Mêester Ghybe

Dit artikel es geschreevn in 't Poperiengs, en da zou best ozô bluuvn.

---

Beeld van Mêester Ghybe an 't Vroonhof, lasen Sinte-Beirtns

Mêester Ghybe is e fictivve persôon uut de Poperiengsche folklore. En is 't symbool van de spot mi vôornoamelik Yper, de grôotn concurrent van Poperienge.

Vôorgeschiedenisse

In 'n 14sn êeuw leefde Poperienge van de loakenandel. De sterkste steedn van Vloandern (de Leedn van Vloandern of Trias Flandriae) woarn doa styf teegn ekant.

Op ‘n 7sn februoari 1324 zei Lodewyk I, graaf van Vloandern, nog e ki dat Yper e vôorrecht adde om te weevn (en adde dat ol edoan op 28 oktober 1322): Gin loakn meugt eweevn, eschôorn of everfd zyn in ‘n omtrek van 3 eurn buutn Yper, op straffe van 50 pond boete en verbeurieng van de getouwen.

In mei van 1341 kwaamt er e leger van de drie Vlamsche steedn na Poperienge. De Poperienknoars verweirnde nunder lik lêeuws, moa teegn zuk een overmacht woarn ze op vôorand verlôorn. By Poperienge sneuvelde ‘n kapiting Jacob Bets (zyn laptjenoame wos de klêen Artevelde van Poperienge). By d’Yperlingn sneuvelde Jan de Houtkerke. E goe weke loater moeste Poperienge nem ewonn geevn. Ze goengn gin loakn ne mi weevn, moa ze dein 't toch.

Op 23 moarte 1372 spannde Brugge, Gent en Yper een proces an teegn Poperienge da Poperienge vaneigens verlôor. Poperienge verlôor dat proces, en ze lein nunder loater van tyd toe op de produucsje van ommel. Moa de Poperienknoars wilnde intusschewyne op e creativve maniere protesteern teegn Yper...

De Gilde van de Keikoppen

In ‘n nasleep van ’t verlôorn proces - stichnde de Poperienknoars de Gilde van de Kei. ‘n Oofdman wos Mêester Ghybe. Dat wos e ridder da je nog ’t best ku vergelykn me Don Quichotte. Zyn woapn wos e spit, zyn harnas woarn pottn en pann. En e zat ni op e peird, moar op een ezel – oavereks! Doaby sloegn op e kei, die 83 pond zwoar wos en op e kussn lei. Zyn volgeliengn loopn verklêed roend nem. De hêeln groep noemde ze zelvn De Gilde van de Keikoppen of Ghybes Gilde. A ’t kerremesse wos, liep de gilde in stoetn mei.

Volgens schryver N. De Pauw verpersôonlikt Mêester Ghybe Gent, Yper en Brugge. ’n Ezel is Vloandern da deur nunder verkêerd wos bestuurd. De kei is Poperienge, de koppigen stad da ze wilnde mêestern. Nu nog ossan noemn ze Poperienknoars Keikoppn.

E kluchtje tevele…

Vanof ‘n 16sn êeuw wos de concurrensje tusschen Poperienge en Yper grôotndêels wegevolln. Moa de Gilde zocht en voenk een ander slachtoffer: ’n overied terplekke. At er etwuk nu foeterde in Poperienge, kwam de Gilde in aksje. In 1653 lachte de gilde mi de amman (’n commissair, zou j’kunn zeggn). ‘Ndien voengk da ni kluchtig, en e goenk ‘s nachts binn in ’t lokoal van de Gilde, en e smêet e kei in ’t vier. E poar joar loater, mi Poperienge Ommegank, liep de Gilde na ’n bureau van ’n amman. Ze naamn nem vaste, en ze lietn nem op e sleej deur de stroatn sleepn. Vernederieng toet en met. ’n Commissair lei klacht nere by de Raad van Vlaanderen. Op 6 november 1653 wos de gilde, op keunienklik bevel, ofeschaft.

Heedn ten doage

Mêester Ghybe is in Poperienge nog nie vergeetn:

• Mêester Ghybe is nu nog ossans oenderdêel van Poperienge Ommgank.
• De noame van ‘t cultureel centrum in Poperienge is Cultureel Centrum Ghybe.
• Lucien De Gheus, uut Poperienge, makte in 2005 e bronzn beeld daj ku bewoendern an ’t Vroonhof, lasen Sinte-Beirtns.
• Nele Boudry, afkomstig van Poperienge, makte in 2007 e nieuw bronzen beeld ter ere van Mêester Ghybe. ’t Stoa nu in ’t Hoppemuseum.