S-golve

Van Wikipedia
Voortplantienge van S-golvn deur een homogeen materioal by een recht golffront.
Voortplantienge van S-golvn deur een homogeen materioal by een radioal golffront (met de seismische bronne in 't midden).

S-golvn of secundaire golvn zyn transversoale seismische ruumtegolvn (golvn die deur 't binnenste van d' Eirde beweegn). By S-golvn vibreern de dêeltjies in 't materioal woadeure dat de golve beweegt lôodrecht up de bewegiengsrichtienge van de golve. Daarby gebeurt der schuuf in 't materioal, wa da betêkent dan S-golvn ollêne elastische materioaln kunn'n beweegn. S- golvn kommn doadeure nie vôorn in vloeistoffn of gaze.

Vôortplantienge[bewerkn | brontekst bewerken]

In een materioal woardat een S-golve deure beweegt toog gin divergensje, zodoanig da vô S-golvn de continuïteitsvergelykienge vor ounsamendrukboare media upgoat:

woarin u 't vectorveld is van de deformoasje in 't materioal.

De snelheid van een S-golve in een isotroop medium is ofhankelik van de schuufmodulus (μ) en de dichtheid (ρ) van het medium:

Juuste gelik andere tranversoale golvn hèn S-golvn eigenschappn gelik polarisoasje en dubbelbrekienge. S-golvn die gepolarisèrd zyn in 't horizontoal vlak wordn SH-golvn genoemd, binst dan de dee die in 't vertikoal vlak zyn gepolarisèrd SV-golven wordn genoemd.

Od een S- of een P-golve een seismische discontinuïteit tussshn twê media tegenkomt en den involshoek verschilt van 90°, viendt er golfmodeconversie platse, woaby dat een dêel van de golve deurebeweegt as een ander type golf. Een P-golve die an een grensvlak komt, kan zyn energie over vier sôortn golvn verdêeln: een weerkatste P-golf, een ofgeboogn P-golf, een weerkatste S-golf en een deurgeloatn SV-golf. Een SV-golf die an een grensvlak komt kan hem in de zelste vier sôortn golvn verdêeln, moar in andere verhoudiengn.

S-golvn in seismologie[bewerkn | brontekst bewerken]

De name secundair kom van 't feit dan S-golvn 't twidde type golf is dat up een seismogram toekomt, achter de P-golvn. Omdan S-golvn, in tegenstellienge toet P-golvn, nie deur de vloeiboare butenkern van d' Eirde kunn'n beweegn ligt der an den andere kant van 't epicenter van een eirdbevienge een schaduwzone] vô S-golvn.

S-golvn kunn'n wel bestoan in de (vaste) binnenkern, woarda ze kunn'n ontstoan deur golfmodeconversie van P-golvn. Achter dan ze deur de binnenkern hèn gereisd kan ter deur refraksje weer een (zwakke) S-golve ontstoan, die kan wordn gerègistreerd. Die S-golvn zyn een belangryke bronne van informoasje over de strukteure van de binnenkern.