Johan Calving

Calving geschilderd in 1562

Johan Calving (AN Johannes Calvijn, geboorn Jehan Cauvin) (10 juli 1509, Noyon - 27 meie 1564 Genève) wos ne Franschn-Zwitserschn theoloog binst de Reformoasje. Je gof hem zyn noame an en eigen ountwikkelde christelikke theologie, et calvinisme.

Je zett'hem of teegn 't gezag van 'n paus en stichtte in Genève e nieuw burgerlik en kerkelik besteur. J'es bekend gerocht deur zyn ounderwys en zyn geschriftn. J'hèit veel kritiek gekreegn omda't 'n den Spoanschn theoloog Michael Servet hèit loatn executeern up ne vierhoop.

Calvings leevn

Voorblad van de letste publicoasje van Calvings meesterwerk, Institutio Christiane Religionis, de soamnvattienge van zyn theologie

Calving wos geboorn lik Jean Chauvin in Noyon in Picardie. In 1523, up zyn veertienste, zound zyn voader hem na d'universiteit van Parys. Je studeerd hem of in 1532.

Achter omzwermiengn in 't Fransche arriveerde Calving in 1535 in Bazel. Je leerde doa vo 'n eestn kee de reformateurs Bullinger en Farel kenn.

In 1536 gounk 'n hem goan weunn in Genève in Zwitserland. Achter dan z'hem doa an de deure hèin gezet, es 't 'n goan preekn in Straatsburg van 1538 tout 1541. In da joar hèin z'hem were gevroagd in Genève. J'es doa toun gebleevn tout an zynen dood in 1564.

Calvings ideeën

Calving studeerde rechtn in Orléans en Bourges by styf bekende docentn van de renaissance in 't Fransche. In 1532 schreef 'n hem zyn eestn boek De clementia (Over de zachtmoedigheid). Da wos en commentoar up en klassiek prozawerk van Seneca.

En deel van zyn upleidienge goenk over nieuwe humanistische methodes vo exegese (bybelverkloarienge) woa da historische analyse van brontekstn centroal stound, en da wos vernieuwend vo dienen tyd. Zyn rechterlikke en exegetische upleidienge wos van groot belang want Calving paste die methodes ook toe up d'Hillige Schrifte. Je prikte en ounderwees 't gene da 'n Bybel volgens hem wilde zeggn.

Je wos hem goed up d'hogte van de geschriftn van de vroege kerkvoaders en van de middeleeuwsche ounderwyzers. Binst da reformateurs lik Jan Hus en Maarten Luther nieuwe bewegiengn begostn, zorgde Calving vo de synthese van die bewegiengn volgens zyn eigen interpretoasje van 'n Bybel.

In 1536 gof 'n hem zyn meesterwerk uut: de Institutio Religionis Christianae (in 't Vlams: Ounderwys in 't christelik geloof). In dienen boek beschreef Calving zyn visie up de christelikke leer. Vo de rèiste van zyn leevn es Calving zynen boek bluuvn anvulln. In 1559, vuuf joarn vo zynen dood, hèit 'n hem zynen boek vo 'n letstn kee uutgebroch.

Calving es dikkers g'associeerd mèi de leer over voorbestemmienge (predestinoasje). Calving peinsde dan de mienschn nie in stoat woarn vo hunder te verantwoorn tegenover God. Doarom gounk 'n hem d'r van uut da God van te voorn hèit vastegeleid wien dat er es uutverkoorn en wien niet (uutverkieziengsleer).

Ofbeeldiengn die ier by passn ku je vien in de categorie Johan Calving van Wikimedia Commons.

Externe koppeliengn

• Over 't leevn en 't werkn van Johannes Calving
• (en) Institutes of the Christian Religion, John Calvin De Institutie op internet
• (en) Overzicht van zyn werkn mèi de hele tekstn
• Calvijn 500 jaar, Theologische Universiteit Apeldoorn