Troopiesche en subtroopiesche natte loofbusschn

Dat artikel es geschreevn in 't Noordelik West-Vlams.

---

Liggienge van de troopiesche en subtroopiesche natte loofbusschn.

Troopiesche en subtroopiesche natte loofbusschn lik of da ze getoogd zyn ip de klassiefiekoasje "Leefgebiedn vôgnst Holdridge".

Troopiesche en subtroopiesche natte loofbusschn zyn e bioom lik of dat 't beschreevn is deur de Weirld Nateur-Stichtienge .

Andre troopiesche en subtroopiesche bebuste streekn, woa datr mindre reegn volt, êrbergn de troopiesche en subtroopiesche drooge loofbusschn en de troopiesche en subtroopiesche noaldbusschn. Ook bestoandr, buutn de Troopn, gemoatigde reegnbusschn en warmgemoatige reegnbusschn in sommigte streekn dichte by de zêekustn.

Bepoalienge

't Bioom bevat verschillnde sôortn bus :

• Lêegland-eevnoars-altydgroene reegnbusschn, algemêen gekend lik troopiesche reegnbusschn, zyn busschn die styf veele reegn krygn (troopiesh reegnbusklimoat mê mêer of 2 000 mm reegnvol ip e joar) hêel 't joar deure. Die busschn kommn vôorn in e band roend den eevnoare, mê de grotste stikkn in 't Amazôone-bêkkn in Zuud-Amerika, 't Kongoo-bêkn in sentroal Afrika, en dêel van de Maleischn Arsjiepil.

Reegnbusschn lanst e rieviere, Kameroen.

Sezoenbus in Doi Inthanon National Park, Nôord-Thailand, ip 't ende van 't droog sezoen.

• Troopiesche joargetydebusschn: ook gekend lik nat bladvollig, monsoen of bykans-altydgroen (gemiengeld) sezoens busschn ên e monsoenklimoat of nat savanneklimoat (lik in de klimoatklasiefiekoasje van Köppen): ze krygn 'n ooge reegnvol in totoal mêt e natte warme zoomre en (dikkers) e koeldr droog sezoen. Sommigte boomn in die busschn loatn 'n antal of al undre bloarn volln in de droge wientre. Die busschn zyn te vienn in dêeln van Zuud-Amerika, in Middn-Amerika en roend de Karajiebn, in 't kustegebied van West-Afrika, dêeln van 't Indiesch subkontinent, en deur hêel Indochina.
• Montoane reegnbusschn, zyn te vienn in gebergtn mê koeldre kliemoat. De deze die mêt undre oogteliggienge ooge genoeg zyn vo reeglmoatig in lêege wolkn te zittn, zyn gekend lik "wolke-busshn".
• Oovrstroomde busschn, woaroendre zôetwoatre-moerasbusschn en turf-moerasbusschn.

Vôorkommn

Troopiesche en subtroopiesche loofbusschn bestoandr ip veele platsn in verschillnde ekozôonn, woaroendre dêeln van :

• 't Afrotropis (eevnoarsgebied Afrika)
• 't Orientalis (dêeln van 't Indiesch subkontinent en Zuudôost-Oazje)
• 't Neotropis (nôordlik Zuud-Amerika en Middn-Amerika)
• d' Austroaloaziesche ekozôone (ôostlik Indoneezje, Niew Gwinea, nôordlik en ôostlik Austroalje)
• de Pasiefieke ekozôone (de troopiesche eilandn van de Stillen Oceoan)

Oengevêer den êft van de troopiesche natte loofbusschn liggn in de Zuud-Amerikoansche landn Brazielje en Peru. Reegnbusschn bedekkn nu mindre of 6% van de weirldippervlakte. Weetschapprs peinzn da mêer of den êft van oal de plantn- en bêestesôortn leevn in de troopiesche natte loofbusschn.

Eksterne koppliengn

• (en) Facts about the world's tropical rainforests from The Nature Conservancy
• (en) Worldwide Fund for Nature
• (en) Types of rainforests
• (en) NASA picture of the afforestation of the earth in the year 2002
• (en) BBC video clips and details of the species found here

Ofbeeldiengn die ier by passn ku je vien in de categorie Tropical and subtropical moist broadleaf forests van Wikimedia Commons.

Verwyziengn

<references>