stave nog mêer sterkte gift.
Andere processn gebruukn een stoal met een lêger' hoeveelheid koolstoffe die achter 't warmwalsn een lêgere sterkte (typisch 250 N/mm²) hèt, wa da ton kan gevolgd wordn deur een koudvervormiengsproces voa de sterkte were up te dryvn. De latste route wordt dikwils gebruukt vô de klindere diameters (6 - 12mm), binst dat de warmwalsroute mêer vô de grôtere diameters (16 - 50mm) gebruukt wordt.
Achterof wordn de staavn oftewel as rechte staavn in bundels van omtrent 2 ton geleverd, oftewel (were vô de klindere diameters) in spoeln van omtrent 't zelste gewichte upgehaspeld.
Gebruuk in betong
[bewerkn | brontekst bewerken]
Betong is een materioal da sterk is ounder compressie, moa veel zwakker ounder trek, bugienge of torsie. Deur staavn betongstoal in 't betong te zettn nim het stoal de krachtn over die anders 't betong zoun doen breekn.
Een grôot vôordêel van gewapend betong is dan betong en betongstoal min of mêer de zelste uutzettiengcoëfficiënt hèn, zodat een strukteure gemakt van gewapend betong 't goed goat uuthoudn gedeurende een brand.
Olhoewel dat een bitje roeste voarof gin kwoad kan ('t makt de grofheid van de stave beter vô an 't betong te plakkn), kan roestn van betongstoal binn'n een stik gewapend betong 't betong doen kraakn, omdat 't roest mêer plekke innimt dan 't stoal. Tegenwôordig wordt in vrê corrosieve omgeviengn (gelik an de zêe) betongstoal gebruukt da met epoxy of mè zienk is bedekt, oftewel wordt de bewapenienge met een sôorte polmeer of glasvezel gedoan.
Ofmetiengn en stoalsôortn
[bewerkn | brontekst bewerken]Volgens den Europeeschn norm EN10080 wordn de staavn ingedêeld volgens under nominoale diameter.
| Nominoale diameter (mm) | Massa (kg/m) | Deursnee (mm²) |
|---|---|---|
| 6 | 0,222 | 28,3 |
| 8 | 0,395 | 50,3 |
| 10 | 0,617 | 78,5 |
| 12 | 0,888 | 113 |
| 14 | 1,21 | 154 |
| 16 | 1,579 | 201 |
| 20 | 2,467 | 314 |
| 25 | 3,855 | 491 |
| 28 | 4,83 | 616 |
| 32 | 6,316 | 804 |
| 40 | 9,868 | 1257 |
| 50 | 15,413 | 1963 |
In Europa bestaon der twê sôortn betongstoal, een lêgesterktegroad met een minimum reksterkte van 250 N/mm², en een hogesterktegroad met een minimumreksterkte van minimum 500 N/mm².
Noabewerkn van betongstoaln staavn
[bewerkn | brontekst bewerken]Betongstoal wordt dikwils gevormd mè hydraulische buugmachienn en schoarn, en ton an mankaor geboundn in kôoin die up den werf ton in 't betong gezet wordn. Omdan de mêeste sôortn betongstoal ook lasboar zyn wordn de staavn vantydn an mankoar gelast in plekke van gebound te wordn.