Jan Van Eyckplatse

't Standbeeld van Jan van Eyck

De Jan Van Eyckplatse in Brugge is de platse woa da de Spinola-Spegelreie nu stopt. Vroeger liept de reie ip die plekke, ton de Sint-Jansbrugge of Nieuwjoarsbrugge, nog deure langs de kroanreie no de Woaterolle en ton vôort no de Rozenhoedkoaie.

In 1787 zyn ze begost met e stik van de Spegelreie en d'ansluutnde kroanreie t'overwelvn. Da gebeurdeg' in drie fasen. Ze zyn begost met de Sint-Jansbrugge of te breekn en d'Academieplatse an te leggn. In 1844 en ze de noame veranderd in Jan Van Eyckplatse. In 1793-1795 wierd de reie vôort overwelfd tout an de Kroanplatse, en de Kroanbrugge ofgebrookn. 't Stik tout an de Philipstockstroate met de Wisselbrugge dêen z'in 1856. De bruggn zyn gedêeltelik oundergrounds bewoard.

't Standbeeld van Jan van Eyck uut 1878 is gemakt deur Hendrik Pickery. 't Is 3,75 m hoge en 't weegt à peu près 1.780 kg. Êest stound et beeld van Jan van Eyck deur Jan Robert Calloigne ip die plekke.

Ip den hoek van d'Academiestroate stoat de Poortersloge en an den overkant tusschn d'Academiestroate en 't Genthof 't Tolhuus uut 1478, me lienks de portoalloggia met et woapnschild van Pieter van Luxemburg, ridder van d'orde van et Gulden Vlies, bouwhere van 't Tolhuus en ountvanger van de tol. 't Smal gotisch geveltje lienks d'r neffest in nateurstêen uut ca.1470 is 't Pyndershuus, 't gildnhuus van de pynders. Da woarn de lastdroagers of dokwerkers. In de gevel is ter beeldhouwwerk van pyndertjes die 't gebouw oundersteunn en boovn de roundbogige pôorte stoan under vier patrôonillign.

De Spinolareie en de Spegelreie met ip den achterground de Jan Van Eyckplatse me de Poortersloge

E bitje verder, Genthof nr 7, stoat er één van de twi latste huuzn in Brugge met 'n houtn gevel. 't Twidde huus stoat in de Korte Winkel nr 2.

In de gevel van 't hoekhuus Genthof-Spegelreie, stoat er e gedenkploate vo Georges Rodenbach, de schryver van de romang Bruges la Morte.

Binst de middelêeuwn groeide round die plekke 't commercieel herte van de stad, die eur grotstn bloei kende tusschn 1280 en 1480. Van overol in Europa kwoamn commercantn under doa vestign. 't Êeste dan z'ol van verre zoagn on ze Brugge binn voern was de torre van de Poortersloge.

Tusschn de 13e en de 16e êeuwe weundn d'r menschn van de Baltische stoatn, Duutsland, Scandinavië, Iengeland, Schotland, Portugal, Spanje en Italië en ze blêevn vo korte of langere periodes. Zynder bepoaldn mee oe da Brugge d'r nu uutziet.

D'Italioann (Genueezn, Florentynn, Venetioann, Milaneezn, Luceezn) en ook d'andere landn organizeerdn under per noatie of commercantngroep en stoundn ounder 't gezag van under consul. Z'an under eign reglementn en privileges. Iedere noatie a z'n noatiehuus of consuloat, ook loge (van 't woord loidge) genoemd. Ze zeteldn doa en ze kostn d'r ook under marchandise stockeern.

Round de Jan Van Eyckplatse

Koarte van Marcus Gerards uut 1562. Lienks de Nieuwjoarsplatse me de Poortersloge, reks de stadskroane, d'r ounder d'oude Beursplatse me de Florentynse loge (me de vier torretjes) en de Genuese loge, 't huus ter Beurze en de Venetioanse loge reks.

Ten nôordn van de Jan Van Eyckplatse ligt de Spanjaardstroate, woa dat 't noatiehuus van de Castilioann stound, en de Spoansche loskoaie. An den overkant van 't woater stound 't Augustynnklôoster, woa da verschillige verênigiengn van vrimde commercantn ounderdak krêegn.

An d'Ôosterliengnplatse in 't Krom Genthof stoat 't Ôosterliengnhuus of Domus Osterlingorum, 't noatiehuus van de Duutsche Hanze, die Ôosterliengn genoemd wierdn. 't Is in 1442 gebouwd en loater vervangn deur e nieuwbouw. 't Ôosterliengnhuus is één van De zeven wonderen van Brugge (ca.1560) deur Pieter Claeissens den Oudern, te zien in 't Begynhof.

Ten ôostn van de Jan Van Eyckplatse an d'Iengelsche under noatiehuus an de Spegelreie. 't Domus Anglorum dateert verzekers van 't ende van de 14e êeuwe en van 1574 tout 1585 was 't de residentie en 't consuloat van d'Iengelsche wullecommercantn. In 1767 wierd 't verkocht an de Jezuïetn, die d'r e klêen college inrichtegn. In de 20e êeuwe was 't e Keuninklik Lyceum vo meisjes en loater achter de fusie e basisschole. Nu is "t e vormiengsschole vor anderstoalign.

An den overkant van 't woater, an de kant van de Spinolareie, an de Sint-Maartensplatse, verblêevn de Schottn en in de Ridderstroate, 't verlengde van de Engelsestroate, de Portugeezn.

Ten zuudn van de Jan Van Eyckplatse ligt de Biskajersplatse. Doa was 't noatiehuus van de Biskajers of Baskn, van 't begun van de 16e êeuwe. De kelders van vo dien tyd zyn bewoard.

Lienks de Genuese loge, in 't middn 't huus ter Beurze en reks de Venetioanse loge

Ip den hoek van de Wijnzakstroate en de Sint-Jansstroate, an de Sint-Jansplatse, stoat 't huus De Croon uut 1480. 't Is één van de grotste loatmiddelêeuwse huuzn in Brugge met e typische Brugsche loatgotische gevel. In dien tyd was 't e wyntaverne. Loater wierd 't gebruukt deur toartebakkers. Nu zyn de musees Lumina Domestica en Choco-Story d'r in oundergebrocht.

Ten westn van de Jan Van Eyckplatse, ip 't ende van d'Academiestroate, kom j'uut ip d'oude Beurzeplatse in de Vlamingstroate, me de Genuese loge, 't 14e êeuws noatiehuus van de Genueezn, die 't best bewoard is van ol de noatiehuuzn. Nog ip d'oude Beurzeplatse stound de loge van de Venetioann en da van de Florentynn an den overkant. Sedert 1984 stoat er e gedenkploate in de gevel me drie verzn van Dante Alighieri.

D'r tusschn stoat 't huus ter Beurze. Ol van in à peu près 1260 ad de familie Van der Buerse doar under herberge. In die periode, vo dan de vrimde commercantn g'organiseerd woarn, verblêevn ze in de platselikke herbergn en d'herbergiers of hosteliers woarn olgauwe veel mêer of verheurders van koamers. Ze speeldn vo tolk en hielpn under gastn ip olle gebied. Ip die plekke groeide binst de 14e êeuwe e commerce in wisselbrievn en weirdepapiern, die olgauwe de noame van de familie, de Beurze, krêeg.

Van de 16e êeuwe verspreidde da begrip em via Antwerpn, Amsterdam en Londn over de weireld en den term wierd overgepakt in veel toaln lik 'Bourse' in 't Frans, 'Börse' in 't Duuts, 'Borsa' in 't Italioans en 't Spoans, 'Börs' in 't Zweeds, 'Birsja' in 't Russisch..., wa dat e goe voorbeeld is van 't internationoal belang van de Brugsche commercieeln bloei in den tyd.

Langs de Grauwwerkerstroate kom j'in de Naaldenstroate met 't Hof Bladelin, woa dat in de 15e êeuwe de Medicibank gevestigd was en 't noatiehuus van de Lucceezn uut 1369, nu 'n hotel.

Ofbeeldiengn die ier by passn ku je vien in de categorie Jan van Eyckplein (Brugge) van Wikimedia Commons.