Naar inhoud springen

Zêevounk

Van Wikipedia
(deureverweezn van Zêevounksje)

E zêevounksje (Noctiluca scintillans) is een êencellig algsje (dinoflagelloat), dat deur anroakienge mè zeurstoffe (vb. deur de slag van een boare), e chemische reactie oundergoat woadeure dat er e luchtflitse ipgewekt wordt. Da fenomeen gebeurt by warme temperateure, in oundiep woater en by wryvienge.

Noctiluca scintillans wil letterlik zeggn "flitsend nachtluchtje". Vroeger wierd et Noctiluca miliaris genoemd wat da "duusd nachtluchtjes" betêkent. Noctiluca wordt toet de groep van heterotrofe dinoflagelloatn gerekend. Heterotroof wil zeggn da ze zelve gin voediengstoffn kunn anmoakn lik plantn, moa da z' angeweezn zyn ip eetnsdêeltjes in 't woater.

't Algsje ziet er uut lik e klêen deurzichtig ballongsje mè van achtern e steirtje (flagel). De diameter is 0,5 toet 1 mm wat da styf grôot is vor een algsje. Vele sôortn fytoplankton zyn nog veel klinder.

Viezn van 't woater in de jachthoave van Zêebrugge

De luchtjes van zêevounksjes wordn geproduceerd in specioale organellen (scintillons) en zyn gemakkelik te zien met 't menschelik oge. Ze wordn geproduceerd binst e chemisch proces woaby dat er energie vrykomt. Da proces wordt bioluminiscentie genoemd. De mêeste dinoflagelloatn zendn round de 600 miljoen fototonen in e flitse uut.

O j' ip e warme zomernacht ip 't strange wandelt, kun je wel e kêe "de sterretjes van de zêe" zien. Schuumkoppn van de boarn luchtn ton ip, wat dat e prachtig zicht is. An de kust wordt 't fosforesceern van de zêe viezn of vierzn genoemd.

Wikimedia Commons