Ooiwoagn
| Ooiwoagn | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Nen ooiwoagn | |||||||||||||
| Taxonomische indêlienge | |||||||||||||
| |||||||||||||
| Sôorte | |||||||||||||
| Phalangium opilio Linnaeus, 1761 |
Nen geweunn ooiwoagn of kortweg ooiwoagn (Phalangium opilio) es e kobbesorte die veel voorkomt. 't Es wel gin echte kobbe mor es 't er wel verwant mee. Ooiwoagns volln surtout up omdan ze e kleen lyf èn mè styve lange, fyne pootn.
Uterlik
[bewerkn | brontekst bewerken]Nen ooiwoagn èt e lyf da niet langer komt dan 10 mm. Ze verschilt van andere kobbn deurdat eur achter- en voorlyf aaneengegruujd zyn, binst da by echte kobbn de twee deeln an makkoar angn.
Eur pootn keunn gemakkelik 10 cm lank kommn, tot zelfs vichtien keers de lengte van eur lyf. Ooiwoagns keunn by 't minste gevoar ne poot losloatn. Zo zettn ze under vyand by 'n buk want ondertusschn èn ze tyd vo weg te loopn. Ofgebrookn pootn gruujn zere were an.
Leefomgevienge
[bewerkn | brontekst bewerken]Ooiwoagns vind je 't hele joar deure. Ze leevn in Europa, Noord-Amerika, Noord-Afrika en Siberië. Ze volgn de mienschn overol in under weunstn en up et werk (cultuurvolger).
Teetn
[bewerkn | brontekst bewerken]Ooiwoagns zyn omnivoorn (olleseters). Ze leevn van plantn, insektn, mytn en pissebeddn, zowel dooie lik levende. Ze doen zelfs an kannibalisme.
Ooiwoagns moakn gin kobbenettn moar vangn under prooie te lope.
Voortplantienge
[bewerkn | brontekst bewerken]'t Wuvetje èt e legbore woamè ze eur bevruchte eitjes ofzet in d'eirde, in outspleetn of in oekn binnenskoamers. Ne kee da ze ze geleid èt, trekt ze d'r eur nietn nie mee van an.