Lamiales

Van Wikipedia

De lamiales zyn 'n orde van bedektzoadign. De orde bevat oengevêer 24 000 [1] sôortn verdêeld oovre oengevêer 20 famieljes. Wêlbekende of ekonoomiesch belangryke sôortn uut die orde zyn : lavendel (Lavandula), seerienge (Syringa vulgaris), olyfboom (Olea europaea), jasmiene (Jasminum), esse (Fraxinus), teak (Tectona), lêewebek (Antirrhinum), sesame (Sesamum indicum), echte salie (Salvia officinalis), en 'n antal keukn-kruudn lik munte (Mentha), bazielkruud (Ocimum), en rozemaryne (Rosmarinus officinalis).

Kenmerkn[bewerkn | brontekst bewerken]

Aloewel datr uutzoendriengn bestoan, ên de sôortn in die orde typiesch de vôgnde kenmerkn :

  • boovnstandig vruchtbegunnsl bestoande uut twêe tegoare gesmoltn vruchtbloadn
  • vuuf krôonbloadn tegoare gesmoltn in e buuzetje
  • twêezydig symmeetriesch, dikkers twêelippige krôone
  • viere (of mindre) vruchtboare meeldroadn

Taxonoomiesche geschiednisse[bewerkn | brontekst bewerken]

De Lamiales adn vroegre e mêer beperkte omschrievienge (byvôorbeeld deur Arthur Cronquist) die de belangrykste famieljes Lamiaceae (Labiatae), Verbenaceae, en Boraginaceae omvatte, mê doaby e poar klêendre famieljes. Recent fylogeneetiesch oendrezoek ê beweezn da de Lamiales polyfyleetiesch zyn ten opzichte van de orde Scrophulariales en de twêe groepn zyn nu tegoare gepakt in 'n ienkle orde die ook de vroegre ordn Hippuridales en Plantaginales insluut. Lamiales is de vôorkeurnaame gewordn vo die veele grotre groep. De platsienge van de Boraginaceae is oenduudlik, mo fylogeneetisch oendrezoek gift an da die famielje nie by de Lamiales tuusôort.

Zodus, de omschryvienge van de famielje Scrophulariaceae, vroegre e parafyleetiesche groep die bepoald was in d' êeste plekke deur plesiomorfiesche kenmerkn en woavan datr talryke andre famieljes van de Lamiales woarn ofgeleid, ê groendig veranderd gewist vo 't scheppn van 'n antal klêendre, beetre omschreevn en vermoedlik monofyleetiesche famieljes.

Famieljes[bewerkn | brontekst bewerken]

  • Acanthaceae
  • Bignoniaceae
  • Byblidaceae
  • Calceolariaceae
  • Carlemanniaceae
  • Gesneriaceae
  • Lamiaceae - Lipblommefamilie
  • Lentibulariaceae
  • Linderniaceae
  • Martyniaceae
  • Oleaceae - Olyfboomachtign
  • Orobanchaceae
  • Paulowniaceae
  • Pedaliaceae - Sesamfamilie
  • Phrymaceae
  • Plantaginaceae
  • Plocospermataceae
  • Schlegeliaceae
  • Scrophulariaceae
  • Stilbaceae
  • Tetrachondraceae
  • Thomandersiaceae
  • Verbenaceae

Eksterne koppliengn[bewerkn | brontekst bewerken]

Wikimedia Commons

Verwyziengn[bewerkn | brontekst bewerken]

<references>

  1. 1,0 1,1 (en) Angiosperm Phylogeny Group 2009 : An update of the Angiosperm Phylogeny Group classification for the orders and families of flowering plants: APG III, Botanical Journal of the Linnean Society, 161/2, p. 105–121.