Rembert Dodoens
Rembert Dodoens (Mecheln, 29 juni 1517 – Leidn, 10 moarte 1585) was een Vlamsn dokteur en plantkundign, ook gekend ounder zyn Latynse name Rembertus Dodonaeus.
In 1530 begost je zyn studies in geneeskunde, kosmografie en eirdrykskunde an 't unif van Leuvn, woardat je ofstudèrde in 1538. Achter dat je mè Kathelijne De Bruyn trouwdige in 1539, zettig tjem up as stadsdokteur in Mecheln. Je wees een anbod van een zetel an de Leuvensn Universiteit of in 1557, en ook een anbod vô den dokteur an 't hof van Filips II te wordn, moa loater wierd je wel den dokteur an 't hof van den Ôostenryksn keizer Rudolph II (1575-1578). Achterof (in 1582) anvêrde tjie een post van professor in de geneeskunde and den Universiteit van Leidn.
't Mêest bekende van zyn werkn was zyn Cruydeboeck mè 715 prentjies (1554), woarin dat je de plantn in zes groepn indêeldige. Omdat je hôofzoakelik over medicinoale kruudn klaptige wordt het boek dikwils as een farmacopee (een officiêel handboek mè vôorschriftn vô d' analyse van geneesmiddeln) gezien.
't Cruydeboeck wierd in 't Frans vertoald in 1557 deur Charles de l'Écluse (Histoire des Plantes), en in 't Iengels in 1578 deur Henry Lyte. Dodoens' zyn latste boek, Stirpium historiae pemptades sex (1583) was een Latynse vertoalienge van zyn Cruydeboeck. In zyn tyd was 't êen van de mêest vertoalde boekn achter den Bybel, en vô de volgende twê êeuwn wierd het as een referensjeboek gebruukt.
Carolus Linnaeus hèt een plantengeslacht Dodonaea (behorend toet de Sapindaceae of zêepboomachtign) achter hem genoemd, en der zyn ook nog andre plantesôortn mê zyn noame : Epilobium dodonaei, Ilex dodonaea, Comocladia dodonaea, Phellandrium dodonaei, Smyrnium dodonaei, Hypericum dodonaei en Pelargonium dodonaei.
Werk
[bewerkn | brontekst bewerken]- Herbarium (1533)
- Den Nieuwen Herbarius (1543)
- Cosmographica in astronomiam et geographiam isagoge (1548)
- De frugum historia (1552)
- Trium priorum de stirpium historia commentariorum imagines (1553)
- Posteriorum trium de stirpium historia commentariorum imagines (1554)
- Cruydeboeck (1554)
- Physiologices medicinae tabulae (1580)
- Medicinalium observationum exempla rara (1581)
- Stirpium historiae pemptades sex (1583)
- Praxis medica (1616)
- Ars medica, ofte ghenees-kunst (1624)