Charles I van Anjou
Charles I van Anjou van 't Frãns Huus Capet, (21 moarte 1227 - Foggia, 7 januoari 1285), was de joungste en postuum geboorn zeune van keunienk Louis VIII van Vrankryk en van Blanche van Castilië.
Je was de stamvoader van 't Huus Capet-Anjou.
Zyn voader haad et groafschap Anjou en et groafschap Maine an zyn zeune Jean Tristan willn geevn ost ie oud genoeg zou zyn, mo Jean Tristan stierf in 1232. Doarom krêeg Charles I de groafschappn in 1246 van zyn broere Louis IX, die zyn voader ipvolgde als keunienk van Vrankryk.
Charles I was van 1246 groaf van Provence en Forcalquier deur zyn huwelik me Beatrice van Provence. Provence was e stik van et keunienkryk Arles ounder et Hillig Rôoms Ryk. Charles was ook groaf van Anjou en Maine in Vrankryk en van 1266 keunienk van Sicilië, dat ton nie allêene bestound uut et eiland, moar ook uut den ounderstn helt van et Italioans schiereiland.
Os zyn zeune Charles II van Anjou hem ipvolgde, haan ze 't eiland verloorn binst de Vespersoorloge en wierd den ounderstn helt van et Italioans schiereiland et keunienkryk Noapels genoemd, lik den hoofdstad.
In 1248 organiseerde zyn broere Louis IX de zeevnste kruustocht noar Egypte en loater ook den achste kruustocht. Charles I gieng mee en ook nog zyn twi andere broers, Alphonse van Poitiers en Robert I van Artois.
Ost ie were kwam van de kruustocht in 1250, beloofde paus Clement IV hem et keunienkryk Sicilië. De reedn was e conflict tusschn et Vaticoan en et Hillig Rôoms Ryk da ton geregeerd wierd deur et Huus Hohenstaufn. In 1263, achter joarn ounderhandeln, gaft ie toe an 't Vaticoan en ip 5 januoari 1266 wierd ie gekrôond in Rome.
In 1282 brakt er e revolte uut teegn Charles I, de Vespersoorloge genoemd. Zyn vyandn woarn de keuniengn van Aragon. Vrankryk en et Vaticoan vochtn an zyn kant. Den oorloge endigde in 1302 met de Vrede van Caltabellotta, die resulteerde in de splitsienge van et oud keunienkryk Sicilië. Me d'hulpe van Vrankryk en 't Vaticoan kost Charles den ounderstn helt van et Italioans schiereiland houdn (et keunienkryk Noapels). Frederik III van Aragon krêeg et eiland Sicilië, ook et keunienkryk Trinacria genoemd.
 |
 't Groafschap Provence; 't Keunienkryk Sicilië in 't roze (13e Êeuwe) |
 |
|
Ofbeeldiengn die ier by passn ku je vien in de categorie Charles I of Anjou van Wikimedia Commons. |