Brandblusscher

Een brandblusscher is een apparoat vô 't vier van een klênen brand uut te doovn. 't Bestoat uut een cylinder woarin dat een hoeveelheid blusmiddel ouder druk stoat. Der zyn ook blusschers die van binn'n een drukpatrôon hèn die ton êest moe g'activeerd wordn deur een rôo knop van boovn up 't apparoat in te duugn. 't Latste sôorte apparoat makt hemselve hêeltegansten leegmakt, binst dat den deen met een hendel stopt ojje de hendel losloat. Vele brandblusschers hên ook een drukmeter vô te zien of dat der nog genoeg dryfgaze inzit vô den blusscher t' activeern.

Sôorten

Verschillende bluschmiddels wordn vô verschillende sôortn vier gebruukt. De mêest olgemêne blusmiddels zyn:

Woater. Een goekoop middel met een grôot koelend effect en, ojje een slangehaspel gebruukt, een ounbeperkten anvoer. De nadêeln zyn da woater kan bevriezn in vrê koud weer, en da 't gevoarlik kan zyn mè viern mè vloeiboare nafte of olie, en met illetriek.
Poeier. 't Poeier van een ABC-blusscher bestoat uut een miengsel van ammoniumfosfoat en ammoniumsulfoat, binst da 't poeier van een BC-blusscher uut een miengsel van natriumbicarbonoat en kaliumbicarbonoat bestoat. Een poeierblusscher hèt een grôot blusschend vermoogn (zes kêern zo sterk as koolstofdioxide), is geschikt vô vele sôortn brandn, gelêed den illetriek nie en is nie gevoelig voar ysvormienge. An den andere kant hèt een poeierblusscher 't grôot nadêel da 't veel schoa kan andoen an elektronische apparateur en da 't achterof met een industriêle stofzuger upgekuust wordn.
Schuum. Schuumblusschers gebruukn een miengsel van woater met een schuumvormend middel. 't Werk voarol deur 't brandend materioal van de zeurstoffe in de lucht of te schermn.

Koolstofdioxide (CO₂). Die blusschers zyn t' herkenn'n deurdan ze een zwarte expansiekoker of snêeuwkoker an 't ende van de slange hèn. Tusschn d' expansiekoker en de slange zit er een handvat, da binst 't gebruuk moe vasteg'houdn wordn omdat de koker zelve vrê koud (toet omtrent -80 °C) wordt.
Halon. Vanof 1 januari 2004 is 't gebruuk en 't bezit van halonblusschers in België verboon, vanwege de schoa die halongaze an den ozonlage in de hogen atmosfeer doet.

Gebruik

Een brandblusscher kand in huuzn, bedryvn, kantôorn, ottos en bôotn gebruukt wordn. In bedryvn en kantôorn is ter dikwils ook nog een brandslange met een lengte van 20 toet 30 meters, die ollêene moa kan gebruukt wordn voa klasse A brandn (angezien dan ze woater spuutn).
Een brandblusscher kand over 't olgemêen nie gebruukt wordn vô d' hête gaze van de valmmn zelve of te koeln. 't Is doavan dat een blusscher praktisch olsan up de bronne van 't vier moe gericht wordn en nie up de vlammn. D' uutzounderiengn zyn de poeierblusschers woarda 't poeier de reaksje in de vlammn tegenwerkt, frietpottn woarda 't beter is't schuum van boovn up den pot te loatn volln in plekke van den pot met de vulle kracht van de stroale te treffn.
Poeierblusschers wordn vele gebruukt. Omda 't poeier droge is is ter gin kanse da de metoaln cylinder goa roestn, en poeier is redelik goekoop. An den andere kant kan het gebeurn dat oud poeier begint te klontern.
In België zyn poeierblusschers verplicht in otts.
Koolstofdioxideblusschers zyn geschikt voa viersôortn woardat er vloeistoffn of illetriek by betrokkn is. CO₂ loat gin spôorn achter, wa dat een vôordêel is by elektronische apparateur. An den andere kant werkt CO₂ deur de lucht de verplatsn, dus moet een mens verzichtig zyn ojje zo'n sôorte blusscher gebruukt in een klêne ruumte.

Sôortn blandblusschers en brandklassn

Sôorte	EN 3-7:2004 Kleurcode	Bruukboarheid voa verschillende brandklassn
Woater	Signoalrôod	A
Schuum	Krêmkleurig panêel	A	B
Droog poeier	Blauw panêel	(A)	B	C		E
CO₂	Zwart panêel		B			E
Nat chemisch	Kanoariegilf panêel	A	(B)				F
Klasse D poeier	Blauw panêel				D
Halongaze	Nu verboon beholve in uutzounderlike omstandigheedn

Interne koppelienge