Isabella van Habsburg

Van Wikipedia

Isabella van Habsburg
1501-1526
Keuniginne van Denemarkn
Keuniginne van Nôorweegn
Periode1515-1523
VôorgangerChristina van Saksen
IpvolgerSophia van Pommeren
Keuniginne van Zweedn
Periode1520 - 1521
VôorgangerChristina van Saksen
IpvolgerCatharina van Saksen-Lauenburg
VoaderFilips I van Castilië
MoederJohanna van Castilië

Isabella van Habsburg (Brussel, 18 juli 1501Zwynoarde, 19 januoari 1526) was de dochter van Filips I van Castilië, bygenoamd Filips de Schôonn en Johanna van Castilië, bygenoamd Johanna de Woanzinnige, en zuster van keizer Karel V. Ze was keuniginne van Denemarkn en Nôorweegn (1514-1523) en keuniginne van Zweedn oender d' Unie van Kalmar (1520-1521) deur te trouwn mè Christian II van Denemarkn.

Isabella wierd tegoare met eur broere Karel en zusjes Eleonora en Maria in Mecheln ipgekwikt deur eur tante Margaretha van Ôostnryk, landvoogdesse van de Nederlandn. Den 11e juli 1514 arrangeerde eur grotvoader Maximilian I van Ôostnryk eur trouw mè Christian II van Denemarkn. E joar loater wierd z' ofg'hoald deur den eirtsbisschop van Nôorweegn en noa Kopenhagen gebrocht. Doar wierd under trouw den 12n ogustus 1515 geratificeerd. In Denemarkn krêeg z' e nieuwe noame: Elisabeth.

Isabella en Christian woarn nie gelukkig tegoare. Da kwam surtout deur de reloasje van Christian mè zyn Hollandsche maîtresse Dyveke Sigbritsdochter. Maximilian eiste in 1515 dat Dyveke 't hof zou verloatn, moa de keunienk wilde da nie. De vierndertigjoarige Christian was ip da moment al acht joar t'hope met Dyveke en je was nie van plan van die reloasje ip te geevn vo zyn nieuwe vrouwe van nog moa vêertien joar oud. Os Dyveke in 1517 stierf, verzekers deur vergiftigienge, krêeg eur moeder Sigbrit assan moa mêer macht an 't hof.

Deur de trouwuutzet krêeg Christian wel de keure vor in 1520 Zweedn te verovern. By de krôniengsfêestn liet 'n bykan hoenderd prominente ipstandige menschn van oadel van kant moakn, wat dat hem de bynoame Nero van 't nôordn ipleverde. Je zorgde vaneigns vo vele teegnstand by de reste van de Zweedschn oadel en loater ook by de Deenschn en Nôorschn oadel. Andere hervormiengn verergerdn de situoasje. Deur al de teegnstand en deur Sigbrits invloed wierd de macht van Christian assan moa kleinder. Os in april 1523 were een ipstand uutbrak, vluchtte 't keunienkskoppel tegoare met under joengers, Sigbrit en bediendn noa Vloandern.

In Vloandern probeerdn z' hulpe te krygn, moa zowel Karel V of Margaretha van Ôostnryk refuseerdn dadde. In dezelfste periode wierd Christian anhanger van 't luthers geloof. Isabella volgdeg' hem doarin moa diep in eur herte blêef ze katholiek. 't Nieuw geloof dêed de Deensche zoake gin goed en Ferdinand I verkloarde zelfs dat Isabella gin zuster mè van hem was. Oendanks al de miserie blêef Isabella eur vint steunn.

Uutendelyk gaf Margaretha van Ôostnryk de toeloatienge an de keunienklyke menoage vor in Lier te goan weunn. In december 1525 vertrokkn ze vor e bezoek an 't Kastêel van Zwynoarde, moar Isabella kwam ziek. Ze stierf doar en ze wierd bygezet in de Sint-Pietersabdie in Gent. Loater wierd eur stoffelyk overschot weregebrocht noa Denemarkn.

Joengers[bewerkn | brontekst bewerken]

Isabella krêeg zes of zeevn joengers, woavan dan der nog drie leefdn by eur dôod in 1526:

  • Christian (1516), stierf ip joenge leeftyd
  • Hans (21 februoari 1518-11 ogustus 1532)
  • Maximilian en Filip (4 juli 1519), e twêelienk, nog 't zelfste joar gestorvn
  • Dorothea (10 november 1520-31 meie 1580), trouwde mè Frederik II van de Palts
  • Christina (1521-10 december 1590), trouwde mè Francesco II Sforza en Frans I van Lotharingen

Vôorouders[bewerkn | brontekst bewerken]

De vôorouders van Isabella van Habsburg
'
Isabella van Habsburg
Voader:
Filips I van Castilië (1478-1506)
Grotvoader:
Maximiliaan I (1459-1519)
Overgrotvoader:
Keizer Frederik III (1415-1493)
Overgrotmoeder:
Eleonora Helena van Portugal (1436-1467)
Grotmoeder:
Maria van Bourgondië (1457-1482)
Overgrotvoader:
Karel de Stoutn (1433-1477)
Overgrotmoeder:
Isabelle van Bourbon (1437-1465)
Moeder:
Johanna van Castilië (1479-1555)
Grotvoader:
Ferdinand II van Aragon (1452-1516)
Overgrotvoader:
Johan II van Aragón (1397-1479)
Overgrotmoeder:
Johanna Enríquez (1425-1468)
Grotmoeder:
Isabella I van Castilië (1451-1504)
Overgrotvoader:
Johan II van Castilië (1405-1454)
Overgrotmoeder:
Isabella van Portugal (1428-1496)