Gebruker:Patrick~vlswiki/Zandbak
Sterke werkwordn[bewerkn | brontekst bewerken]
De 7 klassen[bewerkn | brontekst bewerken]
In de toalkunde[1] en nog ne kee de toalkunde[1] deeln ze de sterke werkwordn in in zeevn versjkillende klassen. Die indelienge es hebaseerd up de oorsproenkelike verbuhiengn van sterke werkwordn int Oedhermoans, en me hebruken ze wider ier ook om olle meuhelike verbuhiengn int West-Vlams up te somn.
Wuk da d'r uus direct upvolt, es da int West-Vlams bikan iedere klasse es uuthespletst omdat d'r versjkillende verbuhiengn (patroon èèk z'ier henoemd) in voorkomn.
Klasse | Patroon (1) | Werkwoorden |
---|---|---|
Klasse 1 | ie-ee-ee-ee | bietn (bijten), stiehn (stijgen), hriepn (grijpen), kiekn (kijken), riejn (rijden), sjkien (schijnen), zwiehn (zwijgen) |
uu-ee-ee-ee | bluuvn (blijven) | |
Klasse 2a | ie-oo-oo-oo | bie(j)n (bieden), hietn (gieten), kiezn (kiezen), riekn (ruiken), sjkietn (schieten), vliehn (vliegen), vriezn/vros/vroorn/hevrozzn (vriezen) |
Klasse 2b | uu-oo-oo-oo | buuhn (buigen), kruupn (kruipen), ontluukn (ontluiken), snuuvn (snuiven), stuupn (stuipen), stuuvn (stuiven), zuuhn (zuigen) |
Klasse 3a | ie-oe-oe-oe | drienkn (drinken), klienkn (klinken), sjkienkn (schenken), spriengn (springen), ziengn (zingen) |
i-oe-oe-oe | bin (binden), vin (vinden) | |
e-o-o-o | berstn (barsten), krempn (krimpen), terdn (treden), trekn (trekken) | |
i-o-o-o | vihtn (vechten) | |
u-o-o-u | behun/behoste/behostn/behun (beginnen) | |
Klasse 3b | e-ie-ie-o | elpn (helpen), werpn (werpen) |
Klasse 4 | ee-a-oa-oo | breekn (breken), neemn (nemen), steeln (stelen) |
o-a-oa-o | komn/kwam/kwoamn/hekomn (komen) | |
Klasse 5a | ee-a-oa-ee | heevn (geven), eetn (eten), geneezn (genezen), meetn (meten) |
Klasse 5b | ie-a-oa-ie | zien/zah/zoahn/hezien (zien) |
Klasse 6 | oa-oe-oe-oa | hroavn (graven), stoan/stoend/stoendn/hestoan (staan), voarn |
oa-oe-oe-ee | droahn (dragen), sloan/sloeh/sloehn/hesleehn (slaan) | |
Klasse 7 | oa-ie-ie-oa | bloazn (blazen), hoan/hienk/hiengn/hehoan (gaan), loatn (laten), sloapn (slapen), voaln (vallen) |
oo-ie-ie-oo | loopn (loopn) | |
oe-ie-ie-oe | oedn/ield/hieldn/hehoedn (houden), roepn (roepn) | |
a-ie-ie-a | angn/ienk/iengn/hehangn (hangen), vangn/vienk/vienkn/hevangn (vangen) |
(1) Het patroon toont de klankwijzigingen die optreden tussen infinitief - 3e p.ev. v.t. - 1e p.mv. v.t. - voltooid deelwoord.
- Voorbeeld voor 'heevn' (geven) : heevn - haf - hoavn - heheevn --> patroon = ee-a-oa-ee.
Probleemhevoln
- briengn/broht/brohtn/gebroht (brengen)
- werkn/vroht/vrohtn/gevrohtn (werken)
- zwèèrn/zwoer/zwoern/gezwoorn (zweren)
- beweehn/bewooh/bewoohn/bewoohn (bewegen)
- steekn/stak/stoakn/gestookn (steken)
- lihhn/lah/loahn/heleehn (liggen)
- zittn/zat/zoatn/hezeetn (zitten)
- worden/wierd/wierdn/? (bestoa eihentlik nie echt int West-Vloms), moa kpeinze klasse 3b
- weun/wunde/hewund (wonen): sterk of zwak?
Overzicht werkwordhroepn[bewerkn | brontekst bewerken]
- hroep 1: bietn (bijten), bluuvn (blijven), hriepn (grijpen), kiekn (kijken), riejn (rijden), zwiehn (zwijgen)
- hroep 2a: biejn (bieden), hietn (gieten), kiezn (kiezen), riekn (ruiken), vliehn (vliegen)
- hroep 2b: fluutn (fluiten), kruupn (kruipen), sluupn (sluipen), snuutn (snuiten), zuuhn (zuigen)
- hroep 3a: drienkn (drinken), klienkn (klinken), spriengn (springen), ziengn (zingen), zienkn (zinken)
- hroep 3b: behun/behoste/behost (beginnen/begon/begonnen), elpn (helpen), krempn (krimpen), vin (vinden)
- hroep 4: breekn (breken), neemn (nemen), spreekn (spreken), steekn (steken), steeln (stelen)
- hroep 5: eetn (eten), heevn (geven), leezn (lezen), verheetn (vergeten)
- hroep 6: hoan (gaan), sloan (slaan), stoan (staan), zien (zien)
- hroep 7: bloazn (blazen), loatn (laten), loopn (lopen), roepn (roepen), sloapn (slapen), voln (vallen)
Uudihen tied[bewerkn | brontekst bewerken]
Hroep 1 | Hroep 2a | Hroep 2b | Hroep 3a | Hroep 3b | Hroep 4 | Hroep 5 | Hroep 6 | Hroep 7 | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
bluuvn (blijven) | kiezn (kiezen) | zuuhn (zuigen) | ziengn (zingen) | elpn (helpen) | neemn (nemen) | heevn (geven) | sloan (slaan) | loatn (laten) | |
ik | bluve | kieze | zuhe | zienge | elpe | neme | heve | sloa | loate |
hi | bluuft | kiest | zuuht | zienkt | elpt | nim(t) | hif(t) | sloat | lat |
je/zi/'t | bluuft | kiest | zuuht | zienkt | elpt | nim(t) | hif(t) | sloat | lat |
wider | bluuvn | kieze | zuuhn | ziengn | elpn | neemn | heevn | sloan | loatn |
hider | bluuft | kiest | zuuht | zienkt | elpt | neemt | heeft | sloat | loat |
zider | bluuvn | kieze | zuuhn | ziengn | elpn | neemn | heevn | sloan | loatn |
Verleen tied[bewerkn | brontekst bewerken]
Hroep 1 | Hroep 2a | Hroep 2b | Hroep 3a | Hroep 3b | Hroep 4 | Hroep 5 | Hroep 6 | Hroep 7 | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
bluuvn (blijven) | kiezn (kiezen) | zuuhn (zuigen) | ziengn (zingen) | elpn (helpen) | neemn (nemen) | heevn (geven) | sloan (slaan) | loatn (laten) | |
ik | bleve | koze | zohe | zoenge | ielpe | noame | hoave | sloehe | liete |
hi | bleef | koos | zooh | zoenk | ielp | nam | haf | sloeh | liet |
je/zi/'t | bleef | koos | zooh | zoenk | ielp | nam | haf | sloeh | liet |
wider | bleevn | koozn | zoohn | zoengn | ielpn | noamn | hoavn | sloehn | lietn |
hider | bleeft | koost | zooht | zoenkt | ielpt | noamt | hoaft | sloeht | liet |
zider | bleevn | koozn | zoohn | zoengn | ielpn | noamn | hoavn | sloehn | lietn |
deelword | hebleevn | hekoozn | hezoohn | hezoengn | heholpn | henoomn | heheevn | hesleehn | heloatn |