Kalissie
| Kalissieout | |||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Koehler (1887) | |||||||||||||||||||
| Taxonomische indêlienge | |||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
| Soorte | |||||||||||||||||||
| Glycyrrhiza glabra L., 1753 |
Kalissie (Zuud-West-Vloandern), kalisse of kolisje, kalisje (Nôord-West-Vloandern) (AN zoethout) is de noame van stikskes van de wortelstok van Glycyrrhiza glabra, een plante die familie is van de errewete. In de wortels van die plante zit er een zoetstoffe die 30 tot 50 keer stravver is of suker, moa nie slicht is vo de tandn. Ôok ol moe je der styf an sjiekn en zuugn, toch wos kalissieout populair by de kinders totdat er gemakkeliker t'eetn spekkn ip de mart kwoamn.
Kalissieout zoudt geneeskrachtig zyn: de wortel kan gebezigd zyn vo 't zettn van thee, die goed is vo de moage en de verteirienge. 't Sop uut de wortel is ôok gebruukt lik groundstoffe vo 't moakn van drop, soms tegoare met 't zout salmiak.
Sortn
[bewerkn | brontekst bewerken]Der zyn drie sortn: Glycyrrhiza glabra L., de Glycyrrhiza echinata L. en de Glycyrrhiza uralensis. Die plantn kun je oltemets e ki vindn in den of als sierplante. Glycyrrhiza glabra is in Zuudôost-Europa gekwikt vo 't kalissieout. In Zuud-Europa en 't Middn-Ôostn groeit Glycyrrhiza echinata en in China zettn ze Glycyrrhiza uralensis.
Ôgen bloeddruk
[bewerkn | brontekst bewerken]De zoetstoffe in kalissieout noemt glycyrrhizinezeur, dat is een stoffe die den bloeddruk verôogt.
Vôder van de reste
[bewerkn | brontekst bewerken]- Den Iengelse noame van kalissie is liquorice, wuk dat in 't Iengels dezelstn noame is lik drop.
- In 't Frans noemt kalissie réglisse, ne noame die je by ous ôok wel e ki kunt ôorn.
- In 't Middelnederlands was 't lacrisse, licorisse en in 't Vroegnieuwnederlands (1500-1700) kalissenhout [1].
- Den Aroabisch klinkende noame van emir Ben Kalish Ezab in de strip Kuifje en het Zwarte Goud is een woordspelienge van Hergé, die verwyst noa 't Brussels dialectwoord kalichesop, sop van kaliche.
Ofbeeldiengn
[bewerkn | brontekst bewerken]-
Kalissiestokskes -
Drop (gemakt van kalissieout) -
Vrucht'n en zoad
|
Mêer ofbeeldiengn die ier by passn ku je vien ip Glycyrrhiza glabra ip Wikimedia Commons. |
| Bron(nen): |
|