Michiel de Swaen
Michiel de Swaen (Duunkerke, 20 januoari 1654 - Duunkerke, 3 meie 1707) was e chirurgyn en rederyker van de Zudelikke Nederlandn. Je was één van de bekendste rederykers van Vloandern in de 17e êeuwe.
In 1687 was't ie "prince" van de koamer "Kersauwe" en lid van de rederykerskoamer "Sint Michiel" in Duunkerke. Zyn gedichtn woarn dikwils religieus. J'is verzekers g'influenceerd gewist deur Jacob Cats en Joost van den Vondel. Je schreef ook verzn vo speciale evenementn en kluchtn. In z'n theoretisch werk "Neder-duitsche digtkonde of rym-konst" is te zien dat ie 't werk kende van de Fransche dichter-tonêelschryver Pierre Corneille uut de 17e êeuwe en van de Poetica van Aristoteles.
De Swaen is t' hope mè Maria Petyt en Edmond de Coussemaker één van de belangrykste historische verteegnwoordigers van de Nederlandstoalige Cultuur in Vrankryk. Guido Gezelle noemdeg' hem de "Vondel van Duunkerke".
De Frans-Vlamsche Michiel de Swaenkring is noar hem vernoemd en ook e stroate in Duunkerke en e middelboare schole "Le Collège Michel de Swaen". In Nieuw-Koukerke (Frans: Coudekerque-Branche) is ter e plantsoen "Square Michel de Swaen".
Werkn
[bewerkn | brontekst bewerken]- 1688: De gecroonde leerse
- 1688: De Menschwording
- 1694: Le Cid, e vertoalienge van 't werk van Pierre Corneille
- 1694: Het leven en de dood van Jesus Christus
- 1700: Andronicus, gebaseerd ip 't werk van Jean Galbert de Campistron
- 1702: Catharina
- 1702: Mauritius
- roend 1702: Neder-duitsche digtkonde of rym-konst
- roend 1704: De zedighe doot van Carel den Vijfden
Fragment
[bewerkn | brontekst bewerken]
Uit De zedighe doot van Carel den Vijfden.
Bron: Digitale bibliotheek voor de Nederlandse letteren
In et fragment beantwoordt keizer Karel de twyfel van zyne zeune Filips omdat Filips vindt dat ie te letter ervoarienge hèit vo 't keizerryk te besteurn. Idder a Karel zynen troonsofstand angekondigd.
KEYSER.
- Dees ed'le heusheyt, en dit nederigh mistrouwen
- Verstercken mijn besluyt u heden voorgehouwen,
- En doen my hopen, dat ghy in voorsienigheyt
- Ver overtreffen sult uws vaders achtbaerheyt:
- Ten onrecht seght ghy u tot heerschen onervaeren,
- Ick acht u niet min rijp in oordeel dan in jaeren;
- En denckt ghy, dat u tot bestieringh iet ontbreeckt?
- Let neerstigh, o mijn soon, hoe u mijn voorbeelt spreeckt;
- Hier in moet ghy vooral nauwkeurighlijck bemercken,
- Het insicht van mijn hert, het eynde van mijn wercken,
- Dat stadigh mijne ziel tot plicht heeft voort geset
- Den welvaert van den staet, den steun van sheeren wet:
- Prins, in dat voorbeelt moet ghy tot naervolgingh lesen
- Niet wat ick heden ben, maer wat ick plagh te wesen.
- Nu buyght mijn heerlijckheyt met mijne leden om,
- Mijn achtbaerheyt vervalt met mijnen ouderdom;
- En 't bevende gestel van mijn verswackte leden
- Sleypt achter sigh mijn geest al swijm'lend nae beneden:
- Mijn herssens zijn beswaert; mijn heugenis verkort;
- Mijn oordeel wanckelbaer; mijn krachten uytgestort;
- En onder 't wichtigh vleys mijn ziele soo besweken,
- Dat sy niet liever hoort dan van haer uytganck spreken.
- O jeught! hoe zijt ghy soo vervallen en vergaen?
- O ouderdom! hoe swaer, hoe lastigh komt ghy aen!
- Hoe druckt, hoe praemt gy 't hooft van een gekroonden grijsen,
- Die slechts den naem alleen kan van sijn grootheyt wijsen,
- En eene schim vertooght voor eenen opperheer!
- O sone! spreeckt ghy my noch van gesagh en eer,
- En wilt ghy dit geraemt (dat sigh ter noot kan dragen)
- Noch doen het swaerste rijck des werelts onderschragen?