Comoorn

Van Wikipedia

  Unie van de Comoorn
Udzima wa Komori
الاتّحاد القُمُريّ
al-Ittiḥād al-Qumuriyy
Union des Comores

Liggienge van de Comoorn
Officiële toale Comorees, Arabisch, Frans
Hoofdstad Moroni
Stoatsvorm Federoale republiek
Stoatshoofd President
Azali Assoumani
Êerste minister
Ippervlak 1.659 km²
Inweuners

Bevolkiengsdichtheid

850.688(2018)
457 inw./km²
Munte Comoreesche frang (KMF)
Tydzone UTC+3
Landcode KM, COM
Telefongcode (+) 269
Internet-TLD .km
Nationale fêestdag 6 juli

De Comoorn officieel Unie van de Comoorn (Comorees: Komori en Udzima wa Komori, Arabisch: جزر القمر Djuzur al qamar en الاتّحاد القُمُريّ al-Ittiḥād al-Qumuriyy, Frans: Les Comores en Union des Comores) vormn 'n eylandstoat in den Indischn Oceoan vo d' oostkust van Afrika tusschn 't noordoostn van Mozambique, de Fransche regio Mayotte en 't noordwestn van Madagaskar. Den hoofdstad en grotste stad is Moroni. Den islam (soennisme) vormt de stoatsgodsdienst van de Comoorn.

De stoat is 'n archipel die bestoat uut drie groote eylandn en nog eenigte styf kleene eylandjes. De groote eylandn zyn algemeen bekend oender under Fransche noame: Grande Comore (Ngazidja), Mohéli (Mwali) en Anjouan (Ndzuani). Boovndien makt 't land ook ansproake ip e vierde groot eyland, 't meest zuudoostelyke Mayotte (Maore) die nog alsan bestierd wordt deur Vrankryk lyk overzeese regio.

Geschiedenisse[bewerkn | brontekst bewerken]

An 't begun van de 16e eeuwe dateern d' eeste directe reloasjes met Europeesche volkern, eest van Portugeesche zeevoarders, moar ook van Ottomoansche.

De zeevntienste en achttienste eeuwe woarn e styf welvoarnde periode vo de Comoorn, ideoal geleegn ip e bloeiende handelsroute tusschn Europa en wat da 't Ottomoans ryk kwam. Moa die rykdom gieng al gauwe gepoard mè pollitieke rivaliteit tusschn de vier eylandn, die anleydienge woarn van vele invalln en oorloogn. De sultans sloagdn der nie in vo de vier eylandn te vereenign en deur die rivaliteit gerakte den archipel styf verzwakt. Van 1795 toet 1820 kwoamn z' in e serieuze economische crisis terechte in combinoasje met e pollitieke crisis, gekenmerkt deur vele moordn ip sultans en machtsgreepn deur buutnlansche vorstn.

Vanof halverwege de 19e eeuwe kreegn zowel Groot-Brittannië of Vrankryk meer en meer belangstellienge vo de groep eylandn. De Fransche probeerdn surtout de lokoale leyders teegn malkoar ip te zettn. De 25e moarte 1841 kochtn ze 't eyland Mayotte en goavn 't de stoatus van kolonie. In 1886 kreegn d' eylanden Anjouan, Grande Comore en Mohéli de stoatus van Frans protectoroat.

In 1946, achter de Twèede Weireldoorloge, kreegn de Comoorn, los van Madagaskar, de stoatus van e Frans overzees gebied. In 1973 kwam 't toet 'n akkoord mè Vrankryk over oenofhankelykheid in 1978. De 6e juli 1975 verkloarde 't Comorees parlement under zelvn oenofhankelyk. In twèe referendums, in december 1974 en februoari 1976, keerde de bevolkienge van Mayotte under teegn oenofhankelykheid. Doardeure bleevn z' oender Frans bestier stoan, binst da Grande Comore, Anjouan en Mohéli de nieuwe stoat vormdn.

Koarte van de Comoorn
Wikimedia Commons
{{{ofb_links}}} Landn in Afrika {{{ofb_rechts}}} {{{ofb_groot}}}

AlgereyeAngolaBeninBotswanaBurkina FasoBurundiCentraal-Afrikoansche RepubliekComoornCongo-BrazzavilleCongo-KinshasaDjiboutiEgypteEquatorioal-GuineaEritreaEswatiniEthiopiëGabonGambiaGhanaGuineeGuinee-BissauIvôorkustKameroenKeniaKoapverdiëLesothoLiberiëLibiëMadagaskarMalawiMaliMarokkoMauritaniëMauritiusMozambiqueNamibiëNigerNigeriaOegandaRwandaSao Tomé en PrincipeSenegalSeychellnSierra LeoneSoedanSomaliëTanzaniaTogoTsjaadTunesiëZambiaZimbabweZuud-AfrikaZuud-Soedan

Frans overzees departement: MayotteRéunion

Andere gebiedn: Sint-Helena, Ascension en Tristan da CunhaWestelikke Sahara