Deens-West-Indië
Deens-West-Indië (Deens: De dansk-vestindiske øer) was e vroegere kolonie van Denemarkn in de Caraïbn. 't Gebied, nu d' Amerikoansche Moagdneilandn, is den dag van vandoage e dêel van de Verênigde Stoatn.
De Deensche West-Indische en Guineesche Compagnie koloniseerde 't eiland Sint Thomas in 1672 vo den êeste kêe, en breidde de kolonisoasje uut noa Sint Jan, 't eiland derneffest, in 1683. Da zorgde vor e conflict mè Grôot-Brittannië toet 1718. De Deenn kochtn Saint Croix van de Fransche West-Indische Compagnie in 1733. In 1754 wierdn d' eilandn verkocht an de Deensche keunienk, woardeure dan ze Deensche kolonies kwoamn.
Eignoardig genoeg bestound in d' êeste dertig joar e grôot dêel van de blanke bevolkienge uut sprekers van 't Nederlands, ofkomstig uut Zêeland en West-Vloandern.[1] De kolonisoasjepogienge was e nachtmerrie gewist vo de Deenn. Ze kwoamn in een echte wildernisse terechte en vele kwoamn azo an hunder ende. In e pogienge vo de kolonisoasje te redn loktn ze ton mor andere Europeoann van in 't geburte noar hunder eilandn. Ip die maniere belanddn der vele Zêeuws- en West-Vloamiengn in de Deensche kolonie. 't Woarn plantagehouders die met Afrikoansche sloavn werktegn. Z' han gin gemêenschappelyke toale moa deur te probeern mè mekoar te communiceern en woordn van mekoar over te pakn is't er e toale ountstoan die bekend stoat ols Negerhollands. Van die toale zyn vele tekstn overgeleverd. De latste spreekster van de toale, Alice Stevens, is gestorvn in 1987.
Binst de napoleontische oorloogn wierdn d' eilandn twêe kêers bezet deur de Britn: den êeste kêe van moarte 1801 toet 27 moarte 1802, en derachter were van december 1807 toet 20 november 1815.
Ip 12 december 1916 zyn d' eilandn verkocht an de Verênigde Stoatn, die g'interesseerd woarn in de strategische posiesje van d' eilandn by 't Panamakanoal.
|
Ofbeeldiengn die ier by passn ku je vien in de categorie Danish West Indies van Wikimedia Commons. |
Verwyzienge
[bewerkn | brontekst bewerken]<references>