Dikkebus

Dit artikel es geschreevn in 't Ypers, en da zou best ozô bluuvn.

Dikkebus

Geografie
Provinsje	West-Vloandern
Gemêente	Yper
Coördinoatn	50°49′NB 2°49′OL
Oogteliggienge	{{{hoogte}}} m
Ippervlakte	10,06 km²
Inweuners – Bevolkiengsdichtheid	1.400 (1999) 139 inw./km²
Vintn Vrown	{{{mannen}}}% {{{vrouwen}}}%
Andre info
Postcode	8900
Zonenummer
[[ofbeeldienge:{{{foto}}}\|300px]] {{{byschrift}}}

Dikkebus is e parochie in de Belgische provinsche West-Vloandern en e dêelgemêente van Yper. 't Weunn e klêne vichtienounderd menschn.

Liggieng

Dikkebus ligt teegn Euvelland, mor is zevve zo goed of plat. De parochies die derround liggn, zyn Vloamertienge, Kemmel, De Klyte en Rinnegelst.

Informoasje

Dikkebus is e schôon vôorbeeld van lintbebouwienge, de parochie ligt hêlegans an de Grôte Boane (Dikkebusscheroute, Dikkebusseweg in 't AN). Deur asverschuuviengn, en aar kleur va terremak en êentige bomtjes is er etracht voun 't uutzicht van de platse te verbetern.

Fotto va Dikkebus, etrokkn van a 'n vyver

Dikkebus is mêer of Dikkebus ollêne. Oek 't gehucht 'n Krommenelst (dat up 't groundgebied va Vloamertienge ligt) is dêel van de parochie Dikkebus.

'n Postnumerô is 8900 ('t zeste lik Yper en Sient-Jan), mo 't is oek nog 8904 (nu van Boezieng) ewist. E post is er ol lange nemê, deur centraliezoasche moetn de Dikkebusnoars ol stief lange nor Yper goan. In 't oud gebouw van 'n post zit de KSA nu.

Geschiedenisse

By da 't schynt wos Dikkebus êest e joagershutje in de busschn ounder Yper. De noame komt van 'dikke' (dichte) en 'bus' (bus, struukn of troenkn). De betêkenisse van de noame is nu wel hêlegans weg, want vele boomn en stoan der nemê.

D'êeste gebouwn in Dikkebus woarn êentige klôosterweuniengn in 1072.

De vyver is voogns de legende en ofdruk van de botte van e reuze (en et de vorme van e schoe) en deur 't ofkloppn van die botte, is 'n Kemmelberg ountstoan. In 't echt is 'n ountstoan deurda poaters uut Vormezêle de Kemmelbeke ofedamd henn.

In Êestn Weireldôorloge is bykan olles kapot eschootn.

Interessant

Kyk noa Bouwkundig erfgoed in Dikkebus

Kerke va Sint-Jan 'n Doper: neogotisch, erzet achter 'n ôorloge.
Iengelsche kerkhoovn: in de Neerplatse, de Kerkestroate en de Stêenakkerstroate
Dickebusch Huts: Iengels legerkamp woa dan der in tyde e masse huttn (barakkn) stoegn laasn de boane van Dikkebus no 'n Brandhoek (nu de Melkerystroate). 't Wos e plekke woa dan der 9 Iengelsche deserteurs dôodeschootn zyn, van twêe dervan zyn de lykn nôois mi were evoundn. 't Is oek de plekke woa dan der up 26 juli 1915 4 soldoatn (ollemoale van 't Derde Bataljong van 't Worchestershire Regiment) tegelykertyd efusilleerd zyn, 'n ênigste kêe dat dadde gebeurd is ol de kant van d'Iengelsche. Achiel Van Walleghem, toune ounderpaster van Dikkebus, schryft "In den nuchtend wordt hier aan den muur van ‘t klooster een engelsch soldaat gefusilleerd die weigerde naar de tranchées te gaan. Het zijn de eigene maten die daartoe aangesteld worden. Vele soldaten hebben reeds verklaard hoe pijnlijk hen dat valt. Er zijn er die krijschen van spijt..." over en execuusje an 't klôoster van Rinnegest, e stiksje die toogt dan der e masse deserteurs woarn in de verschillige legers. E schrêef oek nog e stiksje die toogt dan d'aar soldoatn wel respect blêevn enn voun de deserteurs: "Op het hof van Marcel Coene liggen reeds 3 gefusilleerden. Ik heb hunne graven gezien en nievers vond ik graven die zoo wel onderhouden waren als deze. Marcel Coene vertelt mij dat de soldaten vele die graven bezoeken". Nu stoan die barakkn doa nemêe, ollêne e plakkoate zorgt ervôorn dat de plekke nie vergeetn grakt. E bitje vodder ligt er oek en Iengels kerkhof (in de Stêenakkerstroate) die 't Dickebusch Huts Cemetary noemt.
Dikkebusvyver: bekend vou ze poalienk, ze kalmte, ze bôotjes en 't Vyveruus. Ze poempn doar oek e masse drienkwoater uut voe d'Yperliengn.
Vaubantôorn: tôorn deur Vauban ezet voun 't sluus en dus 't woater voun de vestiengn van Yper te beschermn.
Dikkebus Kerremesse: up 't ende va juni is 't de noamfêeste van Sient-Jan 'n Doper (24 juni) en dus oek kerremesse in Dikkebus. Buutn 'n droaimeuln, e vis- en e schietkroam, zyn der oek nog e mass' aar diengn te doen. D'oude menschn eetn nog ossan gin nieuwe patattn toet up de zundag van de kerremesse.
Sinte-Moarten: 'n efsn november gift Sinte-Moartn speelbucht en sneukelienge an de joenges. 'n Oavend dervôorn is 't er oek e stoet. De jounges loopn toune me koebêetn med e keise in, deur de stroatn ('t zyn oek nog e poar zystroatn en wykn) van Dikkebus, achter Sinte-Moartn, Zworte Piet en 't meziek. De garde lopt ossan vanachtern.
Kestmart: in december goat de kestmart deure up de grôte boane, olle verênigiengn en commerçantn kunn doa stoan met e kroamtje.
Kestboomverbrandieng: lik in veel aar parochies, is 't er oek in Dikkebus in 't begun van januoari e kestboomverbrandieng, woa dan de kestboomn van up de platse en van byn de menschn tuus upebrand groakn. Vaneigns is er toune oek wel e gloazetje edrounkn.

Verênegiengn

Jeugd

KAJ Dikkebus (lokoal: d'oude klaslokoaln by de zoale)
KSA Ollebast (lokoal: 'n oudn Post)

Sport

Sparta Dikkebus (Foetbol, 4de provinsjalle)
Vyverspurters (richn koersn in)
De Woarn vyverclub (toeristn, doen oek 2 mountainbike toertochtn)
Veugelpikclub De Kobbe
Meulnvisschers en -smyters
De Bolders van 'n America

Aar

KAV (voe de vromenschn)
Okra (d'oun van doagn)
KVLV (voe de vromenschn van de boern)
De Vyverzeunn (de Vijverzonen, 't meziek)
'n Dorpsroad
De Fêestkommische
De Boend (va krôostryke gezinn)
Zieknzorg
De Pompiers (bestoan nie mi)
...

Voen echte Dikkebusnoars

Stroatn

Kapellestroate (oude benoamienge van d'Oude Bellestroate)
Schytstratje (echte noame van de Schietstraat, komt van schytn achter d'oage)
Grôte Boane (roepnoame van de Dikkebusscheroute)
Klêne Vloamertiengstroate (nu Groene Joagerstroate)
Grôte Vloamertiengstroate (nu Zorgvlietstroate)

Platsnoamn

Coenes Reke (van Yper komnde an je rekschn kant)
'n Roazelpuut (kruuspunt van de Kerkestroate en d'Ollebaststroate)
de Miellekruse (tusschn Dikkebus en De Klyte)
'n Hollebast (an de Grôte Boane, reks go j' no 'n Oerdom (Rinnegelst))
'n Canada(hoek) (tusschn 'n Ollebast en 'n Oerdom)
't Kapelletje (ekend oender fanoatn van Rally, by 'n Canada)
de Platse (centrum va Dikkebus, no de platse goan = kommischn gon doen)
'n Café Français (benoamienge van e café up 'n Krommenelst, nu platsaandudienge)
'n Heird (up 't kruuspunt van de Wiendeweug en de Zweirdstroate, met en S-bochte woa dan ze deure ryen met 'n rally)

Benoamieng van ander dieng

De Kobbe (roepnoame van 't Kobbetje)
De Zoale (roepnoame van 't CC)
Vosjes villa (benoamieng van e villa met e strôoin dak up)
'n Boernbound (roepnoame van Aveve)

Cafés en wienkels van vroeger

Ammelôotns: roepnoame van 't Hof van Commerce, en oud café up de Grôte Boane
Café De Sterre: café woa da bêenhouwery Rooms nu is
'n Café Belge: lag an aarn kant van Café Français, bestoa nemêe
't Vannetje: up 'n hoek van de Vyverstroate en de Grôte Boane, en oud café woa dat nog chiro- en de KAJ-lokoaln en 'n bibliotheke ewist zyn
Café Au Phaisant d'Or: in 'n tyde de noame van De Kobbe
Café 't Schôonhuus: up 'n hoek van de Grôte Boane en de Klêne Windeweug
Café De Vrede: in 'n tyde café up de Neerplatse
Café 'n Heird: in 'n tyde café up 'n hoek van de Windeweug en de Zweirdstroate
Verklytes: in 'n tyde e wienkel in olles, nu De Platse, e frietekot
Verstroates: nu klêerwienkel Yellow, in 'n tyde e villowienkel
Phlippes: in 'n tyde bakkery an de Grôte Boane
Boudry'tjes: e klêen wienkeltje in 'n tyde, Martha Boudry hielde dadde oopn in de Kerkestroate, z'had e poapegoai in neur keukn. Martha had olles, van teetn toet drank en noaibucht.
Paula's: e klêen wienkeltje me teetn, drinkn en spekkn voe de joenges in de Windeweug nevesn 't wegeltje voe na de Berknwyk te goan

Teetn en drienkn

Semoelekoekn
Dikkebusche Eierkoekn
Dikkebusch Aperitief
Koekielies (Sinte-Moartenskoekn van bi Phlippes, de vroegern bakker)

Dikkebus in 't nieuws en up tilleviezje

Up 7 oest van 2007 zyn de pompiers van Dikkebus in e masse gazettn ('t Latste Nieuws, 't Nieuwsblad, 't Vook) ekomn deur dan ze me twoovn 928 900 euro ewonn en met 'n Lotto. Ze speeln ol dertig joar by gazettewienkel Grimms me de zeste cyfers: 1 3 7 10 32 en 39. In november krêegn ze wel slichter nieuws: de pompiers van Dikkebus moetn verhuuzn nor Yper. Deur centralizoasche volln olle vôorpostn (dus oek Elverdienge en Vloamertienge) weg.

In 'n documentairefilm Bedankt & Merci van Kat Steppe en Nahid Shaik uut 2009 is 'n America êen van de cafés woa dan ze filmn. Buutn de cafébazinne Alice zevve, ziej de bolders nog, de toeristn (die doar iedern zundagnuchtnd nundern Ginder Ale goan goan drienkn) en êentige van de vaste koarters. D'aar cafeetjes die in 'n film kommn, zyn 't Breughelhof in Nieuwkerke, 't Christen Volkshuis in Roesbrugge, Herberge in Sint-Elooi in Houtkerke en de Vrede tusschn Hoarieng en Woatou, die toune juuste toe wos.

Bekende Dikkebusnoars

Remi Capoen (1916-2001): coureur
Ludo Geloen (1962): beioardier en componist
Hans Stamper (?): carabingschutter, het ol êentige kirs meiedoan an de Paralympics
Lies Deramoudt (1979): turnster, è meegedoan an de wèreldkampioenshapn va turn in 1995 in Japan

Ofbeeldiengn die ier by passn ku je vien in de categorie Dikkebus van Wikimedia Commons.