Huus Plantagenet

Woapnschildn van 't Huus Plantagenet. Lienks: 1198-1340. Reks: 1340-1422.

't Huus Plantagenet was een Iengelsche keunienklyke dynastie (1154-1485), die ofstamde van 't Frãns groafschap Anjou.

Groaf Godfried V van Anjou, Plantagenet genoemd omdat 'n dikwils e taksje brem (Frãns: genêt en in 't Latyn planta genista) ip z'n hoed droeg, trouwde me Mathilde, dochter van keunienk Hendrik I van Iengeland. Under zeune Hendrik Curtmantle, kwam in 1154 keunienk van Iengeland. Met hem begost de dynastie van Iengelsche keuniengn van 't Huus Plantagenet.

't Was ton nog gin sproake van de Plantagenets en den êestn die de noame gebruukte was Richard Plantagenet, de derdn hertog van York, in de 15e êeuwe. Je was een achterklêenzeune van keunienk Edward III en voader van de keuniengen Edward IV en Richard III.

't Huus Plantagenet wordt ingedêeld in:

• De Angevins, die ook groaf van Anjou woarn. Ze sproakn nog surtout Frãns en woarn nie vele in Iengeland.

1. Hendrik II (1154-1189)
2. Richard Leeuwenhart (1189-1199)
3. Jan Zounder Land (1199-1216)

• In 1204 verloor et Huus Plantagenet Anjou an de Frãnsche keunienk Philippe II Auguste. 't Is mo van ton dan z'under echte Iengelsche begostn te voeln.

1. Hendrik III (1216-1272)
2. Edward I (1272-1307)
3. Edward II (1307-1327)
4. Edward III (1327-1377) Zyn oudste zeune Edward van Woodstock, die idder stierf of hem, was de voader van zyn ipvolger Richard II. Zyn derde zeune Jan van Gent was den êestn hertog van Lancaster. En zyn vierde zeune Edmund van Langley den êestn hertog van York. 't Woarn de stamvoaders van de twi zytakn: 't Huus Lancaster en 't Huus York.
5. Richard II (1377-1399)

't Huus Lancaster en 't Huus York woarn rivoaln. Under oorloogn wordn de rôoznoorloogn genoemd.

• Huus Lancaster

1. Hendrik IV (1399-1413) Zeune van Jan van Gent.
2. Hendrik V (1413-1422)
3. Hendrik VI (1422-1461) en (1470-1471)

• Huus York

1. Edward IV (1461-1470) Vierdn hertog van York.
2. Edward V (1483)
3. Richard III (1483-1485)

Achter 'n dôod van Richard III wierd et Huus Plantagenet ipgevolgd deur 't Huus Tudor.

Ofbeeldiengn die ier by passn ku je vien in de categorie House of Plantagenet van Wikimedia Commons.